Аляксандр Мікалаевіч Булыка

беларускі мовазнавец

Аляксандр Мікалаевіч Булы́ка (нар. 18 сакавіка 1935(1935-03-18)[1], Селішча, Навагрудскае ваяводства) — беларускі мовазнавец, доктар філалагічных навук (1981), прафесар, член-карэспандэнт АН Беларусі (1994[4]).

Аляксандр Мікалаевіч Булыка
Дата нараджэння 18 сакавіка 1935(1935-03-18)[1] (89 гадоў)
Месца нараджэння
Грамадзянства
Дзеці Галіна Аляксандраўна Булыка
Род дзейнасці мовазнавец
Навуковая сфера фанетыка[2] і мовазнаўства[3]
Месца працы
Навуковая ступень доктар філалагічных навук (1981)
Навуковае званне
Альма-матар
Партыя
Прэміі
Дзяржаўная прэмія Рэспублікі Беларусь

Біяграфія

правіць

Нарадзіўся на Навагрудчыне ў вёсцы Селішча ў 1935 годзе. У мясцовай школе атрымаў пачатковую адукацыю, далей вучыўся ў Мольніцкай сямігодцы, затым у Навагрудскім педагагічным вучылішчы. У 1954 годзе паступіў на філалагічны факультэт БДУ, пасля заканчэння якога ў 1959—1961 гады працаваў настаўнікам у Асоўскай сярэдняй школе Воранаўскага раёна, у 1961—1962 гады быў завучам у Воранаўскай школе-інтэрнаце. Член КПСС з 1961 года.

У снежні 1965 года, пасля заканчэння вочнай аспірантуры пры Інстытуце мовазнаўства імя Якуба Коласа АН Беларусі, Аляксандр Мікалаевіч Булыка залічаны на працу ў інстытут, спачатку быў малодшым, з 1969 года старшым навуковым супрацоўнікам, з 1984 года загадчыкам аддзела беларуска-рускіх моўных сувязей, з 1992 года загадчыкам аддзела гісторыі беларускай мовы, з 2008 — яго галоўным навуковым супрацоўнікам.

Член Навуковага савету «Мова і грамадства» аддзялення мовы і літаратуры АН Расіі, навуковы сакратар Рэспубліканскай тэрміналагічнай камісіі пры АН Беларусі, член камітэту па Дзяржаўных прэміях Рэспублікі Беларусь за навукова-тэхнічныя дасягненні, член савету экспертаў Беларускага вышэйшага сертыфікацыйнага камітэту, член двух саветаў па абароне навуковых прац у галіне мовазнаўства. Член рэдакцыйнага савету бюлетэню АН «Беларуская лінгвістыка»[5].

Дачка Галіна Булыка — беларуская пісьменніца, перакладчыца.

Навуковая дзейнасць

правіць

Галоўная тэма даследаванняў: гісторыя беларускай літаратурнай мовы. Таксама: аналіз мовы помнікаў старажытнай беларускай літаратуры (мастацкай, дзелавой, канфесіянальнай), даследаванні старабеларускай графікі, арфаграфіі, фанетыкі, марфалогіі, лексікалогіі, моўных кантактаў беларускай мовы з іншымі мовамі.

Асноўныя працы

правіць

Асабістыя

правіць
  • «Развіццё арфаграфічнай сістэмы старабеларускай мовы» (1970).
  • «Даўнія запазычанні беларускай мовы» (1972).
  • «Лексічныя запазычанні ў беларускай мове 14—18 стст.» (Мінск, 1980).
  • «Слоўнік іншамоўных слоў» (1993).
  • «Слоўнік іншамоўных слоў» (1999, у 2 тамах).
  • «Беларуска-рускі слоўнік для школ», «Руска-беларускі слоўнік для школ», «Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка» (2005).
  • «Вялікі беларуска-рускі слоўнік», «Вялікі руска-беларускі слоўнік» (2019).

У суаўтарстве

правіць

Прэміі

правіць

Крыніцы

правіць
  1. а б Library of Congress AuthoritiesLibrary of Congress. Праверана 6 жніўня 2024.
  2. Czech National Name Authority Database as Linked Data, Báze národních jmenných autorit v podobě propojených dat Праверана 30 красавіка 2021.
  3. Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
  4. Па спецыяльнасці мовазнаўства.
  5. звесткі па стане на 2001 год

Літаратура

правіць
  • Булыка // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3. — 511 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3).
  • Паляшчук Н. В., Ярмоленка Э. В. Аляксандр Мікалаевіч Булыка (Да 80-годдзя з дня нараджэння) // Весці Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі: Серыя гуманітарных навук. — № 2. 2015.

Спасылкі

правіць