Хасан Насрала (араб. حسن نصرالله‎‎; нар. 31 жніўня 1960, Бейрут, Ліван) — генеральны сакратар ліванскай шыіцкай палітычнай партыі і ваенізаванай арганізацыі Хезбала, прызнанай тэрарыстычнай арганізацыяй шэрагам краін. Заняў гэты пост пасля забойства свайго папярэдніка Абаса аль-Мусаві ў 1992 годзе.

Хасан Насрала
араб. حسن نصر الله‎‎
3-і Secretary General of Hezbollah[d]
з 16 лютага 1992
Папярэднік Abbas al-Musawi[d]
Нараджэнне 31 жніўня 1960(1960-08-31)[1][2] (63 гады)
Дзеці Zainab Nasrallah[d] і Muhammad Hadi Nasrallah[d]
Веравызнанне іслам[3] і імамізм[d][3]
Партыя
Адукацыя
  • сярэдняя школа[d]
Дзейнасць 'ālim, палітык
Бітвы
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Хасан Насрала быў старэйшым з васьмі дзяцей у сям’і. Бацька, Сеед Абдул Карым, родам з вёскі Базурыйа, што ў раёне Гара-Амелі, паўднёвы Ліван, працаваў у адным з прыгарадаў Бейрута, а калі Хасану было 15 гадоў, ён разам з сям’ёй вярнуўся ў Базурыйа. Тут Насрала ўступіў у шэрагі ваенізаванай шыіцкай арганізацыі «Амаль». Нягледзячы на ​​юны ўзрост, ён становіцца адным з мясцовых лідараў гэтай арганізацыі.

У 1977 годзе Хасан Насрала з дапамогай Шэйха Мухамада аль-Гаравая адправіўся ў Эн-Наджаф — цэнтр шыіцкай палітычнага жыцця ў Іраку — атрымліваць рэлігійную адукацыю, але ўжо на наступны год яго, як і многіх іншых радыкальна настроеных ліванцаў, выслалі з краіны. Насрала вярнуўся ў Ліван, дзе стаў вучнем лідара арганізацыі «Амаль» шэйха Абаса аль-Мусауі. У 1980 годзе Насрала ўвайшоў у палітычнае кіраўніцтва «Амаль» і стаў яе палітычным прадстаўніком у даліне Бека.

Пасля пачатку Лівана-ізраільскай вайны 1982 года Насрала выйшаў з «Амаль» і стаў членам новай радыкальнай групоўкі «Хезбала» («Партыя Алаха»), якая змагалася супраць ізраільскай акупацыі поўдня Лівана і даліны Бека (шыіцкія раёны Лівана).

У 1989 г. Насрала працягнуў рэлігійную адукацыю ў іранскім горадзе Кум.

З 1992 года, пасля гібелі шэйха аль-Мусаві і яго сям’і, шэйх Насрала ў якасці духоўнага лідара і «генеральнага сакратара» «Хезбала» прысвяціў сябе стварэнню ў рамках «Хезбала» магутнай ваеннай арганізацыі. З гэтай мэтай ён усталяваў пастаянныя кантакты з уладамі Ірана і Сірыі. Пад кіраўніцтвам Насралы «Хезбала» стала сур’ёзным праціўнікам ізраільскай арміі, якая акупіравала поўдзень Лівана. Мяркуюць, што менавіта яе ўзброены супраціў у канцы 1990-х стаў адным з асноўных фактараў, якія ў рэшце рэшт вымусілі ізраільцян прыняць рашэнне аб вывадзе сваіх войск у 2000 годзе, пасля 18-гадовай акупацыі. Разам з ізраільскай арміяй вымушаны былі сысці і падраздзяленні «Арміі паўднёвага Лівана». У сувязі з гэтым у Ліване і ва ўсім арабскім свеце асноўнай заслугай Хасана Насралы лічаць тое, што ён паклаў канец ізраільскай акупацыі Лівана. Гэта спрыяла і павышэнню палітычнага прэстыжу яго руху.

У 2004 годзе Насрала адыграў значную ролю ў дасягненні дамоўленасці паміж «Хезбала» і Ізраілем аб абмене палоннымі (зняволенымі) і целамі загінулых, у выніку якой дзесяткі арабаў былі вызвалены з ізраільскіх турмаў.

У 2005 годзе «Хезбала», прыняўшы ўдзел у выбарах у блоку з рухам «Амаль», атрымала большасць у выбарчай акрузе № 2 (Паўднёвы Ліван), змагла правесці ў парламент 23 прадстаўнікоў (з 128 дэпутатаў) і апынулася прадстаўлена ва ўрадзе (Мухамад Фнейш — партфель міністра энергетыкі і водных рэсурсаў).

