Слоўнік беларускай мовы Івана Насовіча
Слоўнік беларускай мовы Івана Насовіча – адзін з найкаштоўнейшых дыяментаў беларускай лексікаграфіі. Пасля заняпаду беларускай мовы ў 17-18 стст., “Слоўнік Насовіча” стаў першым навуковым даведнікам па лексіцы беларускай мовы сярэдзіны XIX ст. На той час беларуская не лічыліся асобнай мовай і падобная праца моцна паспрыяла ўмацаванню нацыянальнай свядомасці. Слоўнік доўгі час заставаўся адзінай навуковай крыніцай беларускага слова і меў уплыў на многія моўныя і нацыятворчыя працэсы. У 1920-я гады, калі ў Беларусі ішоў актыўны працэс моўнага будаўніцтва, ён карыстаўся надзвычай шырокім попытам. Уплыў слоўніка заўважны і ў лексіцы тагачасных беларускіх пісьменнікаў. Слоўнік Насовіча доўгі час быў бадай адзінай крыніцай беларускай мовы і для замежных даследчыкаў-славістаў, якія часта на яго спасылаліся ў сваіх працах. Нягледзячы на тое, што слоўніку споўнілася 140 гадоў, ён застаецца актуальным і сёння як для даследчыкаў, так і для больш шырокай публікі.
| Слоўнік беларускай мовы | |
|---|---|
| Аўтар | Іван Насовіч |
| Жанр | слоўнік |
| Мова арыгінала | беларуская |
Рэестр слоўніка ўключае каля 35 тысяч слоў. Спецыялісты адзначаюць, што ў слоўніку пераважае паўночна-заходняя дыялектная лексіка, але яго цяжка назваць адназначна дыялектным, паколькі ў ім сумяшчаюцца таксама і рысы тлумачальнага і перакладнога слоўніка, што робіць яго ўніверсальным. Каштоўнасць слоўніка заключаецца не толькі ў яго ўнікальным спалучэннм характэрных рыс самых розных па тыпу слоўнікаў, але і ў тым, што ён змяшчае багаты ілюстрацыйны матэрыял на падставе народных песень, прыказак, прымавак, фразеалагізмаў.