Марыя Аляксееўна Львова-Бялова

Мары́я Аляксе́еўна Льво́ва-Бяло́ва (25 кастрычніка 1984, Пенза, РСФСР, СССР) — расійскі дзяржаўны, палітычны і грамадскі дзеяч. Упаўнаважаны пры Прэзідэнце Расійскай Федэрацыі па правах дзіцяці з 27 кастрычніка 2021 года[1].

Марыя Аляксееўна Львова-Бялова
руск.: Мария Алексеевна Львова-Белова
член Савета Федэрацыі[d]
21 верасня 2020 — 27 кастрычніка 2021
Упаўнаважаны пры прэзідэнце Расійскай Федэрацыі па правах дзіцяці[d]
з 27 кастрычніка 2021
Папярэднік Ганна Юр’еўна Кузняцова[d]
Нараджэнне 25 кастрычніка 1984(1984-10-25) (39 гадоў)
Імя пры нараджэнні руск.: Мария Алексеевна Львова-Белова
Веравызнанне РПЦ і праваслаўе
Партыя
Член у
Дзейнасць палітык
Навуковая дзейнасць
Навуковая сфера палітык, грамадскі дзеяч і праваабаронец[d]
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Спецыяліст па сацыялізацыі і сацыяльнай адаптацыі дзяцей-сірот, маладых дарослых з інваліднасцю і выпускнікоў дзіцячых дамоў.

Сенатар Расійскай Федэрацыі — прадстаўнік ад выканаўчай улады Пензенскай вобласці (21 верасня 2020 — 10 лістапада 2021)[2][3]. Член Грамадскай палаты Расійскай Федэрацыі (2017—2019)[4].

Кіраўнік шэрагу дабрачынных праектаў — «Квартал Луі», «Дом Веранікі», «Новыя берагі», «Дом на Бярозаўскім» (да 2021 года).

З 16 чэрвеня 2022 года за падтрымку расійскай вайны супраць Украіны — пад санкцыямі Вялікабрытаніі, з 1 ліпеня — таксама і Аўстраліі, а з 23 жніўня — і Канады, акрамя таго, знаходзіцца ў санкцыйных спісах усіх краін Еўрасаюза і ЗША за высілкі па дэпартацыі дзясяткаў тысяч украінскіх дзяцей у Расію[5][6]Перайсці да раздзела «Міжнародныя санкцыі».

2022

17 сакавіка 2023 года Міжнародным крымінальным судом у Гаазе быў выдадзены ордэр на арышт Львовай-Бяловай, разам з Уладзімірам Пуціным падазраванай у незаконнай дэпартацыі ўкраінскіх дзяцей падчас расійскага ўварвання ва Украіну[7]Перайсці да раздзела «Крымінальны пераслед».

Біяграфія правіць

Нарадзілася ў 1984 годзе ў Пензе. Бацька — Аляксей Аляксандравіч Львоў-Бялоў (нар. 1963), музыкант, кампазітар, дзеяч культуры[8].

У 1990 годзе пайшла ў першы клас школы № 37, у 1995 годзе перавялася ў лінгвістычную гімназію № 6[9].

У 2002 годзе скончыла вучылішча культуры і мастацтваў імя А. А. Архангельскага па спецыяльнасці «Дырыжор эстраднага аркестра»[10].

У 2003—2005 гадах вучылася ў Самарскай дзяржаўнай акадэміі культуры і мастацтваў (цяпер Самарскі дзяржаўны інстытут культуры)[10].

З’яўляецца выпускніцай чацвёртага патоку ў так званай «школе губернатараў»[11].

У 2019 годзе паступіла ў Пензенскі дзяржаўны тэхналагічны ўніверсітэт па кірунку «Менеджмент»[12].

У 2000—2005 гадах працавала выкладчыкам па класе гітары ў дзіцячых музычных школах № 5 і № 1, у вучылішчы культуры і мастацтваў у Пензе[13].

У 2008—2020 гадах — сузаснавальнік і кіраўнік Пензенскай рэгіянальнай грамадскай арганізацыі па садзейнічанні сацыяльнай адаптацыі «Благовест»[10].

У 2011—2014 гадах — член Грамадскай палаты Пензенскай вобласці III склікання, у 2017—2019 гадах — член Грамадскай палаты Пензенскай вобласці IV і V скліканняў, адначасова ў 2017—2019 гадах член Грамадскай палаты Расійскай Федэрацыі[10].

З 2014 года Марыя Львова-Бялова была заснавальнікам і выканаўчым дырэктарам аўтаномнай некамерцыйнай арганізацыі садзейнічання сацыяльнай адаптацыі асобы «Квартал Луі». Рэабілітацыйны цэнтр, названы ў гонар джазавага музыканта Луі Армстронга, дапамагаў маладым людзям з абмежаванымі магчымасцямі здароўя, якія засталіся без апекі бацькоў, адаптавацца да самастойнага жыцця[14][15][16][17][18].

