Франсіска Хіменес дэ Сіснерас

Кардынал Франсі́ска Хімéнес дэ Сіснéрас (ісп.: Francisco Jiménez de Cisneros; 1436 — 8 лістапада 1517) — глава іспанскай царквы, вялікі інквізітар, давераны саветнік Фердынанда Каталіка.

Франсіска Хіменес дэ Сіснерас
ісп.: Gonzalo Jiménez de Cisneros
High Inquisitor of Castille[d] 5 чэрвеня 1507 — 8 лістапада 1517
кардынал з 17 мая 1507
archbishop of Toledo[d] 11 кастрычніка 1495 — 8 лістапада 1517
Дыяцэзія	архібіскупства Таледа[d]
Папярэднік	Pedro González de Mendoza[d]
Адукацыя	Саламанкскі ўніверсітэт
Дзейнасць	палітык, перакладчык, каталіцкі святар, inquisitor, пісьменнік, каталіцкі біскуп
Нараджэнне	1436 Torrelaguna[d], Torrelaguna[d]
Смерць	8 лістапада 1517 Roa[d], правінцыя Бургас, Кастылія і Леон, Іспанія
Пахаванне	Cathedral of los Santos Niños Justo y Pastor de Alcalá de Henares[d]
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Юрыст, ён атрымаў адукацыю ў адным з лепшых цэнтраў юрыдычнай думкі Еўропы — у Саламанкскім універсітэце, доўгі час жыл у Рыме. Вярнуўшыся на радзіму, прыняў сан святара, уступіў у ордэн францысканцаў.

Адукаванасць і рэлігійная стараннасць адкрылі яму шлях да пасады духоўніка Ізабелы, кафедры Таледскага архібіскупа — прымаса іспанскай царквы і пасады канцлера Кастыльскага каралеўства, а з 1507 года — сану кардынала.

Разумеючы неабходнасць умацавання аўтарытэту царквы, ён правёў расследаванні паводзінаў кліру і манахаў, бязлітасна выганяючы тых, хто не выконваў зарокаў, парушаў запаведзі і не быў «узорам святога жыцця».

Кіруючыся ўвагай да ўнутранай рэлігійнасці, Сіснерас патрабаваў не фармальнага, а шчырага і сапраўднага служэння Богу і царкве. У рэчышчы павеваў эпохі ён аддаўся навуковаму вывучэнню Бібліі, і ў 1514—1517 гадах была завершана арганізаваная ім праца над Камплютэнскай паліглотай — тэкстам Свяшчэннага Пісання на старажытнаяўрэйскай, грэчаскай і лацінскай мовах, над якімі працавалі лепшыя знаўцы старажытнасцей, гуманісты Х. дэ Вергара, Антоніа дэ Небрыха, П. Каранель і іншыя, што дазволіла ўбачыць біблейскія тэксты без пазнейшых скажэнняў.

У 1499 годзе кардынал Сіснeрас заснаваў універсітэт (лат. Praeclarissima Complutensi Universitate) у горадзе Алькалa-дэ-Энaрэс, які насіў назва Камплутум (лат. Complutum) у часы Рымскай імперыі. Універсітэт быў перакладзены ў Мадрыд у 1836 годзе, а ў 1970 яму было прысвоена назва Мадрыдскі ўніверсітэт Камплутэнсэ (ісп.: Universidad Complutense de Madrid). У гонар яго заснавальніка на эмблеме ўніверсітэта намаляваны лебедзь (ісп.: cisne).

У 1500—1502 гадах выдаў перакладзеныя на латынь набажэнскія кнігі старажытнага масарабскага абраду і дамогся яго захавання ці ўвядзенні ў Таледа, Саламанцы і Вальядалідзе.

Рэлігійная няцерпнасць Сіснераса прыводзіла шмат людзей на касцёр інквізіцыі, тым больш, што з 1507 года ён займаў пасаду вялікага інквізітара. Ужо ў Гранадзе ён звярнуўся да гвалтоўнай хрысціянізацыі мусульман, а пазней у Паўночнай Афрыцы мячом звяртаў маўраў у каталіцтва, асабіста ўдзельнічаючы ў арганізаваным ім паходзе. Гл. Марыскі.

Дзейнасць Сіснераса не прайшла дарма. Магутная іспанская царква, узмоцненая інквізіцыяй, надоўга стала непарушнай апорай абсалютысцкага дзяржавы, якая складвалася ў Іспаніі, і каталіцтва ў Еўропе. Іспанскія тэолагі мелі ролю ідэолагаў на Трыдэнцкім саборы.

Спасылкі

• Інфармацыя (англ.)