Кніга Юдзіф або Кніга Юдыт (стар.-грэч.: Ἰουδίθ) — нароўні з кнігай Тавіта, адна з найбольш павучальных біблейскіх кніг. У праваслаўі і каталіцызме ўваходзіць у склад Старога Запавету, але адсутнічае ў Яўрэйскай Бібліі (Танаху) і не ўваходзіць у Стары Запавет у пратэстантызме[1]. У Рускай праваслаўнай царкве і каталіцызме адносіцца да другакананічных кніг, у іўдаізме у пратэстантызме — да апокрыфаў.

Кніга Юдзіф (Ἰουδίθ)

Кніга Юдзіф (Скарына), 1519
Раздзел: Гістарычныя кнігі
Мова арыгінала: старажытнагрэчаская або старажытнаяўрэйская
Мясцовасць: Асірыя, Іўдзея
Папярэдняя (праваслаўе): Кніга Тавіта
Наступная: Кніга Эсфір
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мова напісання

правіць

Няясна, ці была кніга напісана на іўрыце, або на грэчаскай мове. Найстарэйшая версія месціцца ў Септуагінце і можа быць перакладам з яўрэйскай або адразу напісанай па-грэчаску. [2]

Іўдзейская гераіня, патрыётка і сімвал барацьбы іўдзеяў супраць іх прыгнятальнікаў у старажытнасці на Блізкім Усходзе[3], Юдзіф «была... прыгожая з віду, тварам вельмі прывабная»  (Юдзіф. 8:7). Пасля таго, як войскі асірыйцаў аблажылі яе родны горад, яна прыбралася і адправілася ў лагер ворага, дзе прыцягнула ўвагу палкаводца Алаферна. Калі ён напіўся і заснуў, яна адсекла яму галаву і прынесла яе ў родны горад, які такім чынам апынуўся выратаваным. Біблейская энцыклапедыя архімандрыта Нікіфара лічыць датай гэтага подзвігу каля 589 года да н.э.

Захавалася 9 асобнікаў выдання. На тытульным лісце змешчана гравюра і пашыраная назва кнігі («Зуполъне выложены на руский языкъ докъторомъ Франциском Скориною изъ славнаго града Полоцька напредъ Богу ко чти и людемъ посполитым к научению»), а на адвароце — прадмова, у якой Скарына коратка выкладае гісторыю Асірыйскай, Вавілонскай і Персідскай дзяржаў, а таксама абставіны патрыятычнага ўчынку Юдзіф:

«Дозволена нам сия книга Иудиф чести к нашему научению, абыхом, яко зеръцало, жену сию преславную пред очима имеюще, в добрых делах и в любви отчизны не толико жены, но и мужи наследовали и всякого тружания и скарбов для посполитого добра и для отчизны своея не шкодовали, понеже от прирожения звери, ходящие в пустыни, знають ямы своя; птици, летающие по возъдуху, ведають гнезда своя; рибы, плавающие по морю и в реках, чують виры своя; пчелы и тым подобныя боронять ульев своих, — тако ж и люди, игде зародилися и ускормлены суть по бозе, к тому месту великую ласку имають».

У канцы прамовы асветнік указвае, што першапачаткова кніга была напісана на халдзейскай мове. На 3-26 аркушах выдадзены тэкст 16 раздзелаў Кнігі Юдзіф, на апошнім аркушы — кароткае пасляслоўе.

Зноскі

  1. Д. Г. Добыкин. Лекции по введению в Священное Писание Ветхого Завета. — Санкт-Петербург.: Санкт-Петербургская православная духовная академия, 2012. — C. 23, 24
  2. Schmitz, Barbara (2010). "Holofernes's Canopy in the Septuagint". In Kevin R. Brine, Elena Ciletti and Henrike Lähnemann (рэд.). The Sword of Judith. Judith Studies across the Disciplines. Open Book Publishers. ISBN 978-1-906924-15-7.
  3. Дж. Холл. Словарь сюжетов и символов в искусстве. М.: Крон-пресс, 1996. С. 631-2

Спасылкі

правіць