У 2017 годзе па ініцыятыве Марыі Львовай-Бяловай у Пензе пачаў працаваць першы ў Расіі пансіён для маладых людзей з цяжкай ступенню інваліднасці «Дом Веранікі»[10].

21 лістапада 2018 года прэзентавала рэалізаваныя ў Пензе праекты па сацыяльнай адаптацыі інвалідаў на сустрэчы старшыні Урада Расійскай Федэрацыі Дзмітрыя Мядзведзева з прадстаўнікамі некамерцыйных арганізацый[10][19].

У 2018 годзе Львова-Бялова прадставіла праект-рэзідэнцыю для пражывання маладых людзей з рознай формай інваліднасці Арт-маёнтак «Новыя берагі»[9].

З 22 лютага 2019 года[20] па 8 снежня 2021 года[21] была адным з трох сустаршыняў рэгіянальнага штаба рэгіянальнага аддзялення Агульнарасійскага грамадскага руху «Народны фронт „За Расію“» у Пензенскай вобласці.

8 верасня 2019 года была абрана дэпутатам Пензенскай гарадской думы па адзінай акрузе ад партыі «Адзіная Расія», але адмовілася ад мандата дэпутата праз неабходнасць завяршэння праекта «Новыя берагі», згадаўшы ў інтэрв’ю: «Калі мне калі-небудзь наканавана трапіць у палітыку, значыць, гэта абавязкова адбудзецца. Напэўна, крыху пазней»[22][23]. Паводле некаторых звестак, Львову-Бялову вымусілі адмовіцца ад мандату ў досыць ультыматыўнай форме[24]. Сітуацыя была вельмі негатыўна ўспрынятая экспертамі і грамадствам, нанесена рэпутацыйная шкода Адзінай Расіі[25].

У 2019 годзе ўступіла ў партыю «Адзіная Расія» (партыйны квіток ёй уручыў 23 лістапада 2019 года старшыня партыі Дзмітрый Мядзведзеў)[10].

З 24 лістапада 2019 года па 4 снежня 2021 года — член Прэзідыума Генеральнага савета партыі «Адзіная Расія», у якім была сустаршынёй рабочай групы па падтрымцы грамадзянскай супольнасці[10][26][27][28].

У 2019 годзе ў рамках спецпраекта агенцтва «РІА „Sm-News“» «Чалавек рэгіёна-2019» Марыя Львова-Бялова стала чалавекам года Пензенскай вобласці[12].

У лютым 2020 года адзіная ад Пензенскай вобласці выйшла ў фінал конкурсу кіраванцаў «Лідары Расіі—2020»[29] і ў верасні 2020 года стала адным з пераможцаў гэтага конкурсу[30].

8 верасня 2020 года распавяла пра праекты для людзей з інваліднасцю, што рэалізуюцца пад яе кіраўніцтвам некамерцыйнай арганізацыяй «Квартал Луі», падчас сустрэчы сустрэчы Прэзідэнта Расійскай Федэрацыі Уладзіміра Пуціна з пераможцамі конкурсу «Лідары Расіі»[31][32].

1 жніўня 2020 года падчас выбараў губернатара Пензенскай вобласці кандыдатам на пасаду губернатара Пензенскай вобласці Іванам Белазерцавым была названая ў ліку трох кандыдатаў (разам з Аляксандрам Самакуцяевым і Аляксандрам Гулякавым) для надзялення паўнамоцтвамі члена Савета Федэрацыі — прадстаўніка ад выканаўчага органа дзяржаўнай улады рэгіёна ў выпадку яго абрання[33].

21 верасня 2020 года пастановай губернатара Пензенскай вобласці атрымала паўнамоцтвы сенатара Расійскай Федэрацыі — прадстаўніка ад урада Пензенскай вобласці на тэрмін яго паўнамоцтваў, гэта значыць да верасня 2025 года[2][34].

23 верасня 2020 года ўвайшла ў склад Камітэта Савета Федэрацыі па сацыяльнай палітыцы[35].

18 лістапада 2020 года стала паўнамоцным прадстаўніком Савета Федэрацыі па ўзаемадзеянні з Упаўнаважаным пры Прэзідэнце Расійскай Федэрацыі па правах дзіцяці[36].

26 чэрвеня 2021 года стала выпускніцай прэзідэнцкага кадравага рэзерву РАНГіДС[37].

