Нацыянальная бібліятэка Беларусі
Нацыянальная бібліятэка Беларусі (НББ), поўная назва Дзяржаўная ўстанова «Нацыянальная бібліятэка Беларусі» — галоўная ўніверсальная навуковая бібліятэка Беларусі. Дырэктар Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі — Аксана Юр’еўна Кніжнікава.
Нацыянальная бібліятэка Беларусі | |
---|---|
![]() | |
Краіна | |
Адрас | Мінск, пр. Незалежнасці, 116 |
Заснавана | 15 верасня 1922 |
Код ISIL | BY-HM0000 |
Фонд | |
Аб'ём фонду | 9,2 млн |
Іншая інфармацыя | |
Дырэктар | Аксана Юр'еўна Кніжнікава |
Вэб-сайт | nlb.by |
![]() |
Гісторыя бібліятэкіПравіць
ЗаснаваннеПравіць
Нацыянальная бібліятэка Беларусі заснавана згодна з пастановай Савета Народных Камісараў БССР ад 15 верасня 1922 года як Беларуская дзяржаўная і ўніверсітэцкая бібліятэка. На працягу амаль 40 гадоў яе ўзначальваў Іосіф Бенцыянавіч Сіманоўскі.
Фонды бібліятэкі на момант адкрыцця налічвалі ўсяго 60 тысяч экзэмпляраў, якімі карысталіся 1,1 тысяч чалавек. Але ўжо ў 1926 годзе яны павялічыліся да 300 тысяч, якімі карысталіся 5,5 тысяч чытачоў, стаўшы такім чынам найбуйнейшым універсальным бібліятэчным зборам па ўсіх галінах ведаў, і ў першую чаргу па беларусазнаўчай тэматыцы. Бібліятэка актыўна ўдзельнічала ў культурна-нацыянальным будаўніцтве, беларусізацыі, развіцці дзяржаўнай структуры. Рост фондаў і павелічэнне актыўнасці чытачоў прывялі да вываду яе са складу БДУ і рэарганізацыі ў Беларускую дзяржаўную бібліятэку пастановай СНК БССР ад 14 мая 1926 года.
У 1932 годзе Беларуская дзяржаўная бібліятэка пераехала з Юбілейнага дому ў новы будынак у модным тады канструктывісцкім стылі (арх. Г. Лаўроў).
Другая сусветная вайнаПравіць
На пачатку Вялікай Айчыннай вайны фонды бібліятэкі налічвалі больш за 2 млн тамоў, якімі карысталіся 15 тысяч чалавек. За тры гады акупацыі фонды бібліятэкі была фактычна цалкам разрабаваны, багатае спецыяльнае абсталяванне знішчана, моцна пашкоджаны і сам будынак.
Яшчэ ў 1943 годзе пры эвакуяванай у Маскву Акадэміі навук БССР была створана рабочая група па фармаванні кніжнага фонду. Рашэнне аб узнаўленні працы бібліятэкі было прынята адразу пасля вызвалення Мінска, у ліпені 1944 года, а ўжо ў кастрычніку таго ж года адкрыліся яе чытальныя залы. Велізарная дапамога ва ўзнаўленні фонду, як і ў першапачатковай яго арганізацыі, была аказаная шматлікімі бібліятэкамі саюзных рэспублік.
Пасля Другой сусветнай вайныПравіць
Сістэматычны пошук вывезеных кніг у Германіі, Польшчы, Чэхаславакіі, Венгрыі распачаўся ў 1945 годзе. У 1947 годзе фонды бібліятэкі дасягнулі даваеннага ўзроўню.
У 1962 годзе бібліятэка атрымала новы корпус на вуліцы Кірава, які дазволіў на час вырашыць праблему з недахопам працоўных плошчаў для работы чытачоў і захоўвання фондаў. У 1972 годзе бібліятэка ў сувязі з 50-гадовым юбілеем была ўзнагароджана найвышэйшай грамадскай і дзяржаўнай узнагародай СССР — ордэнам Працоўнага Чырвонага Сцяга.
