Вікіпедыя

Нарэндра Модзі

Нарэ́ндра Дамадарда́с Мо́дзі (англ.: Narendra Damodardas Modi, гудж.: નરેંદ્ર દામોદરદાસ મોદી, хіндзі: नरेन्द्र दामोदरदास मोदी; нар. 17 верасня 1950, Ваднагар, Індыя) — індыйскі палітычны і дзяржаўны дзеяч, галоўны міністр штата Гуджарат з 7 кастрычніка 2001 года, лідар Бхаратыя джаната парты. Прэм'ер-міністр Індыі з 26 мая 2014 года.

Нарэндра Модзі
гудж.: નરેન્દ્ર દામોદરદાસ મોદી
хіндзі: नरेन्द्र दामोदरदास मोदी
Official portrait of the Prime Minister Narendra Modi, November 2020 (cropped).jpg
Chief Minister of Gujarat[d]
7 кастрычніка 2001 — 22 мая 2014
Папярэднік Keshubhai Patel[d]
Пераемнік Анандыбен Патэл[d]
Member of the 16th Lok Sabha[d]
з 16 мая 2014
Папярэднік Murli Manohar Joshi[d]
15-ы прэм’ер-міністр Індыі[d]
з 26 мая 2014
Папярэднік Манмахан Сінгх
Member of the Gujarat Legislative Assembly[d]
1 студзеня 2002 — 16 мая 2014
Папярэднік Kamlesh Patel[d]
Пераемнік Suresh Patel[d]
Minister of Personnel, Public Grievances and Pensions[d]
з 26 мая 2014
Папярэднік Манмахан Сінгх
Member of the 17th Lok Sabha[d]
з 23 мая 2019
Leader of the House in Lok Sabha[d]
з 23 мая 2019
Пераемнік Sushilkumar Shinde[d]
Нараджэнне 17 верасня 1950(1950-09-17)[1][2][3] (71 год)
Імя пры нараджэнні англ.: Narendra Damodardas Modi
Бацька Damodardas Mulchand Modi[d]
Маці Heeraben Modi[d]
Жонка Jashodaben Narendrabhai Modi[d][5]
Грамадзянства
Веравызнанне Індуізм[8]
Партыя
Член у
Адукацыя
Дзейнасць палітык, пісьменнік, сацыяльны работнік, бібліёграф
Аўтограф Signature of Narendra Modi (Hindi).svg
Узнагароды
Сайт narendramodi.in
Commons-logo.svg Нарэндра Модзі на Вікісховішчы

БіяграфіяПравіць

Маладыя гадыПравіць

Нарэндра Дамадардас Модзі нарадзіўся 17 верасня 1950 года ў горадзе Ваднагар[15]. Ён быў трэцім з шасці дзяцей у сям’і Дамадардаса Мулчанда Модзі і яго жонкі Хірабен[16]. З юнацтва пачаў цікавіцца палітыкай, уступіў у шэрагі Раштрыя сваямсевак сангх (РСС). Атрымаў адукацыю палітолага.

Палітычная кар’ераПравіць

У 1998 годзе, па даручэнні тагачаснага лідара Бхаратыя джаната парты Лала Крышны Адвані, узначаліў выбарчую кампанію гэтай партыі ў штатах Гуджарат і Хімачал-Прадэш. У кастрычніку 2001 года стаў галоўным міністрам Гуджарата, змяніўшы на гэтай пасадзе Кешубхая Патэля, які сышоў у адстаўку.[17][18] У 2007 годзе быў пераабраны на трэці тэрмін,[19][20][21] а ў 2012 годзе — на чацвёрты.

Як у Індыі, так і за мяжой, Модзі лічыцца вельмі супярэчлівай фігурай.[22][23][24][25][26][27][28] Рэзкую крытыку выклікалі яго дзеянні падчас Гуджарацкага пагрому 2002 года. У прыватнасці, ён вінаваціўся ў непадаванні абароны індыйскім мусульманам. Нягледзячы на гэта, Модзі карыстаецца велізарнай падтрымкай сярод насельніцтва Гуджарата. Яму ставіцца ў заслугу бурны эканамічны рост штата ў 2000-я гады.[29] Паводле версіі папулярнага часопіса India Today, у 2006 і 2011 гг. Н. Модзі быў прызнаны лепшым галоўным міністрам Індыі[30].

Пасада прэм’ер-міністраПравіць

13 верасня 2013 года Нарэндра Модзі быў названы кандыдатам у прэм’ер-міністры ад Бхаратыя джаната парты і ўзначаліў перадвыбарную кампанію на парламенцкіх выбарах 2014 года. Паводле яго слоў, ён правёў 440 сустрэч з выбаршчыкамі па ўсёй краіне. Акрамя таго, Модзі паспяхова выкарыстоўваў сацыяльнай сеткі, звярнуўшыся нават да трохмерных галаграмам, каб «непасрэдна» мець зносіны з выбаршчыкамі і ў віртуальнай прасторы[31]. Праграмны слоган БДП абвяшчаў: «Нацыяналізм — наша натхненне. Развіццё і добрае кіраванне — наша мэта»[32].

