Груздава (Пастаўскі раён)

Груздава
Краіна	Беларусь
Вобласць	Віцебская
Раён	Пастаўскі
Сельсавет	Юнькаўскі
Каардынаты	55°00′52″ пн. ш. 27°00′39″ у. д.HGЯO
Насельніцтва	▼134 чал. (2009);
Часавы пояс	UTC+3
Тэлефонны код	+375 2155
Паштовыя індэксы	211858
Аўтамабільны код	2
СААТА	2240849066
	Груздава на Вікісховішчы

Гру́здава^[1] (трансліт.: Hruzdava, руск.: Груздово) — вёска ў Пастаўскім раёне Віцебскай вобласці. Уваходзіць у склад Юнькаўскага сельсавета. Знаходзіцца за 15 км на паўднёвы ўсход ад Паставаў.

Груздава — даўняе мястэчка гістарычнай Ашмяншчыны (частка Віленшчыны).

Назва

Паходжанне тапоніму «Груздава» мясцовыя жыхары выводзяць ад грыбоў груздоў. Аднак больш імавернай выглядае версія пра ўтварэнне назвы паселішча ад слова «груд» — «узгорак», «курган», што добра стасуецца з рэльефам мясцовасці: цэнтральная частка вёскі ўзвышаецца над ваколіцамі на 15—20 метраў.

Гісторыя

Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай (1565—1566) Груздава ўваходзіла ў склад Ашмянскага павета Віленскага ваяводства. У 1773 князь Агінскі збудаваў тут касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі^[2].

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793) Груздава апынулася ў складзе Расійскай імперыі, у Ашмянскім павеце Віленскай губерні.

Згодна з Рыжскім мірным дагаворам (1921) Груздава апынулася ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, дзе з 1927 сталі цэнтрам гміны Пастаўскага павета Віленскага ваяводства.

У 1939 Груздава ўвайшло ў БССР, дзе ў 1940—1960 гадах з’яўлялася цэнтрам Груздаўскага сельсавета.

Мястэчка на старых здымках
Царква і касцёл
Касцёл, бакавы фасад
Новы касцёл (?)

Насельніцтва

XX стагоддзе: 1921 год — 292 чал.^[3]; 1999 год — 179 чал.
XXI стагоддзе: 2010 год — 134 чал.

Славутасці

Капліца-пахавальня (XIX ст.)
Царква Святога Іаана Прадцечы (2-я пал. XIX ст.) - Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 213Г000590шыфр 213Г000590
Касцёл Узвіжання Святога Крыжа

Страчаная спадчына

Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі (1773, пач. XX ст.)

Галерэя

Краявіды Груздава
Царква і крыж
Царква
Новы касцёл
Вуліца

Вядомыя асобы

Алесь Дашчынскі (нар. 1961) — беларускі журналіст.

Зноскі

↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Віцебская вобласць: нарматыўны даведнік / У. М. Генкін, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2009. — 668 с. ISBN 978-985-458-192-7 (DJVU).
↑ Hruzdowo // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom III: Haag — Kępy (польск.). — Warszawa, 1882. S. 191.
↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. Tom VII. Część II. Ziemia Wileńska. Powiaty: Brasław, Duniłowicze, Brasław i Wilejka. — Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1923.

Літаратура

Памяць: гіст.-дакум. хроніка Пастаўскага р-на / Рэдкал. Г.К. Кісялёў [і інш.]. — Мн., 2001.
Hruzdowo // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom III: Haag — Kępy (польск.). — Warszawa, 1882. S. 191.
Oborek, (Hruzdów) // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom VII: Netrebka — Perepiat (польск.). — Warszawa, 1886. — S. 336.

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Груздава (Пастаўскі раён)
Груздава (Пастаўскі раён) на сайце Глобус Беларусі (руск.)

[1] Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Віцебская вобласць: нарматыўны даведнік / У. М. Генкін, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2009. — 668 с. ISBN 978-985-458-192-7 (DJVU).

[2] Hruzdowo // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom III: Haag — Kępy (польск.). — Warszawa, 1882. S. 191.

[3] Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. Tom VII. Część II. Ziemia Wileńska. Powiaty: Brasław, Duniłowicze, Brasław i Wilejka. — Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1923.

[1]

[2]

[3]