Рыгор Іванавіч Тарануха
Рыгор Іванавіч Тарану́ха (руск.: Григорий Иванович Таранухо; нар 25 верасня 1933, пасёлак Вазнясенск, Клімаўскі раён, Бранская вобласць, РСФСР) — беларускі вучоны ў галіне селекцыі і генетыкі сельскагаспадарчых раслін. Член-карэспандэнт Акадэміі аграрных навук Беларусі (1996—2002), член-карэспандэнт НАН Беларусі (2003). Доктар сельскагаспадарчых навук (1978), прафесар (1980). Акадэмік Міжнароднай акадэміі аграрнай адукацыі (2001). Заслужаны дзеяч навукі БССР (1990). Вынаходнік СССР (1990). Выдатнік адукацыі Рэспублікі Беларусь (1995).
Рыгор Іванавіч Тарануха | |
---|---|
руск.: Григорий Иванович Таранухо | |
Дата нараджэння | 25 верасня 1933 (90 гадоў) |
Месца нараджэння | |
Род дзейнасці | навуковец |
Месца працы | |
Навуковая ступень | доктар сельскагаспадарчых навук (1978) |
Навуковае званне | |
Альма-матар | |
Узнагароды |
Біяграфія правіць
У 1953 годзе скончыў Навазыбкаўскі сельскагаспадарчы тэхнікум і з 1956 года працаваў галоўным аграномам у расемгасе «Іскра» Клімаўскага раёна Бранскай вобласці. Скончыў Беларускую сельскагаспадарчую акадэмію ў 1962 годзе і працаваў у ёй з 1966 года. У 1966—1976 гадах займаў пасаду загадчыка кафедры генетыкі, з 1976 загадчык кафедры селекцыі і насенняводства. Адначасова з 1974 года загадчык апорнага пункта Усесаюзнага навукова-даследчага інстытута зернебабовых і крупяных культур па генетыцы і селекцыі лубіну.
Навуковая дзейнасць правіць
Аўтар звыш 250 навуковых і вучэбна-метадычных прац па генетыцы і селекцыі лубіну, насенняводства і тэхналогіі вырошчвання сельскагаспадарчых культур. Мае 9 аўтарскіх пасведчанняў на сарты і вынаходніцтвы. Аўтар сартоў жоўтага кармавога лубіну: «Акадэмічны 1», «Акадэмічны 2», «Горацкі», «БСГА-382», «Матыў-369», «Пружанскі» і інш.
Намінацыі і ўзнагароды правіць
Рашэннем Міжнароднага біяграфічнага цэнтра ў Кембрыджскім універсітэце Вялікабрытаніі намініраваны на званне «Міжнародны вучоны 2003 года».
Узнагароджаны ордэнам «Знак Пашаны» (1974), ордэнам Дружбы народаў (1986), Ганаровай граматай Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь (1995), НАН Беларусі. Рашэннем Міжнароднага біяграфічнага цэнтра (г. Кембрыдж) атрымаў званне «Міжнародны вучоны 2003 года».
Асноўныя публікацыі правіць
- Селекция и семеноводство люпина. — Мн., 1980.
- Частная селекция и сортоведение зерновых культур. — Горки, 1987.
- Частная селекция и сортоведение зернобобовых культур в Белоруссии. — Горки, 1989.
- Селекция и семеноводство сельскохозяйственных культур. — Мн., 2001.
- Люпин: биология, селекция и технология возделывания. — Горки, 2001.
- Семеноводство: Учебн. (в соавторстве). — Мн., 2004.
Зноскі
Літаратура правіць
- Тарануха Рыгор Іванавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15). — С. 435.
- Тарануха Рыгор Іванавіч // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз. — С. 82.
Спасылкі правіць
- Члены-карэспандэнты; ТАРАНУХА Рыгор Іванавіч // Нацыянальная акадэмія навук Беларусі
- Рыгор Іванавіч Тарануха ў базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)
- Таранухо, Григорий Иванович (доктор сельскохозяйственных наук; род. 1933) (руск.) // Нацыянальная бібліятэка Беларусі
- Тарануха Рыгор Іванавіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»