Галасаванне на выбарах праводзілася ў дзевяць этапаў з 7 красавіка па 12 мая, з яўкай выбаршчыкаў у 66,38 %. 16 мая Выбарчая камісія Індыі пачала падлік галасоў[33]. Паводле папярэдніх даных, Бхаратыя джаната парты лідыравала ў 276 выбарчых акругах з 543, а Нацыянальна-дэмакратычны альянс — у 331[34]. Пасля таго, як папярэдні падлік галасоў паказаў перавагу БДП, прадстаўнік Індыйскага нацыянальнага кангрэса Раджыў Шукла ад імя партыі сказаў, што «мы прызнаём паражэнне. Мы гатовыя перайсці ў апазіцыю»[35]. Па падліках, БДП можа атрымаць 277 месцаў у новым складзе Лок Сабхі, пры 272 неабходных для простай большасці[36], а ІНК — каля 100 месцаў[37]. Дзеючы прэм'ер-міністр Індыі Манмохан Сінгх павіншаваў Нарэндру Модзі з перамогай на выбарах. У сваю чаргу Модзі напісаў у Twitter: «Індыя перамагла! Наперадзе добрыя дні»[38].

17 мая Нарэндра Модзі прыехаў у Дэлі з Гуджарата для правядзення пераможнага параду, які павінен быў завяршаецца каля штаб-кватэры партыі. Уздоўж шляху картэжа былі выстаўлены паліцэйскія і часці спецыяльнага прызначэння[39]. Па шляху ў штаб-кватэру Бхаратыя джаната парты людзі, якія сабраліся ўздоўж вуліц, скандзіравалі яго імя, размахвалі сцягамі, абсыпалі кветкамі яго картэж, спявалі і скакалі пад гукі духавога аркестра і нацыянальных флейт. Модзі некалькі разоў выходзіў з машыны, паказваючы натоўпу знак «V»[40]. У той жа дзень, прэм’ер-міністр Індыі Манмохан Сінгх прызнаў перамогу Бхаратыя джаната парты на выбарах і падаў у адстаўку, заявіўшы, што «спрабаваў рабіць усё магчымае падчас свайго служэння вялікаму народу» Індыі. Паводле канчатковых вынікаў галасавання, Аб’яднаны прагрэсіўны альянс на чале з партыяй Індыйскі нацыянальны кангрэс перамог толькі ў 59 выбарчых акругах з 543, БДП — у 283 акругах, такім чынам, атрымаўшы абсалютную большасць і стаўшы першай за 30 гадоў партыяй, якая зможа сфарміраваць урад самастойна[41]. БДП атрымала кантроль над толькі над ніжняй палатай парламента, Лок Сабхай, але ў Радж’я Сабсе, у яе ўсяго 46 мандатаў з 240, а ў ІНК — 68, што дае магчымасць вета[42].

26 мая Нарэндра Модзі прыняў прысягу прэм’ер-міністра Індыі. На ўрачыстай цырымоніі прысутнічалі палітыкі і прадстаўнікі замежных дзяржаў, сярод якіх быў прэм'ер-міністр Пакістана Наваз Шарыф. Дагэтуль яшчэ ніколі прэм’ер-міністры Індыі і Пакістана не прыязджалі на інаўгурацыю свайго калегі[43]. Акрамя яго, прысутнічалі лідары краін, якія ўваходзяць у Паўднёва-Азіяцкую асацыяцыю рэгіянальнага супрацоўніцтва (SAARC), а таксама прэзідэнты Афганістана, Шры-Ланкі і Мальдываў, прэм’ер-міністры Непала і Бутана, спікер парламента Бангладэш[44]. Перад пачаткам цырымоніі прыняцця прысягі ў прэзідэнцкім палацы ў Дэлі Наваз Шарыф сказаў, што абранне Модзі адкрывае магчымасці для паляпшэння адносін паміж дзвюма краінамі[45]. На наступны дзень, Модзі правёў перамовы з Шарыфам, на якіх былі абмеркаваны пытанні супрацоўніцтва ў розных абласцях, у прыватнасці — у сферы бяспекі на граніцы[46].

