Станіслава Сташа Заёвіч

Станіслава Сташа Заёвіч (сербск.: Stanislava Staša Zajović; нар. 1953, Нікшыч) — чарнагорская феміністка, пацыфісцка і публіцыст. Сузаснавальнік і каардынатар арганізацыі «Жанчыны ў чорным» ў Бялградзе.

Станіслава Сташа Заёвіч
Род дзейнасці актывіст за права жанчын, пісьменніца-дакументалістка
Дата нараджэння 1953
Месца нараджэння
Грамадзянства
Альма-матар
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Скончыла факультэт іспанскай і італьянскай моў у Бялградскім універсітэце і далучылася да фемінісцкага руху ў 1980-х гадах у Бялградзе[1].

Займаецца шматлікімі фемінісцкімі мерапрыемствамі, пачынаючы ад арганізацыі вулічных акцый і заканчваючы працай з бежанцамі, жанчынамі і гэтак далей[2]. Ініцыявала некалькі жаночых сетак, такіх як «Жаночая мірная сетка», «Міжнародная сетка жаночай салідарнасці супраць вайны/Міжнародная сетка „Жанчын у чорным“», «Сетка адмоўнікаў ад ваеннай службы па меркаваннях сумлення і супраць мілітарызму ў Сербіі», «Кааліцыя за свецкую дзяржаву» і іншыя.

Арганізавала шматлікія адукацыйныя мерапрыемствы, прысвечаныя правам жанчын, жаночай мірнай палітыцы, міжэтнічнай і міжкультурнай салідарнасці, жанчынам і ўладзе, жанчынам і антымілітарызму. Адыграла важную ролю ў пашырэнні сеткі «Жанчыны ў чорным» па ўсім свеце. Напрыклад, у сваёй кнізе «Mujeres en pie de paz» Кармэн Магалон расказвае, што візіт Сташы Заёвіч у Іспанію ў 1993 годзе, яе ідэі і прыхільнасць паўплывалі на стварэнне ў гэтай краіне групы «Жанчыны ў чорным»[3].

З 1992 года Сташа Заёвіч з’яўляецца аўтарам шматлікіх эсэ, артыкулаў і дадаткаў у мясцовых, рэгіянальных і міжнародных СМІ, часопісах і публікацыях пра жанчын і палітыку, рэпрадуктыўныя правы, вайну, нацыяналізм і мілітарызм, жаночы супраціў вайне і антымілітарызм.

Сташа Заёвіч прысутнічала сярод лаўрэатаў прэміі «Адзін закон для ўсіх» (2018 год).

У 2017 годзе Сташа Заёвіч падпісала Дэкларацыю аб агульнай мове харват, сербаў, баснійцаў і чарнагорацаў[4].

Прысутнічала на мерапрыемствах «Жанчыны ў чорным», арганізаваных у памяць ахвяр вайны ў Вукавары (Харватыя)[5][6], і спікерам акцыі пратэсту, прысвечанай гадавіне пачатку Баснійскай вайны[7], падкрэсліўшы адсутнасць увагі да гэтых падзеяў, ахвярам і раскрыцці ваенных злачынстваў.

З 1995 года ўдзельніцы «Жанчын у чорным» штогод ушаноўваюць памяць ахвяр разні ў Срэбраніцы. У 2015 годзе ў інтэрв’ю ўкраінскаму BBC Сташа Заёвіч заявіла, што прадстаўнікі сербскага ўрада павінны паважаць прысуды міжнародных судоў у Гаазе і прызнаць генацыд у Срэбраніцы[8].

Сташа Зайовіч была намінаваная і атрымала шэраг прызоў і ўзнагарод. Сярод іх Прэмія міру тысячагоддзя для жанчын[9], «Ганаровы грамадзянін Туціна», «Ганаровы грамадзянін Гранады» і іншыя. Была намінаваная на Нобелеўскую прэмію міру у рамках кампаніі «1000 жанчын на Нобелеўскую прэмію міру» ў 2005 годзе, а таксама ў 2005 і 2007 гадах была намінаваная на званне «Газетны чалавек года» штодзённай газетай «Данас».

Зноскі

  1. Staša Zajović: Otrovom nacionalizma se sprječava pobuna | DW | 07.10.2019 (харв.). Deutsche Welle.
  2. Rivas, Rosa (1993-04-26). ""Las Mujeres de Negro ejercemos la desesperación activa"". El País [іспанская]. Праверана 2021-03-23.
  3. Carmen Magallón: Mujeres en pie de paz, Madrid, Siglo XXI, 2006.
  4. Signatories of the Declaration on the Common Language, official website, retrieved on 2018-08-16.
  5. Staša Zajović iz Žena u crnom: U Srbiji dominantno nacionalističko javno mnijenje.
  6. "Сербские феминистки призвали извиниться перед хорватами за трагедию в Вуковаре". Новороссия.
  7. Belgrade: 26th anniversary of start of war in Bosnia marked (басн.).
  8. Резня в Сребренице: украинские миротворцы и вмешательство НАТО. BBC News Україна (10 ліпеня 2015).
  9. STASA ZAJOVIĆ (англ.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 3 мая 2021. Праверана 20 красавіка 2022.

Спасылкі правіць