У жніўні 2021 года падчас датэрміновых выбараў губернатара Пензенскай вобласці кандыдатам на пасаду губернатара Пензенскай вобласці Алегам Мельнічэнкам была зноў названая ў ліку трох кандыдатаў (разам з Аляксандрам Гулякавым і Маратам Лебедзевым) для надзялення паўнамоцтвамі сенатара Расійскай Федэрацыі — прадстаўніка ад выканаўчага органа дзяржаўнай улады рэгіёна ў выпадку яго абрання[38].

28 верасня 2021 года пастановай губернатара Пензенскай вобласці Алега Мельнічэнкі была зноў надзелена паўнамоцтвамі сенатара Расійскай Федэрацыі — прадстаўніка ад урада Пензенскай вобласці на тэрмін яго паўнамоцтваў, гэта значыць да верасня 2026 года[3][38][39].

27 кастрычніка 2021 года Прэзідэнт Расіі Уладзімір Пуцін прызначыў сенатара Марыю Львову-Бялову ўпаўнаважаным пры Прэзідэнце Расійскай Федэрацыі па правах дзіцяці[1].

15 снежня 2022 года ўвайшла ў склад апякунскага савета Дзяржаўнага дабрачыннага фонду «Круг дабра» у адпаведнасці з Указам Прэзідэнта[40].

 
Губернатар Пензенскай вобласці А. У. Мельнічэнка, упаўнаважаны Прэзідэнта РФ па правах дзіцяці М. А. Львова-Бялова, Намеснік старшыні Дзяржаўнай Думы А. Ю. Кузняцова, Паўнамоцны прадстаўнік Прэзідэнта РФ у Прыволжскай федэральнай акрузе І. А. Камароў на набажэнстве па асвячэнні Спаскага кафедральнага сабора ў г. Пенза

Грамадская дзейнасць правіць

Квартал Луі правіць

1 лістапада 2014 года па ініцыятыве Марыі Львовай-Бяловай у г. Пенза быў адкрыты дабрачынны праект «Квартал Луі»[41]. Яго галоўная мэта — падрыхтоўка да самастойнага жыцця і адаптацыя маладых дарослых з рознымі формамі інваліднасці пасля дзіцячых дамоў і інтэрнатаў. «Квартал Луі» ўключае ў сябе тры пляцоўкі суправаджанага пражывання: «Дом на Бярозаўскім», «Дом Веранікі», «Новыя Берагі». Дабрачынны праект атрымаў сваю назву ў гонар легендарнага джазавага музыканта Луі Армстранга, які быў сацыяльным сіратой.

Дом на Бярозаўскім правіць

«Дом на Бярозаўскім»[42] — адзін з першых у Расіі фарматаў суправаджанага пражывання інвалідаў. Праект дзейнічае па прынцыпе: пражыванне, навучанне, праца. Для выпускнікоў дзіцячых дамоў з інваліднасцю праект становіцца буфернай пляцоўкай паміж сацыяльнай установай і самастойным жыццём. Для гэтага праекта Марыя Львова-Бялова разам з мужам перабудавала і адаптавала свой дом у Бярозаўскім завулку г. Пензы, пераехаўшы ў бацькоўскі. Яго першымі жыхарамі сталі пяцёра маладых людзей на інвалідных калясках[43].

Дом Веранікі правіць

21 чэрвеня 2017 года па ініцыятыве Марыі Львовай-Бяловай у Пензе пачаў працаваць першы ў Расіі[44] актыўны пансіён для маладых людзей з цяжкай ступенню інваліднасці «Дом Веранікі»[10]. У цырымоніі адкрыцця прынялі ўдзел Міністр працы і сацыяльнай абароны Расійскай Федэрацыі Максім Тапілін, паўнамоцны прадстаўнік Прэзідэнта Расійскай Федэрацыі ў Прыволжскай федэральнай акрузе Міхаіл Бабіч, кіраўнік Інгушэціі Юнус-Бек Еўкураў і губернатар Пензенскай вобласці Іван Белазерцаў[44]. Максім Тапілін выказаў захапленне гэтым праектам «Дом Веранікі»[45], назваўшы яго «унікальным праектам»[46], таксама ён прывёў гэты праект у якасці паспяховага прыкладу працы з дзецьмі-інвалідамі, практыку якога мэтазгодна выкарыстоўваць[47]. Міхаіл Бабіч выказаў меркаванне, што праект па стварэнні ў Пензе актыўнага пансіёну для маладых людзей з цяжкай ступенню інваліднасці «Дом Веранікі» важна тыражаваць у іншых рэгіёнах[48]. Юнус-Бек Еўкураў даручыў ураду Інгушэціі «вывучыць вопыт спецыялістаў з Пензы і пераняць іх практыку», па яго запрашэнні Марыя Львова-Бялова ў жніўні 2017 года наведала Інгушэцію ў якасці эксперта па сацыялізацыі інвалідаў[49].

