Улаф Пальмэ

Свен Улаф Ёакім Пальмэ (шведск.: Sven Olof Joachim Palme, больш вядомы як Улаф Пальмэ, 30 студзеня 1927, Стакгольм — 28 лютага 1986, Стакгольм) — шведскі палітык, лідар Сацыял-дэмакратычнай партыі Швецыі з 1969 па 1986 і двойчы прэм’ер-міністр Швецыі (з 14 кастрычніка 1969 года да 8 кастрычніка 1976 і з 8 кастрычніка 1982 г. да 28 лютага 1986).

Улаф Пальмэ
шведск.: Olof Palme
26-ы прэм’ер-міністр Швецыі 14 кастрычніка 1969 — 8 кастрычніка 1976
Папярэднік	Тагэ Эрландэр
Пераемнік	Турб’ёрн Фельдын[d]
30-ы прэм’ер-міністр Швецыі 8 кастрычніка 1982 — 28 лютага 1986
Папярэднік	Турб’ёрн Фельдын[d]
Пераемнік	Інгвар Карлсан
старшыня Паўночнага савета[d] 1 студзеня 1979 — 31 снежня 1979
Папярэднік	Trygve Bratteli[d]
Пераемнік	Matthías Árni Mathiesen[d]
партыйны лідар[d] (Сацыял-дэмакратычная партыя Швецыі) 1 кастрычніка 1969 — 28 лютага 1986
Папярэднік	Тагэ Эрландэр
Пераемнік	Інгвар Карлсан
міністр веравызнанняў Швецыі[d] 29 верасня 1967 — 31 снежня 1967
Папярэднік	Ragnar Edenman[d]
міністр адукацыі і навукі Швецыі[d] 1 студзеня 1968 — 14 кастрычніка 1969
Пераемнік	Інгвар Карлсан
міністр камунікацый і рэгіянальнай палітыкі Швецыі[d] 25 лістапада 1965 — 28 верасня 1967
Папярэднік	Gösta Skoglund[d]
Пераемнік	Svante Lundkvist[d]
міністр па справах моладзі Швецыі[d] 19 красавіка 1963 — 25 лістапада 1965
Папярэднік	Sven af Geijerstam[d]
Пераемнік	Camilla Odhnoff[d]
член Першай палаты рыксдага[d] 1958 — 1968
член Другой палаты рыксдага[d] 1969 — 1970
член рыксдага[d] 11 студзеня 1971 — 10 студзеня 1974
член рыксдага[d] 10 студзеня 1974 — 10 студзеня 1974
Пераемнік	Barbro Engman[d]
член рыксдага[d] 4 кастрычніка 1976 — 1 кастрычніка 1979
член рыксдага[d] 1 кастрычніка 1979 — 4 кастрычніка 1982
член рыксдага[d] 4 кастрычніка 1982 — 8 кастрычніка 1982
Пераемнік	Monica Andersson[d]
член рыксдага[d] 30 верасня 1985 — 30 верасня 1985
Пераемнік	Barbro Wagenius[d]
Нараджэнне	30 студзеня 1927(1927-01-30)[…] прыход Свейскага артылерыйскага палка[d], Швецыя[…]
Смерць	28 лютага 1986(1986-02-28)[…] (59 гадоў) Sveavägen[d], камуна Стакгольм, лен Стакгольм, Швецыя
Месца пахавання	могілкі царквы Адольф-Фрэдрык[d]
Імя пры нараджэнні	шведск.: Sven Olof Joachim Palme
Бацька	Gunnar Palme[d]
Маці	Elisabeth Sophia von Knieriem[d]
Жонка	Лісбет Пальмэ і Алена Рэнерава[d]
Дзеці	Joakim Palme[d], Mårten Palme[d] і Mattias Järvinen Palme[d]
Партыя	Сацыял-дэмакратычная партыя Швецыі
Адукацыя	Стакгольмскі ўніверсітэт Кеньян-каледж[d] Beskowska skolan[d] (1937) Sigtunaskolan Humanistiska Läroverket[d] (1944)
Аўтограф
Узнагароды	ланцуг ордэна Белага льва[d] (2000) прэмія імя Джавахарлала Нэру[d] (1985) прэмія Чатырох свабод — Свабода ад страху[d]
Сайт	palmecenter.org (англ.)​ (шведск.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сацыяльная і палітычная біяграфія

Скончыў Стакгольмскі ўніверсітэт у 1951 годзе. Прайшоў службу ў войску Швецыі. Па адукацыі — юрыст і эканаміст; навучаўся ў Швецыі і ЗША.

З жніўня 1944 года журналіст у цэнтральным органе Кансерватыўнай партыі газеце «Svenska Dagbladet» («Шведская дзённая газета»).

Член Сацыял-дэмакратычнай рабочай партыі Швецыі з 1949 года. Актыўна ўдзельнічаў у Шведскім моладзевым руху. У 1953 годзе становіцца сакратаром тагачаснага прэм’ер-міністра Тагэ Эрландэра. У 1958 годзе абіраецца ў рыксдаг. У 60-я гады займаў шэраг урадавых пасадаў: міністра без партфеля (1963—1965), міністра транспарту (1965—1967), міністра асветы і культуры (1967—1969). У 1969 годзе абіраецца старшынёй СДРПШ.

У 1969—1976 гады прэм’ер-міністр Швецыі. Працягваў рэфарматарскі курс Эрландэра, выступаў за спыненне вайны ЗША у В’етнаме.

У 1979—1980 гадах старшыня Паўночнага савета.

З верасня 1980 года ўзначальваў створаную ім міжнародную няўрадавую «Незалежную камісію па раззбраенні і бяспецы» («Камісія Пальмэ»), якая распрацавала прапановы па стварэнні бяз’ядзернай зоны ў Цэнтральнай Еўропе і шэраг іншых рэкамендацый для ААН.

З 1982 года зноў прэм’ер-міністр Швецыі.

Забойства

28 лютага 1986 года Улаф Пальмэ быў забіты на цэнтральнай вуліцы Стакгольма Свеавэген. У гэты дзень Пальмэ са сваёй жонкай Лісбет вярталіся позна ўвечары з кінатэатра «Гранд», размешчанага ў старым горадзе. Пры іх не было целаахоўнікаў, бо Пальме любіў хадзіць па горадзе без іх. Калі яны падышлі да скрыжавання з вуліцай Тунэльгатан, да іх падышоў мужчына, які двойчы стрэліў, як зараз ужо дакладна ўстаноўлена следствам, з рэвальвера маркі «Сміт-Весан». Гэтае забойства да гэтага часу не раскрыта, і з’яўляецца адным з самых вялікіх загадак сучаснай Швецыі, нараўне са справай Атласкага вампіра.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 12: Палікрат — Праметэй / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 12. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0198-2 (т. 12).

Спасылкі

• Прамовы Улафа Пальмэ (англ.), (ням.)