Баравік

	Баравік
Навуковая класіфікацыя
Дамен:	Эўкарыёты
Царства:	Грыбы
Падцарства:	Вышэйшыя грыбы
Аддзел:	Базідыяльныя грыбы
Пададдзел:	Agaricomycotina
Клас:	Агарыкаміцэты
Падклас:	Agaricomycetidae
Парадак:	Балетавыя
Сямейства:	Балетавыя
Род:	Баравік
Від:	Баравік
Міжнародная навуковая назва
	Boletus edulis Bull., 1782
Сінонімы
	Leccinum edule (Bull.) Gray 1821; Dictyopus edulis (Bull.) Forq. 1890;
NCBI	36056
EOL	195761
MB	356530

Бараві́к, Белы грыб, Праўдзівы грыб, Шчыры грыб (Boletus edulis) — від грыбоў сямейства Балетавыя (Boletaceae), адзін з найбольш распаўсюджаных відаў роду Балет (Boletus).

Апісанне

Шапка дыяметрам 4—15 см, часам да 25 см, таўшчынёй 2—6(9) см паўшарападобная, пазней пуката-распасцёртая, сухая, гладкая або крыху лямцаватая, іншы раз злёгку маршчакаватая. Колер яе ад белага да фіялетава-карычневага. Скурка не знімаецца. Гіменафор глыбакавыемчаты, лёгка аддзяляецца ад мякаці шапкі, складаецца з трубачак даўжынёй 0,5—1,5(2,5) см, белы, пазней жоўты і аліўкава-зялёны, з дробнымі акруглымі порамі. Ножка даўжынёй 5—15 см, таўшчынёй 2—6(8) см; спачатку клубнепадобная, пазней выцягнутая, рэдка цыліндрычная, уздутая, суцэльная, белаватая (чым адрозніваецца ад жоўцевага грыба, у якога сеткавы малюнак карычнева-буры), злёгку патоўшчаная ўверсе, з тонкім белым або злёгку бураватым, светлым сеткавым малюнкам. Мякаць тоўстая, шчыльная, белая, з арэхавым прыемным смакам і слабым грыбным пахам, на зломе не мяняе колеру. Споравы парашок бура- або брудна-аліўкавы.

Існуе шмат форм, якія адрозніваюцца колерам і мікарызным прыстасаваннем да той ці іншай дрэўнай пароды.

Пашырэнне

Баравік на паштовай марцы Беларусі.

Пашыраны ў Еўропе, Паўночнай Афрыцы, Паўночнай Амерыцы, Аўстарліі; расце ў Заходняй Сібіры, на Каўказе, зрэдку ва Усходняй Сібіры і на Далёкім Усходзе . На тэрыторыі Беларусі трапляецца ва ўсіх лесараслінных раёнах.

Асаблівасці біялогіі

Сапратроф. Расце адзіночна і групамі. На Беларусі пладаносіць у чэрвені—кастрычніку.

Утварае мікарызу з лісцевымі і хвойнымі пародамі, асабліва часта з бярозай, дубам, хвояй і елкай. Без удзелу каранёў дрэў грыбніца расце, але пладовыя целы не ўтвараюцца.

Сустракаецца на розных глебах (пазбягае моцна ўвільготненых), у розных тыпах лесу, у т. л. у тундры сярод карлікаых бяроз. Як правіла, прымеркаваны да лясоў старэйшых узростаў, напр. да хвойнікаў старэйшых за 50 год. Аддае перавагу разрэджаным дрэвастоям.

Выкарыстанне

Сушаныя баравікі.

Адзін з найлепшых з ядомых грыбоў. Спажываецца свежы, марынаваны, асабліва сушаны.

Утрымлівае шмат бялкоў, вітаміны групы В, антыбіятычныя рэчывы, якія дзейнічаюць на ўзбуджальнікаў кішэчных захворванняў. Баравік мае ў сабе рэчывы з танізавальнымі проціпухліннымі ўласцівасцямі^[1].

Галерэя

Зноскі

↑ Гапіенка В. С. Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз. — С. 229

Літаратура

Гапіенка В. С. Баравік // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
Сержанина Г. И., Змитрович И. И. Макромицеты. Иллюстрированное пособие для биологов (руск.) / Под ред. Н. А. Дорожкина. — Мн.: Вышэйшая школа, 1978. — С. 66. — 192 с. — 60 000 экз.

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Баравік

[1] Гапіенка В. С. Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз. — С. 229

[1]