Вікіпедыя

Спіс нейрастэроідаў

спіс артыкулаў у адным з праектаў Вікімедыя

Ніжэй прыведзены спіс нейрастэроідаў — натуральных і штучных стэроідаў, якія ўздзейнічаюць на нервовую сістэму млекакормячых праз рэцэптары, адрозныя ад рэцэптараў стэроідных гармонаў. Ён уключае тармазныя, узбуджальныя і нейратрафічныя нейрастэроіды, а таксама ферамоны і вомераферыны. У адрозненне ад стэроідных гармонаў, нейрастэроіды аказваюць хуткі негеномны эфект праз узаемадзеянне са стэроіднымі рэцэптарамі мембранаў і могуць хутка ўплываць на функцыю цэнтральнай нервовай сістэмы.

Алапрэгнаналон, асноўны эндагенны інгібіруючы нейрастэроід.
Кальцавая нумерацыя стэроідаў .

Тармазныя (інгібітарныя) правіць

Натуральныя правіць

Халестаны правіць

Андрастаны правіць

  • 3α,5α-андрастандыёл (3α-андрастандыёл): 5α-андрастан-3α,17β-дыёл — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК <sub id="mwMg">А</sub>
  • 3α,5β-андрастанэдыёл (этыяхаланэдыёл): 5β-андрастан-3α,17β-дыёл — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • 3α-андрастэнол : 5α-андрост-16-эн-3α-ол — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А [2]
  • Андрастэрон : 5α-андрастан-3α-ол-17-он — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А [3]
  • Этыяхаланалон : 5β-андростан-3α-ол-17-он — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А [3]

Наступныя рэчывы з’яўляюцца пранейрастэроідамі для пералічаных вышэй:

  • Дыгідратэстастэрон (ДГТ; андрастаналон, станалон): 5α-андрост-17β-ол-3-он,
  • Тэстастэрон : андрост-4-эн-17β-ол-3-он.

Прэгнаны правіць

  • 3α-Дыгідрапрагестэрон (3α-DHP): прэгн-4-эн-3α-ол-20-он — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • 5α-дыгідрапрагестэрон (5α-DHP; алапрэгнандыён): 5α-прэгнан-3,20-дыён — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • 5β-дыгідрапрагестэрон (5β-DHP; прэгнандыён): 5β-прэгнан-3,20-дыён — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • Алапрэгнандыёл : 5α-прэгнан-3α,20α-дыёл — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А [4]
  • Алапрэгнаналон (брэксаналон ; SAGE-547): 5α-прэгнан-3α-ол-20-он — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • Дыгідра-дэзаксі-кортыка-стэрон (DHDOC): 21-гідраксі-5α-прэгнан-20-он — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • Прэгнандыёл : 5β-прегнан-3α,20α-дыёл — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А [4]
  • Прэгнаналон (элтаналон): 5β-прэгнан-3α-ол-20-он — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • Тетрагідра-дэзаксі-кортыка-стэрон (THDOC): 3α,21-дыгідраксі-5α-прегнан-20-он — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А

Наступныя рэчывы з’яўляюцца пранейрастэроідамі для пералічаных вышэй:

  • Дэзаксі-картыка-стэрон (дэзоксі-картон): 21-гідраксіпрэгн-4-ен-3,20-дыён — для DHDOC і THDOC
  • Прэгненалон (P5): прэгнаналон-5-эн-3β-ол-20-он — для прэгнаналонаў і прэгнандыёлаў (гл. вышэй)
  • Прагестэрон (P4): прэгн-4-ен-3,20-дыён — для прэгнандыёнаў, прэгнаналонаў і прэгнандыёлаў (гл. вышэй)

Штучныя правіць

Халестаны правіць

  • Ацэбрахол (дыбрамід халестэрылацэтату): 5α,6β-дыбромахалестан-3β-ол, 3β-ацэтат — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А

