Эўгле́на (Euglena) — род аднаклетачных водарасцей сямейства эўгленавых.
Клеткі рухомыя, верацёна-, яйца-, стужкападобныя, цыліндрычныя або трохгранна-прызматычныя, больш-менш спіральна закручаныя, даўжынёй да 500 мкм і больш, здольныя да метабалізму. Пярэдні канец звужаны і закруглены, задні — завостраны, радзей закруглены або з вузкім шыпападобным адросткам. На пярэднім канцы ёсць аранжава-чырвонае вочка, пульсуючыя вакуолі і адтуліна глоткі, з якой выходзіць адзін жгуцік (орган руху), другі, кароткі, знаходзіцца ўнутры глоткі. Клетачнае ядро ў сярэдняй, радзей задняй частцы.
Хларапласты (ад 1 да многіх) зялёныя, рознай формы, пасценныя, радзей восевыя, з пірэноідамі або без іх. Прадукт асіміляцыі — парамілон. Некаторыя водарасці выпрацоўваюць гематахром.
Размнажэнне вегетатыўнае (падоўжаным дзяленнем у рухомым або пальмелападобным стане). Пры неспрыяльных умовах утварае цысты.
Віды і экалогія
правіць
Адрозніваецца 155 відаў. Пашыраны пераважна ў невялікіх прэсных вадаёмах (лужынах, гумінізаваных або засоленых азёрах і рэках), балотах, на вільготным грунце, некаторыя віды — у забруджаных водах. Летам шэраг відаў можа выклікаць «цвіценне» вады зялёнага або чырвонага колеру. На Беларусі 25 відаў, большасць адзначана ў Прыпяці і сажалках Палесся, часцей трапляюцца эўглена зграбная (Euglena gracilis), зялёная (Euglena viridis), ігольчастая (Euglena acus), спірагірная (Euglena spirogyra), хвастатая, Эрэнберга (Euglena ehrenbergii); эўглена зменлівая (Euglena mutabilis) трапляецца ў глебе.
Значэнне і выкарыстанне
правіць
