Наталля Міхайлаўна Скарульская

Наталля Міхайлаўна Скарульская (укр.: Наталя Михайлівна Скорульська, нар. 20 лістапада (7 лістапада1915, Жытомір, Расійская імперыя — 6 жніўня 1982, Кіеў, УССР) — украінская артыстка балета, балетмайстар, педагог, сцэнарыст, заслужаная артыстка Украінскай ССР (1951).

Наталля Міхайлаўна Скарульская
Дата нараджэння 7 (20) лістапада 1915
Месца нараджэння
Дата смерці 6 жніўня 1982(1982-08-06) (66 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Бацька Mikhail Skorulskyi[d]
Прафесія балерына, балетмайстар, лібрэтыст
Тэатр

Біяграфія правіць

Наталля Скарульская — дачка ўкраінскага кампазітара Міхаіла Скарульскага. Нарадзілася ў Жытоміры 7 лістапада 1915 года.

 
Пахавальны надпіс Н. М. Скарульскай на магіле М. А. Скорульскага на Байкавых могілках у Кіеве.

У 1930 годзе скончыла Жытомірскую харэаграфічную школу.

У 1934 годзе скончыла харэаграфічнае і драматычнае аддзяленне Кіеўскага-музычна-драматычнага тэхнікума.

1932—1955[1] (або 1934—1956[2]) — салістка балета Кіеўскага тэатра оперы і балета імя Т.Шаўчэнкі.

1941—1944 — артыстка Аб’яднаных тэатраў оперы і балета ў Алма-Аце

1942—1944 — асістэнт балетмайстра ў тэатр імя Абая[2].

1953—1982 (з перапынкамі) — балетмайстар Кіеўскага тэатра оперы і балета імя Т. Шаўчэнкі.

1965—1970 — балетмайстар-педагог дзіцячай харэаграфічнай студыі Кіеўскага Палаца піянераў і школьнікаў.

З 1972 года выкладала кампазіцыю танца ў Інстытуце культуры імя А. Е. Карнейчука (Кіеў).

Пахавана на Байкавых могілках у Кіеве разам з бацькам М. А. Скарульскім.

Творчасць правіць

Рэпертуар правіць

Асноўныя партыі: Адэта-Адылія[1], па іншых дадзеных — толькі Адэта[2] («Лебядзінае возера» П. І. Чайкоўскага), Лаўрэнсія («Лаўрэнсія» А. А. Крэйна), Марыя, Зарэма («Бахчысарайскі фантан» Б.Асаф’ева), Айша, Гаянэ, Марыула, Афіна, Гера, Галоўная Русалка («Лілея» К. Данькевіча), Русалка вадзяная («Лясная песня» М.Скарульскага) і іншыя.

Пастаноўкі правіць

Паставіла балеты:

1958 — «Лясная песня» М. А. Скарульскага (сумесна з В. Уронскім), Кіеўскі тэатр оперы і балета імя Т. Шаўчэнка. У 1972 годзе Н.Скарульская аднавіла гэтую пастаноўку ў Кіеўскім тэатры оперы і балета.

1961 — «Лясная песня» М. А. Скарульскага, Данецкі тэатр оперы і балета.

1962 — «Ульянка» Каламійца (балетная студыя кіеўскага Палаца піянераў).

1963 — «Цені забытых продкаў» В. Д. Кірэйка, Кіеўскі тэатр оперы і балета; Данецкі тэатр оперы і балета.

1965 — «Каралеўства крывых люстэркаў» Ражаўскага (Народны тэатр балета Кастрычніцкага палаца культуры, Кіеў).

Ставіла танцы ў драматычных пастаноўках.

Сцэнары правіць

Аўтар сцэнароў балетаў «Лясная песня» М.Скарульскага, «Каралеўства крывых люстэркаў» Ражаўскага, «Івасік», «Ульянка» Каламійца, «Маруся Багуслаўка» Свечнікава (сумесна з Усеваладам Чагаўцом), «Цені забытых продкаў» В.Кірэйка (сумесна з Ф.Кацюбінскім), «Оргія».

Аўтар артыкулаў па пытаннях харэаграфіі на старонках перыядычнай прэсы.

Узнагароды правіць

Зноскі

  1. а б В. Д. Туркевич. Хореографічне мистецтво України у персоналіях. — С.175.
  2. а б в Балет: Энциклопедия. Гл.ред. Ю. Н. Григорович. — C.468.
  3. Указ Президиума Верховного Совета СССР от 24 ноября 1960 года «О награждении орденами и медалями СССР работников литературы и искусства Украинской ССР». Архівавана з першакрыніцы 25 кастрычніка 2021.

Літаратура правіць

  1. Балет: Энцыклапедыя. Гл. рэд. ю.н. Грыгаровіч. М.: Савецкая Энцыклапедыя, 1981.  С. 468.
  2. В. Д. Туркевіч. Харэаграфічна мистецтво України у персоналіях: Довідник. Київ: Біографічний інститут НАН України, 1999.  С.175-176.