Сера (лац.: Sulfur) S — хімічны элемент VI групы перыядычнай сістэмы; атамны нумар 16. Цвёрдае рэчыва жоўтага колеру.

Сера
Выява
Маса 32,06 ± 0,02 атамная адзінка масы[1]
Першаадкрывальнік Антуан Ларан Лавуазье
Дата адкрыцця 1777
Сімвал элемента S[2]
Хімічная формула S
Canonical SMILES [S]
Атамны лік 16
Электронная канфігурацыя [Ne] 3s² 3p⁴ і 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁴
Электраадмоўнасць 2,58
Іонны радыус 1,84 Ангстрэм[3], 0,37 Ангстрэм[3], 0,12 Ангстрэм[3] і 0,29 Ангстрэм[3]
Ступень акіслення −2, −1, 1, 2, 3, 4, 5 і 6
Шчыльнасць 2,07 gram per cubic centimetre[4]
Ёсць у таксона C. demersum[d][5], Euodia[d][6], C. pyramida[d][7], Artemia salina[8], L. majuscula[d][9] і Рутавыя[6]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Прыродныя крыніцы правіць

Шырока распаўсюджаны элемент — 15-е месца сярод элементаў па масавай долі ў зямной кары. Існуе ў самародным выглядзе і ў выглядзе злучэнняў — сульфатаў і сульфідаў. Асноўныя радовішчы — у Мексіцы, ЗША, Расіі, Польшчы, Італіі, Японіі.

Прымяненне правіць

Палова ўсёй вырабленай серы ідзе на выпрацоўку сернай кіслаты, каля каля чвэрці — на атрыманнне гідрасульфіту кальцыю, патрэбнага ў папяровай прамысловасці.

Сера — самы распаўсюджаны вулканізацыйны агент для каўчуку (выраб гумы).

Выкарыстоўваецца сера для вырабу запалак, штучнага шоўку, для сінтэзу арганічных рэчываў.

Гл. таксама правіць

Зноскі

  1. Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report)IUPAC, 1960. — ISSN 0033-4545; 1365-3075; 0074-3925doi:10.1515/PAC-2019-0603 Праверана 6 мая 2022.
  2. Wieser M. E., Coplen T. B., Wieser M. Atomic weights of the elements 2009 (IUPAC Technical Report) // Pure and Applied ChemistryIUPAC, 2010. — Vol. 83, Iss. 2. — P. 359–396. — ISSN 0033-4545; 1365-3075; 0074-3925doi:10.1351/PAC-REP-10-09-14
  3. а б в г (unspecified title)ISBN 0-8493-0485-7
  4. Rettig S. J., J. Trotter Refinement of the structure of orthorhombic sulfur, α-S8 // Acta Crystallographica Section C: Crystal Structure CommunicationsWiley-Blackwell, 1987. — Т. 43, вып. 12. — С. 2260–2262. — ISSN 0108-2701; 1600-5759doi:10.1107/S0108270187088152
  5. S. Wium-Andersen, U. Anthoni, G. Houen Elemental sulphur, a possible allelopathic compound from Ceratophyllum demersum // PhytochemistryElsevier BV, 2002. — Vol. 22, Iss. 11. — P. 2613. — ISSN 0031-9422; 1873-3700doi:10.1016/0031-9422(83)80178-2
  6. а б Kumar V., Karunaratne V., M.R. Sanath et al. Two fungicidal phenylethanones from Euodia lunu-ankenda root bark // PhytochemistryElsevier BV, 1990. — Vol. 29, Iss. 1. — P. 243–245. — ISSN 0031-9422; 1873-3700doi:10.1016/0031-9422(90)89042-8
  7. Capon R. J., MacLeod J. K. 5-Thio-D-mannose from the marine sponge Clathria pyramida(Lendenfeld). The first example of a naturally occurring 5-thiosugar // Journal of the Chemical Society. Chemical communicationsRSC, 1987. — Iss. 15. — P. 1200. — ISSN 0022-4936; 2050-5639doi:10.1039/C39870001200
  8. Toma R. B., Meyers S. P. Isolation and chemical evaluation of protein from shrimp cannery effluent // J. Agric. Food Chem.USA: ACS, 1975. — Vol. 23, Iss. 4. — P. 632–635. — ISSN 0021-8561; 1520-5118doi:10.1021/JF60200A012
  9. Gekwick W. H., Reyes S., Alvarado B. Two malyngamides from the caribbean cyanobacterium Lyngbya majuscula // PhytochemistryElsevier BV, 1987. — Vol. 26, Iss. 6. — P. 1701–1704. — ISSN 0031-9422; 1873-3700doi:10.1016/S0031-9422(00)82271-2

Літаратура правіць

  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0238-5 (Т. 14).