Міхаіл Фёдаравіч

Міхаіл Фёдаравіч (12 (22) ліпеня 1596—13 (23) ліпеня 1645) — першы рускі цар з дынастыі Раманавых.

Міхаіл Фёдаравіч
цар усяе Русі[d] 27 сакавіка 1613 — 1645
Сумесна з	Філарэт
Папярэднік	Уладзіслаў Ваза
Пераемнік	Аляксей Міхайлавіч
Нараджэнне	12 (22) ліпеня 1596 Масква, Маскоўская дзяржава
Смерць	13 (23) ліпеня 1645 (49 гадоў) Масква, Маскоўская дзяржава
Месца пахавання	Архангельскі сабор
Род	Раманавы
Бацька	Філарэт
Маці	Ксенія Іванаўна Шастова[d]
Жонка	Марыя Уладзіміраўна Далгарукава[d], Еўдакія Лук'янаўна Стрэшнева[d], Марыя Уладзіміраўна Далгарукава[d] і Еўдакія Лук'янаўна Стрэшнева[d]
Дзеці	Аляксей Міхайлавіч, Ірына Міхайлаўна[d], Ганна Міхайлаўна[d], Іван Міхайлавіч[d], Таццяна Міхайлаўна[d], Васіль Міхайлавіч[d], Sophie Mikhailovna Romanov[d], Pelagia Mikhailovna Romanov[d], Eudoxia Mikhailovna Romanov[d] і Martha Mikhailovna Romanov[d]
Веравызнанне	праваслаўе
Дзейнасць	манарх
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Пры Барысе Гадунове Раманавы падвергліся апале. Сыны Мікіты Раманавіча — Фёдар, Аляксандр, Міхаіл, Іван і Васіль, былі пастрыжаны ў манахі і сасланыя ў Сібір у 1601 годзе У 1605 годзе Лжэдзмітрый I, каб на справе даказаць сваяцтва з Раманавымі, вярнуў са ссылкі яшчэ жывых членаў роду. Вярнуліся Фёдар Мікітавіч (у манастве Філарэт) з жонкай Ксеніяй Іванаўнай (у манастве Марфай) і дзецьмі, і Іван Мікітавіч. Марфа Іванаўна з сынам Міхаілам пасяліліся спачатку ў кастрамской вотчыне Раманавых, сяле Домніне, а затым хаваліся ад пераследу польска-літоўскіх атрадаў у манастыры Св. Іпація каля Кастрамы.

21 лютага 1613 года 16-гадовы Міхаіл Фёдаравіч быў абраны Земскім саборам на царства, такім чынам стаў родапачынальнікам царскай дынастыі Раманавых. 11 ліпеня 1613 года Міхаіл каранаваны ва Успенскім саборы Крамля. У маленства цара (1613—1619) краінай кіравалі яго маці вялікая старыца Марфа і яе родзічы з баяр Салтыковых, у 1619-1633 — бацька, патрыярх Філарэт, які вярнуўся з палону і меў тытул «Вялікага Гасудара». У 1625 годзе Міхаіл Фёдаравіч прыняў тытул «Самадзержца Усерасійскага». Пры двоеўладдзі дзяржаўныя граматы пісаліся ад імя Гасудара Цара і Найсвяцейшага Патрыярха Маскоўскага і ўсяе Русі.

У царстваванне Міхаіла Фёдаравіча былі спынены войны са Швецыяй (Сталбоўскі мір, 1617) і Рэччу Паспалітай (1634), адноўлены адносіны з замежнымі дзяржавамі. 1631—1634 гадах пачалася арганізацыя палкоў «новага строю» (рэйтарскага, драгунскага, салдацкага). У 1632 годзе заснаваны першы жалезаробчы завод пад Тулай.

Міхаіл Фёдаравіч памёр 13 ліпеня 1645 года ад вадзяной хваробы ва ўзросце 49 гадоў. Пахаваны ў Архангельскам саборы Крамля.

Дзеці

• Аляксей Міхайлавіч (1629—1676)
• Іаан Міхайлавіч (1633—1639)

Літаратура

• Міхаіл Фёдаравіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 10. — 544 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0169-9 (т. 10).