Карэл ван Мандэр (нідэрл. Carel van Mander) (май 1548, Мёлебеке — 11 верасня 1606, Амстэрдам) — паэт, пісьменнік і мастак з Заходняй Фландрыі, аўтар «Кнігі аб мастаках».

Карэл ван Мандэр
нідэрл.: Carel van Mander
Фатаграфія
Імя пры нараджэнні Carel van Mander
Дата нараджэння май 1548[1][2]
Месца нараджэння
Дата смерці 11 верасня 1606(1606-09-11)[3][4] (58 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Дзеці Karel van Mander the Younger[d]
Род дзейнасці мастацтвазнавец, мастак, пісьменнік, паэт, біёграф
Мастацкі кірунак маньерызм
Уплыў Lucas de Heere[d] і Pieter Vlerick[d]
Уплыў на Франс Халс
Член у
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Да 1568 Карэл ван Мандэр быў чаляднікам ў генцкага мастака і паэта Лукаса дэ Херэ. У 1570 г. ён вярнуўся ў родны горад Мёлебеке і прысвяціў сябе драматургіі і паэзіі.

У 1573 г. Мандэр распачаў падарожжа ў Італію і пабываў у Фларэнцыі. У Тэрне Мандэр атрымаў заказ на фрэску на тэму варфаламееўскай ночы ў памяць пра забітага ў яе ходзе Гаспара дэ Каліньі. Гэтая фрэска з палацца Спада часткова захавалася да цяперашняга часу. У Рыме Мандэр пазнаёміўся і пасябраваў з Барталамеусам Шпрангерам.

Ў 1577 г. Мандэр працаваў у Базелі, пазней пераехаў у Крэмс і далей у Вену, дзе разам з Хансам Монтам працаваў над трыумфальнай аркай з нагоды прыбыцця ў горад кайзера Рудольфа II у ліпені 1577

Наведаўшы Нюрнберг, Карэл ван Мандэр вярнуўся ў Мёлебеке, аднак з-за рэлігійных пераследаў менанітаў, да якіх належаў Мандэр і яго сям’я, быў вымушаны бегчы ў Харлем, дзе пражыў 20 гадоў. Тут разам з галандскім мастаком Карнелісам Карнелісенам ён заснаваў акадэмію жывапісу. Вучнем Карэла ван Мандэра ў Харлеме быў Франс Халс.

Зноскі

  1. Karel van (I) Mander
  2. Karel I Van Mander The Elder // Benezit Dictionary of ArtistsOUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7 Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. RKDartists Праверана 27 жніўня 2017.
  4. The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
  5. Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.

Літаратура правіць

  • Карэл ван Мандэр // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 10. — С. 77. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0169-9 (т. 10).
  • Rudolf Höcker. Das Lehrgedicht des Karel van Mander: Text, Übersetzung und Kommentar, nebst Anhängen über Manders Geschichtskonstruktion und Kunsttheorie, (Quellenstudien zur holländischen Kunstgeschichte; Band 8), Haag 1916
  • Achim Stanneck. Ganz ohne Pinsel gemalt. Studien zur Darstellung der Produktionsstrukturen niederländischer Malerei im 'Schilder-Boeck' von Karel van Mander (1604), (Europäische Hochschulschriften, Reihe XXVIII Kunstgeschichte; Band 393), Bern/Frankfurt a.M. [u.a.] 2003 ISBN 3-631-39497-7
  • Jürgen Müller. Concordia Pragensis. Karel van Manders Kunsttheorie im Schilder-Boeck. Oldenbourg, München 1993 ISBN 3-486-56015-8

Спасылкі правіць