Прэгнаны правіць

  • Альфадалон : 3α,21-дыгідраксі-5α-прэгнан-11,20-дыён — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • Альфадалон ацэтат : 3α,21-дыгідраксі-5α-прэгнан-11,20-дыён 21-ацэтат — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • Альфаксалон : 3α-гідраксі-5α-прэгнан-11,20-дыён — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • EIDD-036 (P4-20-O): 20-(гідраксіаміна)прэгн-4-ен-3-он — прагестэрона-падобны інгібіруючы нейрастэроід [5]
  • Ганаксалон : 3β-метыл-5α-прэгнан-3α-ол-20-он — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • Гідраксідыён : 21-гідраксі-5β-прэгнан-3,20-дыён — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • Мінаксалон : 11α-(дыметыламіна)-2β-этоксі-5α-прэгнан-3α-ол-20-он — станоўчы астэрычны мадулятор рэцэптара ГАМК А
  • ORG-20599 : 21-хлор-2β-марфалін-4-іл-5β-прэгнан-3α-ол-20-он — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • ORG-21465 : 2β-(2,2-дыметыл-4-марфалініл)-3α-гідраксі-11,20-дыакса-5α-прэгнан-21-іл метансульфанат — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • Пазавалон (Co 134444): 3β-гідраксі-21-(1Н-імідазол-1-іл)-3α-(метаксіметыл)-5α-прэгнан-20-он — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • Рэнаналон : 5β-прэгнан-3α-ол-11,20-дыён — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • SGE-516 — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А [6]
  • SGE-872 — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А [6]
  • Зураналон (SAGE-217): 3α-гідраксі-3β-метыл-21-(4-цыяна-1Н-піразол-1'-іл)-19-нор-5β-прэгнан-20-он — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А [7] [6]

Наступныя рэчывы з’яўляюцца пранейрастэроідамі для пералічаных вышэй:

  • EIDD-1723 — для EIDD-036 (гл. вышэй) [5]
  • P1-185 — для прагестэрону і, як следства, для прегнандыёнаў, прэгнаналонаў і прэгнандыёлаў (гл. вышэй) [8] [9]
  • Прагестэрон-карбаксі-метылаксім (P4-3-CMO) — для прагестерону і, як следства, для прэгнандыёнаў, прэгнаналонаў і прэгнандыёлаў (гл. вышэй) [10] [11]

Узбуджальныя правіць

Натуральныя правіць

Халестаны правіць

  • Цэрэбрастэрол (24(S)-гідраксіхалестэрын): халест-5-эн-3β, 24S -дыёл — станоўчы аластэрычны мадулятар NMDA-рэцэптара [12]

Прэгнаны правіць

  • 3β-дыгідрапрагестэрон (3β-DHP): прэгн-4-эн-3β-ол-20-он — адмоўны аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • Эпіпрэгнаналон : 5β-прэгнан-3β-ол-20-он — адмоўны аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • Ізапрэгнаналон (сепраналон): 5α-прэгнан-3β-ол-20-он — адмоўны аластэрычны мадулятор рэцэптара ГАМК А
  • Прэгненалона сульфат (ПС): прэгн-5-ен-3β-ол-20-он 3β-сульфат — адмоўны аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А, станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара NMDA, аганіст рэцэптара сігма-1, аганіст TRPM3, аказвае іншыя дзеянні

Наступныя рэчывы з’яўляюцца пранейрастэроідамі для пералічаных вышэй:

  • Прэгненалон (P5): прэгн-5-ен-3β-ол-20-он — сульфат прэгненалона

Андрастаны правіць

  • Дэгідраэпіандрастэрон (ДГЭА; прастэрон): андраст-5-ен-3β-ол-17-он — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А, станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара NMDA, аганіст рэцэптара сігма-1, аказвае іншыя дзеянні
  • Дэгідраэпіандрастэрон сульфат (DHEA-S; прастэрон сульфат): андраст-5-эн-3β-ол-17-он 3β-сульфат — адмоўны аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А, станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара NMDA, аказвае іншыя дзеянні.