Пасля забойства ў Ліване былога прэм’ер-міністра краіны Рафіка Харыры Савет бяспекі ААН прыняў Рэзалюцыю № 1559, якая запатрабавала вываду ўсіх замежных войск з Лівана. У асноўным меліся на ўвазе войскі Сірыі, якія знаходзіліся ў гэтай краіне з тых часоў, як яны былі ўведзены сюды ў 1976 годзе для таго, каб пакласці канец грамадзянскай вайне. У адказ на гэтую рэзалюцыю Насрала арганізаваў некалькі масавых дэманстрацый у падтрымку сірыйскага ўрада. У Рэзалюцыі № 1559 таксама змяшчалася патрабаванне «распусціць і раззброіць ўсе ліванскія і неліванскія напаўвайсковыя фарміраванні (militias)» і «ўсталяваць кантроль ўрада Лівана над усёй ліванскай тэрыторыяй». Гэта палажэнне непасрэдна тычылася ўзброеных атрадаў «Хезбала», якія не падпарадкоўваліся ліванскаму ўраду і фактычна кантралявалі раёны поўдня Лівана.

У ходзе ваеннага сутыкнення паміж Ізраілем і «Хезбала» з 12 ліпеня па 14 жніўня 2006 года ізраільцяне спрабавалі ўсталяваць дакладнае месцазнаходжанне і захапіць альбо ліквідаваць шэйха, для чаго высаджвалі дэсант у Паўднёвым Ліване, аднак гэтая аперацыя поспеху не мела. 22 верасня 2006 года Насрала выступіў перад сотнямі тысяч сваіх прыхільнікаў з Лівана, а таксама іншых арабскіх і мусульманскіх краін на адной з плошчаў паўднёвай частцы Бейрута, дзе адзначалася «боская перамога» ў 34-дзённай вайне з Ізраілем. У лістападзе 2006 года ў тэлеінтэрв’ю заявіў, што «Хезбала» поўнасцю аднавіла ваенны арсенал. Па словах шэйха, на ўзбраенні ў групоўкі меліся як мінімум 30 тысяч ракет, чаго дастаткова для пяці месяцаў вайны.

Пасля вайны Насрала пастаянна знаходзіўся ў абароненым бункеры, які размяшчаўся ў сакрэтным месцы на поўдні Лівана, баючыся раптоўнай атакі ізраільскіх спецслужбаў. У ліпені 2007-га і ў лютым 2010-га шэйх наведваў Дамаск па запрашэнні прэзідэнта Сірыі Башара Асада. У сірыйскай сталіцы сустракаўся таксама з прэзідэнтам Ірана Махмудам Ахмадзінежадам. У чэрвені 2010 года прэм’ер-міністр Турцыі Рэджэп Эрдаган запрасіў Насрала наведаць Анкару, аднак шэйх адмовіўся ад рызыкоўнай паездкі з Лівана ў Турцыю праз Сірыю. У кастрычніку 2010 года Насрала прымаў у Ліване Ахмадзінежада, але сам доўгія гады не бываў у Тэгеране.

У лістападзе 2009 года шэйх Насрала ў шосты раз абраны генеральным сакратаром «Партыі Алаха».

У снежні 2011 года ў СМІ з’явіліся паведамленні аб тым, што «асабісты стан Насралы ацэньваецца ў 250 мільёнаў долараў», а «сумарны капітал кіраўнікоў «Хезбаллы» і звязаных з імі ліванскіх прадпрымальнікаў можа дасягнуць за два мільярды долараў».

У лютым 2013 года радыёстанцыя «Голас Бейрута» са спасылкай на блізкія да «Хезбала» крыніцы паведаміла, што 52-гадовы Насралла вылецеў у Тэгеран для праходжання курса лячэння ў сувязі з анкалагічным захворваннем. На выпадак неспрыяльнага развіцця падзей верагодным пераемнікам Насралы называюць яго намесніка ў «Партыі Алаха» Наім Касема.

На думку лідара тэрарыстычнай групоўкі Аль-Каіда Аймана аз-Завахіры, Насрала «сарваў сваю старую маску», калі раскрыў удзел «Хізбалах (Хезбала)» у баявых дзеяннях супраць сірыйскіх паўстанцаў. Лідар Аль-Каіды лічыць Насралла «прыладай у руках іранскага экспансіянізму» для ўстаноўкі ў Сірыі шыіцкага ладу.

Зноскі

  1. Hassan Nasrallah // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. Hassan Nasrallah // Munzinger Personen Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. а б https://www.youtube.com/watch?v=66Sv7_mkvt8

Спасылкі правіць