Новыя берагі правіць

У снежні 2019 года адбылося адкрыццё будаванага па ініцыятыве Марыі Львовай-Бяловай арт-маёнтка «Новыя берагі» ў сяле Багаслоўка Пензенскага раёна Пензенскай вобласці, дзе людзі з абмежаванымі магчымасцямі здароўя і сям’і, якія выхоўваюць дзяцей-інвалідаў, будуць жыць і займацца рэалізацыяй сацыяльных праектаў. Тады жа ў арт-маёнтку адзначылі наваселле яго першыя рэзідэнты (30 чалавек з 5 рэгіёнаў Расіі)[50]. У цырымоніі адкрыцця прынялі ўдзел паўнамоцны прадстаўнік прэзідэнта Расійскай Федэрацыі ў Прыволжскай федэральнай акрузе Ігар Камароў, губернатар Пензенскай вобласці Іван Белазерцаў і мітрапаліт Пензенскі і Ніжнеломаўскі Серафім[51]. Праект «Новыя берагі» таксама называюць унікальным[51]. Ігар Камароў выказаў упэўненасць, што Пензенская вобласць стане прыкладам для іншых рэгіёнаў, якія будуць актыўна пераймаць сучасныя тэхналогіі сацыяльнай адаптацыі і рэабілітацыі інвалідаў[50].

Узнагароды правіць

  • Ганаровая грамата Прэзідэнта Расійскай Федэрацыі (29 кастрычніка 2018 года) — «за дасягнутыя працоўныя поспехі і шматгадовую добрасумленную працу»[52];
  • Ордэн святога роўнаапостальнага вялікага князя Уладзіміра III ступені (Руская праваслаўная царква, 2016 год) — «за развіццё дабрачыннасці»[13];
  • Ганаровы знак «У славу зямлі Пензенскай» (1 лістапада 2021) — «у знак падзякі за працу Марыі Львовай-Бяловай на пасадзе сенатара ад Пензенскай вобласці»[53];
  • Знак адрознення «За заслугі перад Рэспублікай» III ступені (Данецкая Народная Рэспубліка, 28 сакавіка 2023 года) — «за заслугі перад Данецкай Народнай Рэспублікай»[54].

Сям’я правіць

У 2003 годзе выйшла замуж[10]. Маці і апякун 22 дзяцей, з іх пяцёра — кроўных (у 2005 годзе нарадзіла першае дзіця, у 2007 годзе — другое, у 2010 годзе — трэцяе, у 2014 годзе — чацвёртае, у 2018 годзе — пятае)[10]. Акрамя таго, у 2012 і 2013 гадах у яе сям’і з’явіліся чацвёра прыёмных дзяцей[10]. У 2020 годзе ўзяла пад апеку восем маладых людзей з ментальнай інваліднасцю[55], у 2021 годзе аформіла апякунства яшчэ над пяццю недзеяздольнымі выпускнікамі дзіцячага дома[56]. Цяпер, замест псіханеўралагічнага інтэрната, усе яны жывуць па сістэме суправаджанага пражывання ў арт-маёнтку «Новыя берагі»[56]. Пра гэтую сітуацыю Марыя Львова-Бялова пісала ў жніўні 2021 года: «што рабіць, калі толькі маё асабістае апякунства дазволіла 13 недзеяздольным маладым людзям перабрацца ў „Новыя Берагі“ і пачаць самастойнае жыццё?»[56]. Муж Павел Кагельман — святар Рускай Праваслаўнай Царквы (пасвечаны ў сан у 2019 годзе мітрапалітам Пензенскім і Ніжняломаўскім Серафімам)[10]. Да пасвячэння працаваў праграмістам[57]. Сям’я жыве ў Маскве. У лютым 2023 года яна ўсынавіла 15-гадовага хлопчыка з Марыупаля[58].

Даходы правіць

Сума дэклараванага даходу за 2020 год склала 2 млн 933 тыс. рублёў, яе сужэнца — 446 тыс. рублёў[13].

Міжнародныя санкцыі правіць

16 чэрвеня 2022 года як высокапастаўлены чыноўнік РФ трапіла ў спіс людзей, супраць якіх Вялікабрытанія ўвяла персанальныя санкцыі праз вайну ва Украіне[59]. На думку ўладаў краіны, Львова-Бялова ўдзельнічала ў незаконнай дэпартацыі дзяцей з тэрыторыі Луганскай і Данецкай абласцей у РФ з іх наступным прымусовым усынаўленнем[60].

1 ліпеня трапіла пад санкцыі Аўстраліі[61].