Штучныя правіць

Андрастаны правіць

  • 17-Феніландрастэнол (17-PA): 17-феніл-5α-андраст-16-эн-3α-ол — адмоўны аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А
  • Галексаналон (GR-3027): 3α-этыніл-3β-гідраксіандрастан-17 E -он аксім — адмоўны аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК А

Іншыя правіць

  • SAGE-201 — аналаг аксістэрола /халестэрыну — станоўчы аластэрычны мадулятар NMDA-рэцэптара [6]
  • SAGE-301 — аналаг аксістэрола/халестэрыну — станоўчы аластэрычны мадулятар NMDA-рэцэптара [6]
  • SAGE-718 : аналаг аксістэрола/халестэрыну; дакладная хімічная структура нераскрытая — станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара NMDA [6]

Змешаныя правіць

Натуральныя правіць

Халестаны правіць

  • Халестэрын : халестэрын-5-эн-3β-ол — станоўчы аластэрычны мадулятар NMDA-рэцэптара, магчымы станоўчы аластэрычны мадулятар рэцэптара ГАМК- А, многія іншыя дзеянні [13][14][15]

Прэгнаны правіць

  • Эпіпрэгнаналона сульфат : 5β-прэгнан-3β-ол-20-он 3β-сульфат — адмоўны аластэрычны мадулятар рэцэптараў ГАМК А і NMDA, аганіст TRPM3

Спрыяюць росту нервовай тканіны (нейратрафічныя) правіць

Натуральныя правіць

Андрастаны правіць

  • Дэгідраэпіандрастэрон (ДГЭА; прастэрон): андраст-5-ен-3β-ол-17-он — аганіст TrkA, TrkC і p75 <sup id="mwAR8">NTR</sup>, ліганд TrkB
  • Дэгідраэпіандрастэрон сульфат (DHEA-S; прастэрона сульфат): андраст-5-эн-3β-ол-17-он 3β-сульфат — аганіст TrkA і p75 NTR

Эргастаны правіць

  • Аніцэквол (NGA0187, NGD-187): 16β-ацетаксі-3β,7β,11β-трыгідраксі-5α-эргаст-22(E)-эн-6-он — неэндагенны; вытвараецца цвіллю, нявызначаны механізм дзеяння; праяўляе нейратрафічную актыўнасць in vitro ; раней распрацоўваўся для лячэння кагнітыўных захворванняў [16]

Штучныя правіць

Андрастаны правіць

  • BNN-20 : 17β-спіра-(андраст-5-эн-17,2'-оксіран)-3β-ол — аганіст TrkA, TrkB і p75 NTR

Прэгнаны правіць

  • BNN-27 : 17α, 20R- эпаксіпрэгн-5-ен-3β,21-дыёл — аганіст TrkA і p75 NTR

Антынейратрафічныя (спыняюць рост нервовай тканіны) правіць

Натуральныя правіць

Андрастаны правіць

Штучныя правіць

Прэгнаны правіць

  • Дэксаметазон : 9α-фтор-11β,17α,21-трыгідраксі-16α-метылпрэгна-1,4-дыен-3,20-дыён — антаганіст TrkA і p75 NTR

Ферамоны і ферыны правіць

Натуральныя правіць

Андрастаны правіць

  • 3α-андрастэнол : 5α-андраст-16-эн-3α-ол
  • 3β-андрастэнол : 5α-андраст-16-эн-3β-ол
  • Андрастадыенол : андраста-5,16-дыен-3β-ол
  • Андрастадыенон : андраста-4,16-дыен-3-он
  • Андрастэнон : 5α-андраст-16-эн-3-он
  • Андрастэрон : 5α-андрастан-3α-ол-17-он

Эстраны правіць

  • Эстратэтраенол : эстра-1,3,5(10),16-тэтраен-3-ол

Штучныя правіць

Андрастаны правіць

  • Фаседыенол (аларадын; PH94B; 4-андрастадыенол): андрыста-4,16-дыен-3β-ол

Эстраны правіць

Прэгнаны правіць

  • Прэгнадыендыён (PDD): прэгна-4,20-дыен-3,6-дыён

Іншыя правіць

  • PH10, PH15, PH30, PH56, PH78, PH84, Салюбрын (PH80) — ферыны з нявызначанай структурай, распрацаваныя кампаніяй Pherin Pharmaceuticals.

