Абат Анры Эдуар Праспер Брэйль[9] (фр.: Henri Prosper Édouard Breuil; 28 лютага 1877, Мартэн, дэпартамент Манш, Францыя — 14 жніўня 1961, Л’Іль-Адам, дэпартамент Валь-д’Уаз, Францыя) — французскі каталіцкі святар, археолаг, антраполаг, этнолаг і геолаг, спецыяліст па палеаліту і гісторыі першабытнага мастацтва. Вывучаў наскальны жывапіс у далінах Сомы і Дардонь, вывучаў першабытныя стаянкі ў Іспаніі, Партугаліі, Італіі, Ірландыі, Эфіопіі, Паўднёвай Афрыцы, Брытанскім Самалі і Кітаі.

Анры Брэйль
фр.: Henri Breuil
Дата нараджэння 28 лютага 1877(1877-02-28)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 14 жніўня 1961(1961-08-14)[3][4] (84 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Род дзейнасці антраполаг, археолаг, speleologist, даследчык дагістарычнай эпохі, прафесар, каталіцкі святар, палеантолаг, батанік
Навуковая сфера археалогія
Месца працы
Альма-матар
Член у
Узнагароды
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Спецыяліст па палеаліту і па гісторыі першабытнага мастацтва. Даказаў існаванне арыньякскай эпохі верхняга палеаліту Заходняй Еўропы, а таксама старажытнапалеалітычных клектанскіх комплексаў, якія характарызуюцца адсутнасцю ручных рубілаў. Сумесна з Карла Бланкам  (італ.) выявіў чэрап Сакапасторэ II, які належаў так званаму «атыпічнаму» неандэртальцу.

Брэйль шмат зрабіў для вывучэння палеалітычнага пячорнага мастацтва і першабытных наскальных малюнкаў Афрыкі, Паўночнай Іспаніі і Паўднёвай Францыі.

Нарадзіўся ў Мортэне (каля Донфрона, дэпартамент Манш) 28 лютага 1877 года. Адукацыю атрымаў ў калежы Сен-Венсан у Санлісе, семінарыі Сен-Сюльпіс і Сарбоне. У 1897 года быў прысвечаны ў духоўны сан.

Брэйль чытаў лекцыі па этнаграфіі ў Фрайбургскім універсітэце (1905—1910); у 1910 годзе стаў ганаровым прафесарам дагістарычнай этнаграфіі ў Інстытуце палеанталогіі чалавека, а ў 1929 годзе яму было прысвоена званне прафесара першабытнай гісторыі Калеж дэ Франс. Разам з П’ерам Тэяр дэ Шардэнам вёў раскопкі ў гротах Чжаўкаўдзянь пад Пекінам, дзе быў знойдзены Сінантрап. Па запрашэнні Яна Сметса ў 1942 годзе перабраўся ў Паўднёвую Афрыку і ў 1944—1951 гадах выкладаў у Вітватэрсрандскім універсітэце.

Працы Брэйля закранаюць шырокі круг праблем археалогіі палеаліту і неаліту, але асаблівую вядомасць ён атрымаў дзякуючы сваім даследаванням пячорнага мастацтва. У 1952 годзе была апублікавана яго праца «Чатырыста стагоддзяў наскальнага мастацтва» (Quatre цэнтаў sicles d’art parital).

Памёр Брэйль у Л’ Іль-Аданам 14 жніўня 1961 года.

Яго вучнем быў вядомы спецыяліст па наскальнаму жывапісу Анры Лот, які зафіксаваў каля 800 малюнкаў фрэсак народаў Сахары і апісаў сваю працу ў кнізе «У пошуках фрэсак Тасс».

Гл. таксама правіць

 
«Grattoir» — Aurignacien — Музей Тулузы  (фр.)

Зноскі

  1. Henri Edouard Prosper Breuil // Léonore databaseministère de la Culture. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. Henri Breuil // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Henri, abbé, Henri Édouard Prosper Breuil // Annuaire prosopographique : la France savante Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. Chantraine P. Éloge funèbre de l'abbé Henri Breuil // Comptes rendus des séances - Académie des inscriptions & belles-lettresParis: Académie des inscriptions et belles-lettres, 1961. — Vol. 105, вып. 2. — P. 275–279. — ISSN 0065-0536; 1969-6663 Праверана 11 лістапада 2023.
  5. а б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 11 лістапада 2023.
  6. а б Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 11 лістапада 2023.
  7. list of professors at Collège de France
  8. https://aibl.fr/academiciens-depuis-1663/ Праверана 3 красавіка 2023.
  9. Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая Российская энциклопедия, 2004—2017.

Літаратура правіць

Спасылкі правіць