21 ліпеня 2022 года была ўключана ў санкцыйны спіс Еўрасаюза за падтрымку і рэалізацыю палітыкі, якая падрывае тэрытарыяльную цэласнасць, суверэнітэт і незалежнасць Украіны і за парушэнне правоў украінскіх дзяцей[62][63][64]. У прыватнасці, Еўрасаюз адзначае, што Львова-Бялова з’яўляецца адной з датычных да незаконнай перавозкі ўкраінскіх дзяцей у Расію і іх усынаўлення расійскімі сем’ямі[64].

З 23 жніўня 2022 года ўключана ў санкцыйны спіс Канады «эліт і бліжэйшых паплечнікаў рэжыму» як «саўдзельнік агрэсіі расійскага рэжыму супраць Украіны»[65][66].

У верасні 2022 года ўключана ў санкцыйныя спісы ЗША за «намаганні па дэпартацыі тысяч украінскіх дзяцей у Расію» і «прымусовае ўсынаўленне ўкраінскіх дзяцей у расійскія сем’і, так званае „патрыятычнае выхаванне“ ўкраінскіх дзяцей»[5][67]. З 27 студзеня 2023 года — пад санкцыямі Японіі[68].

Крытыка правіць

У жніўні 2023 года Reuters выпусціла расследаванне, згодна з якім 27-гадовы дарадца ўпаўнаважанай пры Прэзідэнце РФ у правах дзіцяці ў Расіі Марыі Львовай-Бяловай Аляксей Пятроў у перыяд з 2011 да 2014 гг. размяшчаў у сацсетках пасты, звязаныя з групоўкай WotanJugend і іншымі неанацысцкімі аб’яднаннямі. Пятроў адпісаўся больш чым ад 150 груп УКантакце пасля таго, як агенцтва накіравала яму свае пытанні. У апараце ўпаўнаважанай Пятроў курыруе праект «Дзецям — у рукі», які збірае гуманітарную дапамогу для дзяцей з ЛНР і ДНР, а таксама кантраляванай Расіяй часткі Украіны. 5 красавіка быў адным з выступоўцаў на пасяджэнні Савета Бяспекі ААН, прысвечанаму вывазу ўкраінскіх дзяцей у Расію[69][70][71].

Крымінальны пераслед правіць

Міжнародны крымінальны суд у Гаазе 17 сакавіка 2023 года выдаў ордэр на арышт упаўнаважанай па правах дзіцяці ў Расіі Марыі Львовай-Бяловай[72]. Паводле даных крымінальнага суда ў Гаазе, Львова-Бялова «меркавана нясе адказнасць за ваеннае злачынства», якое заключаецца ў незаконнай дэпартацыі ўкраінскіх дзяцей з акупаваных тэрыторый Украіны ў Расійскую Федэрацыю[73][74]. Суддзі Міжнароднага крымінальнага суда адзначаюць, што Марыя Львова-Бялова нясе асабістую адказнасць за дэпартацыю дзяцей, «здейсніўшы гэтыя дзеянні непасрэдна, сумесна з іншымі асобамі і/або праз дзеянні іншых асоб»[72]. Сама Бялова пракаментавала навіну наступным чынам:

Здорава, што міжнародная супольнасць ацаніла тую працу па дапамозе дзецям нашай краіны, што мы не пакідаем іх у зоне ваенных дзеянняў, што мы вывозім іх, што ствараем для іх добрыя ўмовы, акружаем іх любячымі клапатлівымі людзьмі. Былі санкцыі ўсіх краін, нават Японіі, у дачыненні мяне, зараз ордэр на арышт, цікава, што будзе далей. А мы працягваем працаваць.

крыніца=[75]