Іншыя правіць

Натуральныя правіць

Прэгнаны правіць

  • Прэгненалон (P5): прэгн-5-эн-3β-ол-20-он — ліганд MAP2
  • Прагестэрон (P4): прэгн-4-ен-3,20-дыён — антаганіст рэцэптараў сігма-1, адмоўны аластэрычны мадулятар нікацінавых ацэтылхалінавых рэцэптараў, ліганд MAP2, аказвае іншыя дзеянні

Спірастаны правіць

  • Капраспінол (SP-233; дыясгенін 3-капраат): (22 R ,25 R)-20α-спіраст-5-ен-3β-іл гексанаат — β-амілоідны ліганд, ліганд сігма-1 рэцэптара, аказвае іншыя дзеянні; сустракаецца ў прыродзе ў гінуры японскай; распрацоўваецца ў якасці нейрапратектарнага сродку супраць хваробы Альцгеймера [17][18]

Эстраны правіць

Штучныя правіць

Прэгнаны правіць

  • 3β-метаксіпрэгненалон (MAP-4343): 3β-метаксіпрэгн-5-ен-20-он — ліганд MAP2
  • Цыклапрэгнол (нейрастэрон): 6β-гідраксі-3: 5-цыклапрэгнан-20-он — механізм дзеяння не вызначаны; быў распрацаваны як «псіхатропны сродак» для лячэння «псіхічных расстройстваў», такіх як шызафрэнія, у 1950-я гады

Андрастаны правіць

  • Цэтадыёл : андраст-5-ен-3β,16α-дыёл — механізм дзеяння не вызначаны; быў распрацаваны як «транквілізатар» і для лячэння алкагалізму ў 1950-х гадах