Бібліятэка ў незалежнай БеларусіПравіць
19 мая 1992 года, пасля набыцця Рэспублікай Беларусь дзяржаўнай незалежнасці і суверэнітэту, Дзяржаўная бібліятэка БССР імя У. І. Леніна была перайменавана ў Нацыянальную бібліятэку Беларусі. Да таго часу яна ўжо мела вострую неабходнасць у будаўніцтве новага комплексу, з прычыны таго, што стары комплекс будынкаў быў не ў стане задаволіць запатрабаванні грамадства ў галіне бібліятэчна-інфармацыйнага абслугоўвання. Але на працягу 1990-х гадоў бібліятэка была вымушана весці працу на фоне абмежаваных магчымасцей старых будынкаў для захоўвання фондаў, абслугоўвання чытачоў, службовых памяшканняў.
7 сакавіка 2002 года прэзідэнт Беларусі А. Р. Лукашэнка падпісаў загад «Аб будаўніцтве будынка дзяржаўнай установы „Нацыянальная бібліятэка Беларусі“». 1 лістапада 2002 года адбылася закладка падмурка новага будынка бібліятэкі, паводле праекта творчага калектыву М. К. Вінаградава і В. У. Крамарэнкі, які яшчэ ў 1989 годзе перамог на міжнародным конкурсе на найлепшае архітэктурнае рашэнне. Новы будынак Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі. «Беларускі дыямент», чыё архітэктурнае рашэнне сваёй формай нагадвае агранены дыямент, які сімвалізуе каштоўнасць ведаў, прыгажосць і разнастайнасць свету, адкрыўся для карыстальнікаў 16 чэрвеня 2006 года.
Нацыянальная бібліятэка з’яўляецца найбуйнейшым рэспубліканскім інфармацыйным цэнтрам. Яе карыстачам даступны звыш за 9,5 млн кніг, перыядычных друкаваных выданняў і іншых інфармацыйных рэсурсаў. У ёй засяроджаны 15,2 % усяго бібліятэчнага фонду Беларусі. На аднаго чытача Нацыянальнай бібліятэкі даводзяцца ў сярэднім 105 асобнікаў бібліятэчнага фонду[2].
Па выніках 2017 года калектыў бібліятэкі ўзнагароджаны прэміяй Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь «За духоўнае адраджэнне» за працу па факсімільным аднаўленні і папулярызацыі кніжнай спадчыны Францыска Скарыны.
Асноўныя параметры будынкаПравіць
- Агульная плошча будынка — 113 669 кв. м;
- Плошча фондасховішча — 54 960 кв. м;
- Будаўнічы аб’ём будынка — 420 558 куб. м;
- Аб’ём фондасховішча — 200 580 куб. м;
- Вышыня будынка — 73,67 м;
- Умяшчальнасць фондасховішча — 14 млн адзінак захоўвання;
- Колькасць чытацкіх месцаў — 2000;
- Колькасць чытальных залаў — 20;
- Колькасць аўтаматызаваных рабочых месцаў карыстальнікаў і персаналу — больш за 1500.
Вядомыя супрацоўнікіПравіць
- Юлія Бібіла
- Ніна Ватацы
- Вольга Малініна
- Мар’я Масенжнік
- Раман Матульскі
- Фаіна Мерына
- Іосіф Сіманоўскі
- Мікола Улашчык
Зноскі
- ↑ archINFORM — 1994. Праверана 31 ліпеня 2018.
- ↑ Все идём в библиотеку // Аргументы и факты в Белоруссии : газета. — Мн.: 20 кастрычніка 2015. — В. 407. — № 43. — С. 15. Архівавана з першакрыніцы 31 мая 2016.
ЛітаратураПравіць
- Нацыянальная бібліятэка Беларусі // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 530. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
СпасылкіПравіць
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Нацыянальная бібліятэка Беларусі
- Інтэрнэт-партал Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі