Азіяцка-Ціхаакіянскае эканамічнае супрацоўніцтва
Азіяцка-Ціхаакіянскае эканамічнае супрацоўніцтва (АЦЭС) — форум 21 эканомікі Азіяцка-Ціхаакіянскага рэгіёну для супрацоўніцтва ў галіне рэгіянальнага гандлю і палягчэння і лібералізацыі капіталаўкладанняў. Мэтай АЦЭС з’яўляецца павышэнне эканамічнага росту і росквіту ў рэгіёне і ўмацаванне азіяцка-ціхаакіянскай супольнасці.
| Азіяцка-Ціхаакіянскае эканамічнае супрацоўніцтва | |
|---|---|
| англ.: Asia-Pacific Economic Cooperation[1] | |
| Дата заснавання / стварэння | 6 лістапада 1989[2] |
 | |
| Кароткая назва | APEC, 亞太經合會, 亚太经合组织, 亞太經合組織, 亞太經合組織, 亚太经合组织, 亚太经合组织, АТЭС, АЦЭС, АТЕС, เอเปค, АТИС, एपेक, ԱԽՏԽ, APEK, APEK, АТЭС, ਏਪੀਈਸੀ, CEAP і 亞太經合組織 |
| Дэвіз (тэкст) | open regionalism |
| Краіна | |
| Член у | |
| Колькасць членаў | 21 |
| Размяшчэнне штаб-кватэры | |
| Супрацоўнікаў |
|
| Мова, якая выкарыстоўваецца | англійская[3] |
| Афіцыйны сайт | apec.org (англ.) |
 | |
| Зона абслугоўвання | Азіяцка-Ціхаакіянскі рэгіён[d] |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
У эканоміках-удзельніцах пражывае каля 40 % сусветнага насельніцтва, на іх прыпадае прыблізна 54 % ВУП і 44 % сусветнага гандлю.
Члены АЦЭС
правіць.svg)
У наш час у АЦЭС 21 член, сярод іх — большасць краін з берагавой лініяй у Ціхага акіяна. Адна з нешматлікіх міжнародных арганізацый, да якіх Тайвань далучыўся з поўным ухваленнем Кітая. У выніку ў АЦЭС прыняты тэрмін эканомікі, якія ўдзельнічаюць, а не краіны-ўдзельнікі.
| Эканомікі, якія ўдзельнічаюць | Дата ўступлення |
|---|---|
 Аўстралія
|
1989 |
 Бруней
|
1989 |
 В’етнам
|
1998 |
 Ганконг, Кітай[5]
|
1991 |
 ЗША
|
1989 |
 Інданезія
|
1989 |
 Канада
|
1989 |
 Кітайская Народная Рэспубліка[6]
|
1991 |
 Кітайскі Тайбэй[7]
|
1991 |
 Малайзія
|
1989 |
 Мексіка
|
1993 |
 Новая Зеландыя
|
1989 |
 Папуа — Новая Гвінея
|
1993 |
 Перу
|
1998 |
 Расія
|
1998 |
 Рэспубліка Карэя
|
1989 |
 Сінгапур
|
1989 |
 Тайланд
|
1989 |
 Філіпіны
|
1989 |
 Чылі
|
1994 |
 Японія
|
1989 |
Гісторыя АЦЭС
правіцьАрганізацыя ўтворана ў 1989 годзе ў Канберы па ініцыятыве прэм’ер-міністраў Аўстраліі і Новай Зеландыі.
АЦЭС ўтворана як свабодны кансультатыўны форум без якой-небудзь жорсткай арганізацыйнай структуры або буйнога бюракратычнага апарату. Сакратарыят АЦЭС, размешчаны ў Сінгапуры, уключае толькі 23 дыпламаты, якія прадстаўляюць краіны-ўдзельніцы АЦЭС, а таксама 20 мясцовых наёмных супрацоўнікаў.
Першапачаткова вышэйшым органам АЦЭС былі штогадовыя нарады на ўзроўні міністраў. З 1993 года галоўнай формай арганізацыйнай дзейнасці АЦЭС з’яўляюцца штогадовыя саміты (нефармальныя сустрэчы) лідараў эканомік АЦЭС, у ходзе якіх прымаюцца дэкларацыі, якія падводзяць агульны вынік дзейнасці Форума за год і вызначаюць перспектывы далейшай дзейнасці. З вялікай перыядычнасцю праходзяць сесіі міністраў замежных спраў і эканомікі.
Галоўныя працоўныя органы АЦЭС: Дзелавы кансультацыйны савет, тры камітэты экспертаў (камітэт па гандлі і інвестыцыях, эканамічны камітэт, адміністрацыйна-бюджэтны камітэт) і 11 рабочых груп па розных галінах эканомікі.
У 1998 годзе адначасова з прыёмам у АЦЭС трох новых членаў — Расіі, В’етнама і Перу — уведзены 10-гадовы мараторый на далейшае пашырэнне складу членаў Форуму. Заявы на ўступленне ў АЦЭС падалі Індыя і Манголія.
Зноскі
- ↑ https://www.apec.org/about-us/about-apec
- ↑ https://www.apec.org/meeting-papers/annual-ministerial-meetings/1989/1989_amm
- ↑ а б https://www.apec.org/meeting-papers/annual-ministerial-meetings/1992/1992_amm/annex3
- ↑ https://www.apec.org/about-us/apec-secretariat/employment
- ↑ Ганконг далучыўся да АЦЭС у 1991 годзе, быўшы пад брытанскім кіраваннем, пад назвай «Ганконг». У 1997 годзе Ганконг стаў спецыяльным адміністрацыйным раёнам КНР і прыняў назву «Ганконг, Кітай».
- ↑ Кітайская Народная Рэспубліка уяўляе інтарэсы толькі кантынентальнага Кітая, паколькі Ганконг і Аомынь лічацца асобнымі эканомікамі.
- ↑ З прычыны спрэчкі з Кітайскай Народнай Рэспублікай з нагоды палітычнага статусу Тайваня Кітайская Рэспубліка ўваходзіць у АЦЭС пад назвай «Кітайскі Тайбэй», а не пад афіцыйнай назвай «Кітайская Рэспубліка» ці агульнапрынятым «Тайвань».