Крыніцы правіць

  1. а б Путин назначил Марию Львову-Белову уполномоченным по правам ребенка (руск.). ТАСС. Архівавана з першакрыніцы 27 кастрычніка 2021. Праверана 27 кастрычніка 2021.
  2. а б Постановление губернатора Пензенской области от 21.09.2020 № 180 «О наделении полномочиями сенатора Российской Федерации — представителя от Правительства Пензенской области» Архівавана 27 кастрычніка 2021., официальный портал правительства Пензенской области (руск.)
  3. а б Постановление губернатора Пензенской области от 28.09.2021 № 173 «О наделении полномочиями сенатора Российской Федерации — представителя от Правительства Пензенской области» Архівавана 27 кастрычніка 2021., официальный портал правительства Пензенской области (руск.)
  4. Список членов Палаты (2017 год) Архівавана 27 кастрычніка 2020., официальный сайт Общественной палаты Российской Федерации. (руск.)
  5. а б BBC News | Русская служба (руск.). Telegram. Архівавана з першакрыніцы 15 верасня 2022. Праверана 15 верасня 2022.
  6. США объявили о новых санкциях в отношении России (руск.). ГОЛОС АМЕРИКИ. Архівавана з першакрыніцы 15 верасня 2022. Праверана 16 верасня 2022.
  7. Международный уголовный суд в Гааге выдал ордер на арест Владимира Путина (руск.). Meduza. Архівавана з першакрыніцы 17 сакавіка 2023. Праверана 17 сакавіка 2023.
  8. Львов-Белов Алексей Александрович. Генеральный директор ТО «Премьера». Заслуженный работник культуры Российской Федерации. Музыкант, композитор (руск.). vk.com (20 чэрвеня 2022). Праверана 11 чэрвеня 2023.
  9. а б Уполномоченный по правам ребенка в РФ Мария Львова-Белова. Досье (руск.). aif.ru (27 кастрычніка 2021). Архівавана з першакрыніцы 27 кастрычніка 2021. Праверана 27 кастрычніка 2021.
  10. а б в г д е ё ж з і к л м Львова-Белова Мария Алексеевна Архіўная копія на Wayback Machine, информационное агентство «PenzaNews». (руск.)
  11. Алиса Говорова, Алина Гончарова. Путин предложил сенатору Львовой-Беловой стать детским омбудсменом (руск.). Известия (27 кастрычніка 2021). Архівавана з першакрыніцы 27 кастрычніка 2021. Праверана 28 кастрычніка 2021.
  12. а б Биография Марии Львовой-Беловой (руск.). РИА Новости (27 кастрычніка 2021). Архівавана з першакрыніцы 27 кастрычніка 2021. Праверана 27 кастрычніка 2021.
  13. а б в Биография детского омбудсмена Марии Львовой-Беловой (руск.). ТАСС. Архівавана з першакрыніцы 27 кастрычніка 2021. Праверана 27 кастрычніка 2021.
  14. Поляков А. Вместо интерната и дома престарелых — арт-поместье. Проект под Пензой дает шанс инвалидам Архівавана 7 верасня 2020., ТАСС, 07.11.2020. (руск.)
  15. Вернуться к жизни. Общественный деятель Мария Львова-Белова — о сопровождаемом проживании людей с инвалидностью Архівавана 31 кастрычніка 2020., «Известия», 15.07.2019. (руск.)
  16. Емельяненко В. «Я принес свои ноги». Станет ли первый в России мини-город для инвалидов альтернативой домам престарелых? Архівавана 30 кастрычніка 2021., «Российская газета», 17.03.2020. (руск.)
  17. Цветкова Р. Вихрь милосердия на шпильках: Мария Львова-Белова и её Квартал Луи Архівавана 11 жніўня 2020., Милосердие.ru, 07.03.2019. (руск.)
  18. Мария Львова-Белова из Пензы организовала единственную в России коммуну, где проживают, учатся и работают сироты-колясочники Архівавана 31 мая 2019., портал «Гордость России», 14.07.2016. (руск.)
  19. О чём Мария Львова-Белова рассказала Дмитрию Медведеву? Архівавана 4 снежня 2020., информационное агентство «PenzaNews», 27.11.2018. (руск.)
  20. Сопредседателями пензенского штаба ОНФ избраны Котов, Казаков и Львова-Белова Архівавана 10 жніўня 2020., информационное агентство «PenzaNews», 23.02.2019. (руск.)
  21. Зиновьев сменил Львову-Белову на посту сопредседателя штаба ОНФ в Пензенской области Архівавана 9 снежня 2021., информационное агентство «PenzaNews», 09.12.2021. (руск.)
  22. Мария Львова-Белова решила отказаться от мандата депутата гордумы Пензы Архівавана 19 сакавіка 2023., информационное агентство «PenzaNews», 15.09.2019. (руск.)
  23. Гордума не попала в «Квартал Луи». Руководитель пензенской благотворительной организации отказалась от работы в городском собрании депутатов, «Коммерсантъ», 17.09.2019 (руск.)
