Шчаўе маршчакаватае

Шчаўе маршчакаватае, Шчаўе шпінатнае (Rumex patientia) — шматгадовая травяністая расліна; тыпавы від роду Шчаўе сямейства Драсёнавыя (Polygonaceae).

Шчаўе маршчакаватае
Агульны выгляд расліны з пладамі
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Гваздзікакветныя Сямейства:  Драсёнавыя Трыба:  Rumiceae Род:  Шчаўе Від:  Шчаўе маршчакаватае
Міжнародная навуковая назва
Rumex patientia L., 1753
Сінонімы
Acetosa patientia (L.) M.Gómez Lapathum hortense Garsault nom. inval. Lapathum hortense Lam. Rumex callosus (F.Schmidt ex Maxim.) Rech.f. Rumex interruptus Rech.f. Rumex tibeticus Rech.f.
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   20970 NCBI   137229 EOL   585272 GRIN   t:32544 IPNI   697388-1 TPL   kew-2424661

Батанічная апісанне

Батанічная ілюстрацыя Якаба Штурма з кнігі «Deutschlands Flora in Abbildungen», 1796

Расліна з прамым сцяблом, дасягае 140 см у вышыню. Сцябло тоўстае, пакрыта баразёнкамі, у верхняй частцы галінаванае.

Ніжняе лісце даўгавата-ланцэтнай формы або яйкападобнае, з вострымі або тупымі канцамі, памерам ад 10 да 35 см у даўжыню і шырынёй 5-10 см. Ліставыя пласцінкі з трохі хвалістымі краямі, ля аснавання маюць закругленую або сэрцападобную форму, сядзяць на доўгіх хвосціках з жалабком зверху. Верхняе лісце адносна дробнае, пасаджанае на кароткія хвосцікі, з пласцінкамі ланцэтападобнай формы.

Кветкі сабраны ў густое мяцёлкавае суквецце, утворанае кветкавымі мутоўкамі з 10-16 кветак, якія ўтвараюць бязлісцевыя гронкі. У ніжняй частцы кветаножак маюцца патоўшчаныя сучляненні.

Плод і насенне

Плады ўтрымліваюць трохграневае насенне авальнай формы, востраканцовае, светла-бурага колеру, даўжынёй да 3 мм, у шырыню могуць дасягаць 2 мм. Цвіценне адбываецца ў чэрвені — ліпені, плоданашэнне надыходзіць у ліпені — жніўні.

Карыятып: 2n = 40.

Распаўсюджанне і асяроддзе пражывання

Расліна распаўсюджана на большай частцы Еўразіі ад Усходняй Еўропы да Кітая. На тэрыторыі Расіі расце ў Еўрапейскай часткі, у Сібіры і на Алтаі, на Далёкім Усходзе расселена аж да Сахаліна.

Сустракаецца каля жылля людзей і на абочынах дарог. Месцапражыванні прымеркаваны да берагоў рэк, селіцца на лугах і па лясных палянах, аддае перавагу сырым глебам.

Гаспадарчае значэнне і прымяненне

Лісце прыдатнае ў ежу ў якасці гародніны, можа ўжывацца ў сырым або адвараным выглядзе, як шпінат. Расліна можа згадвацца пад назвай «англійскі шпінат».

Батанічная класіфікацыя

Падвіды

• Rumex patientia subsp. orientalis (Bernh. ex Schult. & Schult.f.) Danser
  • [syn. Rumex lonaczewskii Klokov]
  • [syn. Rumex orientalis Bernh. ex Schult. & Schult.f.]
• Rumex patientia subsp. recurvatus (Rech.) Rech.f.
  • [syn. Rumex recurvatus Rech.]

Літаратура

• Флора СССР. В 30-ти томах / Главный редактор и редактор тома акад. В. Л. Комаров. — М.—Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1936. — Т. V. — С. 464—465. — 762 + XXVI с. — 5 175 экз.

Спасылкі

• Шчаўе маршчакаватае: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• AgroAtlas: Дикие родичи культурных растений: Rumex patientia — Щавель шпинатный