Гл. таксама правіць

Заўвагі правіць

  1. ↑ Linsenbardt AJ, Taylor A, Emnett CM, Doherty JJ, Krishnan K, Covey DF, Paul SM, Zorumski CF, Mennerick S (2014). "Different oxysterols have opposing actions at N-methyl-D-aspartate receptors". Neuropharmacology. 85: 232–42. doi:10.1016/j.neuropharm.2014.05.027. PMC 4107067. PMID 24878244.
  2. ↑ Kaminski RM, Marini H, Ortinski PI, Vicini S, Rogawski MA (2006). "The pheromone androstenol (5 alpha-androst-16-en-3 alpha-ol) is a neurosteroid positive modulator of GABAA receptors". J. Pharmacol. Exp. Ther. 317 (2): 694–703. doi:10.1124/jpet.105.098319. PMID 16415088. S2CID 95393004.
  3. ↑ а б Kaminski RM, Marini H, Kim WJ, Rogawski MA (2005). "Anticonvulsant activity of androsterone and etiocholanolone". Epilepsia. 46 (6): 819–27. doi:10.1111/j.1528-1167.2005.00705.x. PMC 1181535. PMID 15946323.
  4. ↑ а б Belelli D, Lambert JJ, Peters JA, Gee KW, Lan NC (1996). "Modulation of human recombinant GABAA receptors by pregnanediols". Neuropharmacology. 35 (9–10): 1223–31. doi:10.1016/s0028-3908(96)00066-4. PMID 9014137. S2CID 10437944.
  5. ↑ а б "Evaluating the neurotherapeutic potential of a water-soluble progesterone analog after traumatic brain injury in rats". Neuropharmacology. 109: 148–158. October 2016. doi:10.1016/j.neuropharm.2016.05.017. PMID 27267687.
  6. ↑ а б в г д е "Breakthroughs in neuroactive steroid drug discovery". Bioorg. Med. Chem. Lett. 28: 61–70. doi:10.1016/j.bmcl.2017.11.043. PMID 29223589.
  7. ↑ "Neuroactive Steroids. 2. 3α-Hydroxy-3β-methyl-21-(4-cyano-1H-pyrazol-1'-yl)-19-nor-5β-pregnan-20-one (SAGE-217): A Clinical Next Generation Neuroactive Steroid Positive Allosteric Modulator of the (γ-Aminobutyric Acid)A Receptor". J. Med. Chem. 60: 7810–7819. doi:10.1021/acs.jmedchem.7b00846. PMID 28753313.
  8. ↑ "Development and screening of water-soluble analogues of progesterone and allopregnanolone in models of brain injury". J. Med. Chem. 52: 6012–23. doi:10.1021/jm900712n. PMID 19791804.
  9. ↑ "Water-soluble progesterone analogues are effective, injectable treatments in animal models of traumatic brain injury". ACS Med Chem Lett. 3: 362–6. doi:10.1021/ml200303r. PMID 24900479.
  10. ↑ "Effects of 3-hydrazone modification on the metabolism and protein binding of progesterone". International Journal of Pharmaceutics. 65: 109–114. doi:10.1016/0378-5173(90)90015-V.
  11. ↑ "Synthesis and kinetic stability studies of progesterone derivatives". International Journal of Pharmaceutics. 47: 195–203. doi:10.1016/0378-5173(88)90231-1.
  12. ↑ Paul SM, Doherty JJ, Robichaud AJ, Belfort GM, Chow BY, Hammond RS, Crawford DC, Linsenbardt AJ, Shu HJ, Izumi Y, Mennerick SJ, Zorumski CF (2013). "The major brain cholesterol metabolite 24(S)-hydroxycholesterol is a potent allosteric modulator of N-methyl-D-aspartate receptors". J. Neurosci. 33 (44): 17290–300. doi:10.1523/JNEUROSCI.2619-13.2013. PMC 3812502. PMID 24174662.
  13. ↑ Hénin J, Salari R, Murlidaran S, Brannigan G (2014). "A predicted binding site for cholesterol on the GABAA receptor". Biophys. J. 106 (9): 1938–49. Bibcode:2014BpJ...106.1938H. doi:10.1016/j.bpj.2014.03.024. PMC 4017285. PMID 24806926.
  14. ↑ Levitan I, Singh DK, Rosenhouse-Dantsker A (2014). "Cholesterol binding to ion channels". Front Physiol. 5: 65. doi:10.3389/fphys.2014.00065. PMC 3935357. PMID 24616704.
  15. ↑ Lange Y, Steck TL (2016). "Active membrane cholesterol as a physiological effector". Chem. Phys. Lipids. 199: 74–93. doi:10.1016/j.chemphyslip.2016.02.003. PMID 26874289.
  16. ↑ Nozawa Y, Sakai N, Matsumoto K, Mizoue K (2002). "A novel neuritogenic compound, NGA0187". J. Antibiot. 55 (7): 629–34. doi:10.7164/antibiotics.55.629. PMID 12243452.
  17. ↑ Papadopoulos V, Lecanu L (2012). "Caprospinol: discovery of a steroid drug candidate to treat Alzheimer's disease based on 22R-hydroxycholesterol structure and properties". J. Neuroendocrinol. 24 (1): 93–101. doi:10.1111/j.1365-2826.2011.02167.x. PMID 21623958. S2CID 24032303.
  18. ↑ Research programme: Neurodegenerative disorders therapeutics - Samaritan/McGill University - AdisInsight.

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Спіс_нейрастэроідаў&oldid=4512915"