ЗноскіПравіць

  1. ↑ Narendra Damodardas Modi // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. ↑ Narendra Modi // Store norske leksikon — 1978. — ISSN 2464-1480
  3. ↑ Narendra Modi // Munzinger Personen Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. ↑ DNA — 2005. Праверана 26 снежня 2020.
  5. ↑ http://www.thehindu.com/news/national/narendra-modis-wife-injured-in-road-accident-in-rajasthan/article22675666.ece Праверана 3 сакавіка 2018.
  6. ↑ DNA — 2005. Праверана 26 снежня 2020.
  7. ↑ 7,0 7,1 https://eci.gov.in/files/category/97-general-election-2014/
  8. ↑ The Office of the Prime Minister a largely upper-caste, Hindu affair — Aveek Sarkar, 1975. Праверана 26 снежня 2020.
  9. ↑ Management Guru Narendra Modi — ISBN 978-81-288-2803-4 Праверана 2 лютага 2021.
  10. ↑ (unspecified title) Праверана 2 лютага 2021.
  11. ↑ Вікіпедыя на хіндзі — 2003. Праверана 20 лютага 2021.
  12. ↑ https://web.archive.org/web/20170317223653/http://indiatoday.intoday.in/story/narendra-modi-degree-controversy-delhi-university-rti/1/903745.html Праверана 25 мая 2021.
  13. ↑ From tea vendor to Prime Minister candidate Праверана 25 мая 2021.
  14. ↑ https://web.archive.org/web/20140819083702/http://www.hindustantimes.com/india-news/modi-proves-to-be-an-astute-strategist/article1-264941.aspx Праверана 25 мая 2021.
  15. ↑ Narendra Modi – Biography (недаступная спасылка). Moneycontrol. Архівавана з першакрыніцы 27 красавіка 2009. Праверана 5 April 2009.
  16. ↑ Jose, Vinod The Emperor Uncrowned (недаступная спасылка). Delhi Press. Архівавана з першакрыніцы 27 лютага 2012. Праверана 17 March 2012.
  17. ↑ Narendra Modi. Праверана 28 March 2010.
  18. ↑ Agencies Modi becomes longest serving CM of Gujarat (недаступная спасылка). The Indian Express. Архівавана з першакрыніцы 30 студзеня 2013. Праверана 17 September 2011.
  19. ↑ Modi begins new term in Gujarat, BBC News (25 December 2007). Праверана 7 May 2008.
  20. ↑ Hindu Leader Begins 3rd Term in Gujarat, ABC News . Праверана 7 May 2008.
  21. ↑ Narendra Modi begins third innings as Gujarat CM, The Times of India (25 December 2007). Праверана 7 May 2008.
  22. ↑ Rupam Jain Nair. Edgy Indian state election going down to the wire, Reuters (12 December 2007). Праверана 10 October 2012.
  23. ↑ Simon Robinson. India's Voters Torn Over Politician, Time (11 December 2007). Праверана 10 October 2012.
  24. ↑ Jason Burke. Gujarat leader Narendra Modi grilled for 10 hours at massacre inquiry, The Guardian (28 March 2010). Праверана 10 October 2012.
  25. ↑ Andrew Buncombe. A rebirth dogged by controversy, The Independent (19 September 2011). Праверана 10 October 2012.
  26. ↑ Profile: Narendra Modi, BBC (23 December 2007). Праверана 10 October 2012.
  27. ↑ Ruth David. Controversial Gujarati Premier Confirmed In Office, Forbes (24 снежня 2007). Праверана 10 October 2012.
  28. ↑ Henry Chu. India premier's party gets unexpected boost, Los Angeles Times (9 December 2008). Праверана 10 October 2012.
  29. ↑ Manu Joseph. Shaking Off the Horror of the Past in India (15 February 2012). Праверана 10 October 2012.
  30. ↑ Кашин В. П. Индия. Предвыборная гонка началась // Азия и Африка сегодня. 2014. № 1. С. 13.
  31. ↑ Нарендра Моди: кто он, следующий премьер Индии? — BBC Russian — В мире
  32. ↑ Ъ-Газета — Каста националистов
  33. ↑ Оппозиция лидирует на парламентских выборах в Индии | РИА Новости
  34. ↑ ИТАР-ТАСС: Международная панорама — Правительство Индии впервые за 30 лет может быть сформировано одной партией
  35. ↑ Правящая партия Индии признала поражение на выборах — BBC Russian — Лента новостей
  36. ↑ Оппозиционные националисты победили на выборах в Индии — BBC Russian — В мире
  37. ↑ Новости NEWSru.com :: После 35-дневных выборов власть в Индии переходит к националистам
  38. ↑ Премьер Индии поздравил с победой на выборах Нарендру Моди | РИА Новости
  39. ↑ Нарендра Моди прибыл в Дели — BBC Russian — Лента новостей
  40. ↑ Нарендра Моди готовится принять власть — BBC Russian — В мире
  41. ↑ ИТАР-ТАСС: Международная панорама — Премьер-министр Индии подал в отставку
  42. ↑ Какое будущее ждет Индийский национальный конгресс? — BBC Russian — В мире
  43. ↑ Премьер Пакистана посетит инаугурацию главы Индии — BBC Russian — Лента новостей
  44. ↑ Премьер Пакистана поедет в Индию на церемонию принятия присяги Моди | РИА Новости
  45. ↑ Моди вступил в должность премьер-министра Индии — BBC Russian — В мире
  46. ↑ Индия и Пакистан хотят решать проблемы сообща | euronews, мир Архівавана 14 ліпеня 2018.

Зноскі

СпасылкіПравіць

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Нарэндра_Модзі&oldid=4020362"