  24. Марию Львову-Белову жестко вынудили отказаться от мандата в пользу Ольги Израновой — источник (руск.). penza-post.ru. Архівавана з першакрыніцы 9 ліпеня 2021. Праверана 9 ліпеня 2021.
  25. LEFTPENZA - «Как приятно в эту грязь упасть». Откровения Марии Львовой-Беловой (руск.). LEFTPENZA.RU. Архівавана з першакрыніцы 9 ліпеня 2021. Праверана 9 ліпеня 2021.
  26. Львова-Белова Мария Алексеевна Архівавана 19 чэрвеня 2020., официальный сайт партии «Единая Россия» (руск.)
  27. Мария Львова-Белова вошла в президиум Генсовета «Единой России» Архівавана 10 снежня 2021., информационное агентство «PenzaNews», 24.11.2019.
  28. Мельниченко переизбран в состав Генсовета «Единой России» Архівавана 10 снежня 2021., информационное агентство «PenzaNews», 05.12.2021.
  29. Львова-Белова единственная от Пензенской области прошла в финал конкурса «Лидеры России» Архівавана 14 жніўня 2020., информационное агентство «PenzaNews», 03.02.2020. (руск.)
  30.   Мария Львова-Белова — победитель «Лидеров России-2020» , ГТРК Пенза ВГТРК, 04.06.2020. (руск.)
  31. Встреча с победителями конкурса управленцев «Лидеры России». В режиме видеоконференции Президент провёл встречу с победителями конкурса управленцев «Лидеры России». Архівавана 19 верасня 2020., сайт Президента России, 08.09.2020. (руск.)
  32. Львова-Белова рассказала Путину о реализуемых в Пензенской области проектах для инвалидов Архівавана 28 верасня 2020., информационное агентство «PenzaNews», 08.09.2020. (руск.)
  33. Белозерцев представил три кандидатуры на должность сенатора от Пензенской области Архівавана 24 верасня 2020., информационное агентство «PenzaNews», 01.08.2020. (руск.)
  34. Сенатором от Пензенской области назначили директора социальной НКО Марию Львову-Белову Архівавана 6 кастрычніка 2020., ТАСС, 21.09.2020. (руск.)
  35. Изменены составы комитетов Совета Федерации, официальный сайт Совета Федерации Федерального Собрания Российской Федерации, 23.09.2020. (руск.)
  36. М. Львова-Белова назначена полномочным представителем Совета Федерации по взаимодействию с Уполномоченным при Президенте РФ по правам ребёнка, официальный сайт Совета Федерации Федерального Собрания Российской Федерации, 23.09.2020. (руск.)
  37. Мария Львова-Белова стала выпускницей Президентского кадрового резерва Архівавана 24 верасня 2021., «Селдон Новости», 27.06.2021 (руск.)
  38. а б Мельниченко наделил Львову-Белову полномочиями сенатора Архівавана 4 кастрычніка 2021., информационное агентство «PenzaNews», 28.01.2021. (руск.)
  39. Мария Львова-Белова наделена полномочиями сенатора Российской Федерации Архівавана 4 кастрычніка 2021., ГТРК Пенза ВГТРК, 18.10.2021. (руск.)
  40. Путин включил в состав попечительского совета фонда «Круг добра» Львову-Белову, исключил Хаматову (руск.). Коммерсантъ (15 снежня 2022). Архівавана з першакрыніцы 28 красавіка 2023. Праверана 15 снежня 2022.
  41. «Квартал Луи», официальный сайт (руск.). Архівавана з першакрыніцы 24 верасня 2021. Праверана 24 верасня 2021.
  42. «Дом на Берёзовском» Архівавана 24 верасня 2021. официальный сайт проекта «Квартал Луи» (руск.)
  43.   Журналисты из Москвы посетили пензенский «Квартал Луи» , ГТРК Пенза ВГТРК, 03.12.2019. (руск.)
  44. а б В Пензе открыт активный пансион для молодых инвалидов «Дом Вероники» Архівавана 1 сакавіка 2021., информационное агентство «PenzaNews», 21.06.2017. (руск.)
  45. Максим Топилин восхищен, что в Пензе за год построили активный пансион для инвалидов Архівавана 16 красавіка 2021., информационное агентство «PenzaNews», 21.06.2017. (руск.)
  46. Глава Минтруда России назвал пензенский «Дом Вероники» уникальным проектом Архівавана 27 студзеня 2021., информационное агентство «PenzaNews», 21.06.2017. (руск.)
  47. Необходимо проанализировать лучшие практики ранней помощи детям-инвалидам — Топилин, информационное агентство «PenzaNews», 21.06.2017. (руск.)
  48. Важно тиражировать опыт Пензы по социализации инвалидов — Михаил Бабич, информационное агентство «PenzaNews», 21.06.2017. (руск.)
  49. Ингушетия планирует перенять опыт Пензенской области по социализации инвалидов Архівавана 25 лістапада 2018., информационное агентство «PenzaNews», 04.08.2017. (руск.)
