Джэрэмі Бэнтам
Джэ́рэмі Бэ́нтам (англ.: Jeremy Bentham; 15 лютага 1748, Лондан — 6 чэрвеня 1832, Лондан) — англійскі асветнік, вынаходнік, адзін з заснавальнікаў ідэалогіі неалібералізму.
Джэрэмі Бэнтам | |
---|---|
англ.: Jeremy Bentham | |
Дата нараджэння | 15 лютага 1748[1][2][…] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 6 чэрвеня 1832[1][2][…] (84 гады) |
Месца смерці | |
Грамадзянства | |
Бацька | Jeremiah Bentham[d][6][7] |
Маці | Alicia Woodward Grove[d][6] |
Род дзейнасці | філосаф, купец, адвакат, палітолаг, суфражыстка, праваабаронец, юрыст, animal rights advocate, пісьменнік, эканаміст, дзеяч Рэфармацыі, палітычны тэарэтык |
Навуковая сфера | паліталогія, сацыялогія, псіхалогія |
Навуковае званне | магістр права |
Альма-матар | Оксфардскі ўніверсітэт |
Вядомы як | вынаходнік, ідэолаг |
Подпіс | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Біяграфія
правіцьДжэрэмі Бэнтам нарадзіўся ў багатай сям’і ў Лондане. Да 3 гадоў навучыўся чытаць і размаўляць на лацінскай мове. У 7 гадоў — іграць на скрыпцы. У 12 гадоў быў накіраваны бацькам навучацца ў Каралеўскі каледж Оксфардскага ўніверсітэта. У 1769 г. атрымаў ступень магістра права.
Працаваў прыватным адвакатам у Лондане. У 1786—1787 гг. жыў разам з братам Сэмюэлам Бэнтамам у Крычаве, дзе падрыхтаваў праект Паноптыкона. Пасля вяртання ў Вялікабрытанію актыўна займаўся грамадскай дзейнасцю, выступаў за рэформу права і кадыфікацыю заканадаўства, вёў перапіску з вядомымі палітыкамі і эканамістамі, у тым ліку Адамам Смітам. Прапанаваў некалькі вынаходніцкіх праектаў. Аднак ніводны пры яго жыцці не быў рэалізаваны. Удзельнічаў у заснаванні Універсітэцкага каледжа ў Лондане.
Пасля смерці па яго асабістаму тастаменту яго цела было публічна анатамавана, галава і шкілет запоўнены сенам і муміфікаваны. З 1850 г. мумія захоўваецца для ўсеагульнага агляду ва Універсітэцкім каледжы ў Лондане.
-
Праект Паноптыкона
-
Дом Дж. Бэнтама ў Лондане
-
Рэшткі Дж. Бэнтама ў наш час
Зноскі
- ↑ а б Plamenatz J. P., Duignan B. Jeremy Bentham // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ а б Jeremy Bentham // Internet Philosophy Ontology project Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Czech National Authority Database Праверана 29 студзеня 2023.
- ↑ Бентам Иеремия // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
- ↑ https://books.google.com/books?id=iOOm8F5_sBcC&pg=PA608
- ↑ а б Kindred Britain
- ↑ Lundy D. R. The Peerage
Літаратура
правіць- Crimmins, J. Secular Utilitarianism: Social Science and the Critique of Religion in the Thought of Jeremy Bentham / James E. Crimmins. — Oxford: Clarendon Press, 1990 ISBN 978-0198277415
- Эткинд, А. Внутренняя колонизация. Имперский опыт России / Александр Эткинд. — М.: Новое литературное обозрение, 2014 ISBN 978-5-4448-0151-2