Артур Гротгер
Арту́р Гро́тгер (польск.: Artur Grottger; (11 лістапада 1837, Атыневічы, Аўстра-Венгрыя, цяпер Львоўская вобласць, Жыдачыўскі раён — 13 снежня 1867, Амелі-ле-Бен, Францыя) — польскі мастак, адзін з асноўных прадстаўнікоў плыні рамантызму ў польскім мастацтве, ілюстратар, аўтар серыі малюнкаў, прысвечаных паўстанню 1863—1864 гг.[6]
| Артур Гротгер | |
|---|---|
| польск.: Artur Grottger | |
 | |
| Імя пры нараджэнні | Artur Grottger |
| Дата нараджэння | 11 лістапада 1837[2][3][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 13 снежня 1867[2][3][…] (30 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Паходжанне | паляк |
| Грамадзянства |
 Аўстра-Венгрыя |
| Род дзейнасці | мастак |
| Вучоба | школа мастацтваў (Кракаў), Венская акадэмія мастацтваў |
| Мастацкі кірунак | рамантызм |
| Вядомыя працы | «Прывітанне Паўстанца», «Развітанне з Паўстанцам», цыкл «Варшава» і цыкл «Варшава II», цыкл «Палонія», цыкл «Літва»[1] |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія
правіцьАртур Гротгер нарадзіўся 11 лістапада 1837 года ў Атыневічах на Падоллі. Яго бацька Ян Іосіф працаваў упраўляючым маёнтка Гілярыя Сімяноўскага і прымаў удзел у паўстанні 1863—1864 гг. у якасці афіцэра 5 палка ўланаў «Варшаўскія дзеці». Ян Іосіф таксама быў таленавітым мастаком, які вывучыўся мастацтву ў Венскай акадэміі мастацтваў. Менавіта ён даў свайму сыну першыя ўрокі малявання.
У адзінаццацігадовым узросце Артур Гротгер пайшоў вучыцца ў майстэрню львоўскага мастака Яна Машкоўскага, дзе на доўгія гады пасябраваў з сынам настаўніка — Марцэлем.
Вывучэнне мастацтва Артур працягваў у Школе мастацтваў у Кракаве, а ў 1855—1858 гг. у Венскай акадэміі мастацтваў. У Вене мастак правёў большую частку свайго жыцця з 1854 да 1865 года. У гэты перыяд ён супрацоўнічаў з шматлікімі венскімі часопісамі, такімі як «Museestunden», «Waldheim’s Illustrierte Zeitung» і «Waldheim’s Illustrierte Blatter», a таксама з польскім часопісам «Postęp» Іосіфа Ацецкага. У 1863 годзе Артур стаў рэдактарам «Postęp».
Пад час паўстання 1863—1864 гг. Гротгер удзельнічаў у дапамозе паўстанцам, якія збеглі з расійскага палону ў Аўстрыю. 23 студзеня 1863 года ў венскім доме Артура Гротгера быў арыштаваны паляк, які падазраваўся ва ўдзеле ў паўстанні. Гротгер таксама быў абвінавачаны ўладамі ў рэвалюцыйнай дзейнасці, пасля чаго імператар Франц Іосіф пазбавіў мастака стыпендыі, у выніку чаго збяднелы Гротгер быў вымушаны ў ліпені 1865 года пакінуць Вену.
З-за фінансавых складанасцей Артур быў вымушаны вандраваць па Галіцыі, зарабляючы на жыццё маляваннем партрэтаў. Аднак у гэты ж час з’явіліся найлепшыя творы мастака, выкананыя чорнай і белай крэйдай.
У 1866 годзе Артур Гротгер пазнаёміўся з 16-гадовай Вандай Мон, у якую імгненна закахаўся. У пагоні за прызнаннем Гротгер накіраваўся ў Парыж, дзе змог скончыць цыкл малюнкаў «Вайна», які купіў аўстрыйскі прынц Франц. У студзені 1867 года, пакутуючы ў сувязі з пагаршэннем здароўя, Артур быў накіраваны дактарамі ў вядомы курорт Амелі-ле-Бен у французскіх Пірэнеях, дзе ён памёр 13 студзеня 1867 года. Цела мастака было прывезена ў Львоў 4 ліпеня 1868 года і пахавана на Лычакаўскіх могілках.
Зноскі
- ↑ http://www.pinakoteka.zascianek.pl/Grottger/Grottger_bio.htm //Галерэя польскага мастацтва
- ↑ а б Artur Grottger
- ↑ а б Artur Grottger — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ Гротгер Артур // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
- ↑ Криса Л. Личаківський некрополь — 2006. — С. 157. — ISBN 978-966-8955-00-6
- ↑ Старонка горада Сопат
Спасылкі
правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Артур Гротгер- Цыклы: Polonia, Lituania, Wojna. Львоў: H.Altenberg, 1911.
- Біяграфія (польск.)
- Творы (польск.)