  50. а б Комаров и Белозерцев поздравили с новосельем первых резидентов пензенских «Новых берегов» Архівавана 11 жніўня 2020., информационное агентство «PenzaNews», 04.12.2019. (руск.)
  51. а б Новые берега. Уникальное место появилось в России для людей с инвалидностью Архівавана 21 жніўня 2020., «Аргументы и факты», 13.12.2019. (руск.)
  52. Распоряжение Президента Российской Федерации от 29.10.2018 № 316-рп «О поощрении» (руск.)
  53. Олег Мельниченко вручил Марии Львовой-Беловой Почётный знак «Во славу земли Пензенской» (руск.)
  54. Денис Пушилин наградил Григория Лепса и Марию Львову-Белову знаками отличия за заслуги перед ДНР Архівавана 1 чэрвеня 2023. / DONETSK.KP.RU (руск.)
  55. Герейханова А. Семнадцать детей будущего министра Архівавана 30 кастрычніка 2020., «Российская газета», 06.09.2020. (руск.)
  56. а б в Мария Львова-Белова. 13 поводов для счастья!!!, Официальная страница в Instagram, 04.08.2021. (руск.)
  57. «Я уже привык к светской работе и хорошей зарплате, и тут все изменилось» — как успешный программист и отец девяти детей стал священником – Православный журнал «Фома» (руск.). Архівавана з першакрыніцы 27 кастрычніка 2021. Праверана 27 кастрычніка 2021.
  58. "Putin's Children's Envoy Reveals She Adopted Child From Mariupol (англ.). The Moscow Times. Архівавана з першакрыніцы 16 лютага 2023. Праверана 13 лютага 2023.
  59. Великобритания внесла патриарха Кирилла в санкционный список (руск.). Радио Свобода. Архівавана з першакрыніцы 16 чэрвеня 2022. Праверана 16 чэрвеня 2022.
  60. UK sanctions Russian linked to forced transfers and adoptions (англ.). GOV.UK. Архівавана з першакрыніцы 16 чэрвеня 2022. Праверана 17 чэрвеня 2022.
  61. Австралия ввела санкции еще против 16 граждан РФ (руск.) (1 ліпеня 2022). Архівавана з першакрыніцы 1 ліпеня 2022. Праверана 1 ліпеня 2022.
  62. Собянин, Чайка, сын Чемезова и Безруков попали в седьмой пакет санкций ЕС (руск.). The Insider. Архівавана з першакрыніцы 21 ліпеня 2022. Праверана 21 ліпеня 2022.
  63. ЕС опубликовал на официальном сайте новые санкции против России (руск.). Радио Свобода. Архівавана з першакрыніцы 21 ліпеня 2022. Праверана 21 ліпеня 2022.
  64. а б Official Journal of the European Union. Архівавана з першакрыніцы 21 ліпеня 2022. Праверана 18 снежня 2022.
  65. Канада ввела санкции против Марии Львовой-Беловой и глав субъектов РФ (руск.). Новая газета. Европа (11 лістапада 2009). Архівавана з першакрыніцы 20 сакавіка 2023. Праверана 20 сакавіка 2023.
  66. Global Affairs Canada. Sanctions – Russian invasion of Ukraine (англ.). GAC (4 лютага 2022). Архівавана з першакрыніцы 31 мая 2022. Праверана 20 сакавіка 2023.
  67. Treasury Targets Additional Facilitators of Russia’s Aggression in Ukraine (англ.). Архівавана з першакрыніцы 2 лютага 2023. Праверана 2 лютага 2023.
  68. Япония расширила санкции против России, запретив экспорт вакцин и медоборудования (руск.). Коммерсантъ (27 студзеня 2023). Архівавана з першакрыніцы 27 студзеня 2023. Праверана 27 студзеня 2023.
  69. "Reuters нашло связи советника Львовой-Беловой с неонацистам". DW [руская].
  70. Агентство Reuters нашло в соцсетях советника уполномоченной по правам ребенка Марии Львовой‑Беловой связи с неонацистской группировкой (руск.). Meduza. Праверана 10 жніўня 2023.
  71. Times, Русская служба The Moscow. Reuters обнаружило связь советника детского омбудсмена Львовой-Беловой с неонацистской группировкой (руск.). Русская служба The Moscow Times (10 жніўня 2023). Праверана 10 жніўня 2023.
  72. а б "Международный суд в Гааге выдал ордер на арест Владимира Путина". BBC News Русская служба [руская]. Архівавана з арыгінала 2023-03-17. Праверана 2023-03-17.
  73. Суд в Гааге выдал ордер на арест не только Путина, но и Марии Львовой-Беловой. Кто она такая? Вот история ключевой фигуры в системе депортации украинских детей в Россию (руск.). Meduza. Архівавана з першакрыніцы 17 сакавіка 2023. Праверана 17 сакавіка 2023.
  74. "Кто такая Мария Львова-Белова, которую вместе с Путиным решил арестовать международный суд в Гааге". BBC News Русская служба [руская]. Архівавана з арыгінала 2023-03-17. Праверана 2023-03-17.
  75. «Это историческое решение» (руск.). Архівавана з першакрыніцы 17 сакавіка 2023. Праверана 17 сакавіка 2023.