Залаты мільярд
Залаты мільярд — метафара, якая выкарыстоўваецца ў публіцыстыцы постсавецкай прасторы для абазначэння насельніцтва самых багатых і развітых краін і адлюстроўвае дысбаланс ва ўзроўні жыцця і спажывання паміж імі і краінамі, якія развіваюцца[1][2]. Можа быць адным з сінонімаў паняцця краіны з высокім узроўнем даходаў насельніцтва.
Сяргей Кара-Мурза ў 1999 годзе адзначыў: «Апошнім часам на Захадзе тэрмін „залаты мільярд“ набыў шырокае хаджэнне і стаў азначаць насельніцтва краін „першага свету“, якія ўваходзяць у Арганізацыю эканамічнага супрацоўніцтва і развіцця»[3].
Пры гэтым трэба разумець, што тэрмін «краіны першага свету» ў пачатку XXI стагоддзя часта памылкова выкарыстоўваўся для спасылак на эканамічна развітыя краіны, што ўносіць некаторую блытаніну. У АЭСР цяпер уваходзяць Мексіка, Калумбія і Коста-Рыка, якія не адносяцца да развітых краін.
Гнасеалагічна тэрмін «залаты мільярд» зыходзіць з пасылак мальтузіянства, а таксама даклада Рымскага клуба «Межы росту» (1972)[4]. Назва першапачаткова была звязана з сумарнай колькасцю насельніцтва развітых капіталістычных краін: ЗША (311 млн.), Канада (34,3 млн.), Аўстралія (22,6 млн.), краіны Еўрасаюза (28 краін, сумарна 500 млн.), Японія (127,4 млн.), а таксама Ізраіль, Паўднёвая Карэя, — і з перспектывамі яе стабілізацыі ў XXI стагоддзі[5][6][7]. У XXI стагоддзі, у сувязі з глабалізацыяй і ростам сацыяльнай няроўнасці нават у развітых краінах, усё часцей «залаты мільярд» супастаўляюць з паняццем сусветнага «сярэдняга класа», з праслойкай насельніцтва Зямлі, якая валодае даходамі на ўзроўні «сярэдняга класа» і вышэй[8][9][10].
Зноскі
- ↑ Золотой миллиард // Экономический словарь
- ↑ Золотой миллиард // Национальная энциклопедическая служба России
- ↑ Кара-Мурза С. Концепция «золотого миллиарда» и Новый мировой порядок. — 1999.
- ↑ Цыт. паводле: Виталий Бабенко. Золотая десятка // Наука и жизнь. — 2001. — № 11.
- ↑ World Population to 2300 / United Nations, Department of Economic and Social Affairs Population Division. — New York, 2004. PDF
- ↑ World Population Prospects, the 2010 Revision / United Nations, Department of Economic and Social Affairs Population Division. PDF Архівавана 6 мая 2011.
- ↑ Население мира будет расти, стареть, дольше жить и меньше мигрировать. НИУ ВШЭ. iq.hse.ru. — «Численность населения более развитых стран будет оставаться почти неизменной, медленно увеличиваясь от 1,2 млрд человек в 2010 г. до 1,3 млрд человек в 2031 г. Она стабилизируется на этом уровне до конца XXI века. При этом население наименее развитых стран более чем утроится…» Архівавана з першакрыніцы 1 верасня 2017. Праверана 31 кастрычніка 2016.
- ↑ Миф о "среднем классе". Однако. Архівавана з першакрыніцы 1 верасня 2017. Праверана 24 сакавіка 2016.
- ↑ Похороны среднего класса, или Закат "золотого миллиарда". РИА Новости. Архівавана з першакрыніцы 1 верасня 2017. Праверана 24 сакавіка 2016.
- ↑ Е. В. Гильбо. Конец "золотого миллиарда". worldcrisis.ru. Архівавана з першакрыніцы 1 верасня 2017. Праверана 24 сакавіка 2016.
Літаратура правіць
- Credit Suisse. Global Wealth Report 2015 (англ.) Архівавана 14 кастрычніка 2019.
- Д. и Д. Медоуз. Пределы роста. 30 лет спустя = Limits to growth.The 30-year update. — М.: Академкнига, 2007. — 342 с. — ISBN 978-5-94628-218-5.
- Даймонд Джаред. Коллапс = Collaps: How Societies Choose to Fail or Succeed. — М.: АСТ Москва, 2008. — 768 с. — ISBN 978-5-9713-8389-5.