Нікола I Петравіч

Нікола I Петравіч (7 кастрычніка 1841 — 2 сакавіка 1921) — другі князь Чарнагорыя з 1860 па 1910, а затым першы кароль Чарнагорыі з 1910 па 1918 з дынастыі Петравічаў-Негашаў.

Нікола I Петравіч
сербск.: Никола I Петровић
2-і Князь Чарнагорыі 13 жніўня 1860 — 28 жніўня 1910
Папярэднік	Даніла I Петравіч
Пераемнік	тытул скасаваны
1-ы Кароль Чарнагорыі 28 жніўня 1910 — 26 лістапада 1918
Папярэднік	тытул заснаваны
Пераемнік	тытул скасаваны
Нараджэнне	7 (19) кастрычніка 1841 Негушы[d], Prince-Bishopric of Montenegro[d]
Смерць	1 сакавіка 1921(1921-03-01) (79 гадоў) Анціб, Трэцяя французская рэспубліка
Род	Петравічы-Негашы[d]
Бацька	Mirko Petrović-Njegoš[d]
Маці	Стана Марціновіч[d]
Жонка	Milena of Montenegro[d]
Дзеці	Princess Zorka of Montenegro[d], Princess Milica of Montenegro[d], Princess Anastasia of Montenegro[d], Princess Marica of Montenegro[d], Danilo, Crown Prince of Montenegro[d], Алена Чарнагорская[d], Princess Anna of Montenegro[d], Princess Sofia of Montenegro[d], Prince Mirko of Montenegro[d], Princess Xenia of Montenegro[d], Princess Vjera of Montenegro[d] і Prince Peter of Montenegro[d]
Веравызнанне	Праваслаўе
Член у	Пецярбургская акадэмія навук Расійская акадэмія навук
Адукацыя	Ліцэй Людовіка Вялікага[d]
Дзейнасць	паэт, пісьменнік, манарх, арыстакрат
Аўтограф
Манаграма
Узнагароды	Каралеўскі Віктарыянскі ордэн Камандоры Савойскага ваеннага ордэна (1815—1947) Афіцэр ордэна Ганаровага легіёна Ордэн Караля I Ордэн Святога Георгія II ступені Ордэн Святога Георгія III ступені
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзіўся будучы кароль у гарадку Негушы — на радзіме дынастыі Петравічаў (Негашаў). Яго бацькам быў Мірка Петравіч-Негаш, брат князя Данілы I Петравіча, а маці — Анастасія Марцінаўна.

Нікола вучыўся ў ліцэі Людовіка Вялікага ў Парыжы (паступіў у 1856 годзе). Ён знаходзіўся там, калі ў жніўні 1860 года, пасля забойства яго дзядзькі Данілы I Петравіча-Негаша, быў абвешчаны князем Чарнагорыі. У лістападзе таго ж года малады князь ажаніўся з дачкой чарнагорскага ваяводы Пятра Вукаціча, Міленай. У 1862 годзе Нікола I выступіў у падтрымку герцагавінскіх паўстанцаў Лукі Вукалавіча і адкрыў ваенныя дзеянні супраць Турцыі. Камандаванне чарнагорскімі кантынгентамі князь усклаў на свайго бацьку Мірку Петравіча-Негаша, які за першыя ваенныя поспехі атрымаў мянушку «Шпагі Чарнагорыі». Аднак далейшая кампанія развівалася няўдала. Урэшце, туркі ўзялі Цэтынэ, і Ніколе прыйшлося падпісаць невыгодны мір. Ад поўнага зневажэння Чарнагорыю выратавала дыпламатычнае ўмяшанне Расійскай імперыі.

Каралеўскі тытул

28 жніўня 1910 года, у юбілейны год 50-годдзя свайго кіравання, па агульнаеўрапейскай традыцыі, а таксама ўмацоўваючы сваю дзяржаўную ўладу, Нікола I абвясціў княства Чарнагорыя каралеўствам, і стаў яго першым каралём. Праз 4 гады, напярэдадні Першай сусветнай вайны, ён прысвоіў сабе надзвычайныя паўнамоцтвы самадзяржаўнага манарха. Тады ж Мікалай II дараваў каралю чын генерал-фельдмаршала Рускай Арміі. Кароль Нікола I стаў перадапошнім рускім фельдмаршалам (пасля яго званне было прысвоена толькі румынскаму манарху Каралю I) і адзіным, які дажыў да рэвалюцыі 1917 года.

Выгнанне

У 1917 годзе, паводле Дэкларацыі Корфу, было абвешчана пра зліццё Чарнагорыі з Сербіяй. 26 лістапада 1918 года Чарнагорыя афіцыйна ўвайшла ў склад Каралеўства Сербаў, Харватаў і Славенцаў. (Разам з тым, гэты дзяржаўна-прававы акт быў аднабаковым і азначаў звяржэнне чарнагорскай манархіі.)

Нікола быў вымушаны з’ехаць у Францыю, але працягваў прэтэндаваць на трон да сваёй смерці ў Анцібе праз тры гады. Ён быў пахаваны ў Італіі. У 1989 прах Ніколы, каралевы Мілены, і двух іх дзяцей быў перапахаваны ў Чарнагорыі.

Сям’я

Ад шлюбу Ніколы I з Міленай Вукаціч нарадзіліся дзеці:

• Зорка (1864—1890), у 1883 выйшла замуж за сербскага прынца-эмігранта, будучага караля Пятра I;
• Міліца (1866—1951), у 1889 выйшла замуж за вялікага князя Пятра Мікалаевіча;
• Анастасія (1867—1935), у 1889 выйшла замуж за Георгія Максіміліянавіча, герцага Лейхтэнбергскага, у 1907 другім шлюбе з вялікім князем Мікалаем Мікалаевічам;
• Марыца (1869—1885);
• Даніла II Аляксандр (1871—1939);
• Алена (1873—1952), каралева Італіі і Албаніі, імператрыца Эфіопіі, жонка Віктара Эмануіла III;
• Ганна (1874—1971), у 1897 выйшла замуж за Франца Іосіфа Батэнберга;
• Сафія (2 мая 1876 — 14 чэрвеня 1876);
• Мірка (1879—1918), бацька Міхаіла Чарнагорскага і дзед Мікалая Чарнагорскага, цяперашняга спадчынніка прастола;
• Ксенія (1881—1960);
• Вера (1887—1927);
• Пётр (1889—1932).

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Нікола I Петравіч
• Негашы на сайце Gotha (англ.)
• Николай I Негош // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
• Профіль князя Ніколы I Міркава Петравіча Негаша на афіцыйным сайце РАН