Мікалай Апанасавіч Дарожкін

вучоны, міколаг і фітапатолаг

Мікалай Апанасавіч Даро́жкін[1] (руск.: Дорожкин Николай Афанасьевич; 14 снежня 1905 — 27 красавіка 1993) — вучоны ў галіне мікалогіі і фітапаталогіі, акадэмік Акадэміі навук БССР (1962; член-карэспандэнт з 1950), акадэмік Акадэміі сельскагаспадарчых навук БССР (1959—1961), доктар сельскагаспадарчых навук (1934), прафесар (1933). Заслужаны дзеяч навукі БССР (1965).

Мікалай Апанасавіч Дарожкін
Дата нараджэння 14 снежня 1905(1905-12-14)
Месца нараджэння
Дата смерці 27 красавіка 1993(1993-04-27) (87 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Род дзейнасці навуковец
Навуковая сфера мікалогія і фітапаталогія
Месца працы
Навуковая ступень доктар сельскагаспадарчых навук (1934)
Навуковае званне
  • прафесар[d] (1933)
Альма-матар
Партыя
Член у
Прэміі
Дзяржаўная прэмія СССР
Узнагароды
ордэн Кастрычніцкай Рэвалюцыі ордэн Айчыннай вайны II ступені ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга Ордэн «Знак Пашаны» медаль «За адвагу»
заслужаны дзеяч навукі Беларускай ССР

Біяграфія

правіць

Нарадзіўся ў вёсцы Гарохаўка Бранскага павета Арлоўскай губерні (зараз у Бранскім раёне Бранскай вобласці Расіі). У 1917 годзе скончыў вучылішча ў сяле О́ўстуг[2]. У 1927 годзе — Горыгорацкі земляробчы інстытут (сучасная Беларуская дзяржаўная сельскагаспадарчая акадэмія) і працаваў асістэнтам да 1929 года. У 1929—1930 гг. на пасадзе дырэктара Стара-Барысаўскага сельскагаспадарчага тэхнікума, у 1930—1931 гг. — дырэктар Мінскай станцыі аховы раслін. З 1931 года працаваў у Інстытуце біялогіі Акадэміі навук БССР на пасадах навуковага супрацоўніка, загадчыка лабараторыяй і адначасова ў 1933—1941 гг. — прафесар кафедры сістэматыкі раслін Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. У 1936—1940 гг. займаў пасаду дырэктара, у 1940—1941 загадчыка аддзела Інстытута біялогіі АН БССР і адначасова ў 1947—1952 гг. загадчыка кафедры ў Беларускім дзяржаўным універсітэце. У час Вялікай Айчыннай вайны М. А. Дарожкін падпольшчык-сувязны партызанскіх атрадаў «Бальшавік» і «Мсціўцы»[2]. У 1944—1948 гг. аднавіў працу ў Мінску Інстытут біялогіі і М. А. Дарожкін займае пасаду загадчыка аддзелам аховы раслін, а ў 1948—1952 гг. дырэктара інстытута. Адначасова ў 1947—1952 гг. працуе ў Беларускім дзяржаўным універсітэце на пасадзе загадчыка кафедрай сістэматыкі раслін. У 1952 годзе прызначаны загадчыкам лабараторыяй фітапаталогіі ў Інстытуце сацыялістычнай сельскай гаспадаркі АН БССР, а ў 1959 годзе — дырэктар Беларускага навукова-даследчага інстытута бульбаводства і плодаагародніцтва і загадчык лабараторыі. З 1976 года М. А. Дарожкін на пасадзе загадчыка лабараторыяй сістэматыкі ніжэйшых раслін у Інстытуце эксперыментальнай батанікі АН БССР.

Навуковая і грамадская дзейнасць

правіць

М. А. Дарожкіну належаць навуковыя працы па фітапаталогіі сельскагаспадарчых культур, біялогіі пашырэння ўзбуджальнікаў хвароб збожжавых і бабовых культур, бульбы, таматаў і інш. Вызначыў новы цыкл развіцця фітафтарозу і рака бульбы, распрацаваў агратэхнічныя спосабы барацьбы з узбуджальнікамі рака бульбы, лабараторна-палявы метад ацэнкі ўстойлівасці гатункаў бульбы да фітафторы, тэхналогію барацьбы з хваробамі і шкоднікамі бульбы. Аўтар больш за 600 навуковых прац, у тым ліку 23 манаграфій[2], і шэрагу патэнтаў[3].

У 1935—1938 гг. абіраўся членам ЦВК БССР. Таксама абіраўся дэлегатам VII Усесаюзнага з’езда Саветаў, на якім выступіў з дакладам. Неаднаразова прымаў удзел у міжнародных навуковых мерапрыемствах. Уваходзіў у склад прэзідыума Камісіі Акадэміі навук СССР па навуковым асновам сельскай гаспадаркі, бюро біялагічнага аддзялення Акадэміі навук БССР, рэспубліканскага таварыства «Веды», рэакцыйных калегій часопісаў «Микология и фитопатология» (АН СССР), «Весці АН БССР», «Сельское хозяйство Белоруссии», зборніка «Ботаника» (АН БССР)[2]. Займаў пасаду віцэ-прэзідэнта Беларускага рэспубліканскага батанічнага таварыства, якое ўзначаліў у 1947 годзе[2].

Сярод апублікаваных прац:

  • Химические средства борьбы с вредителя и болезнями сельскохозяйственных культур. / Общество по распространению политических и научных знаний Белорусской ССР — Мн., 1959. (у сааўтарстве);
  • Болезни люпина. — Мн.: Ураджай, 1965.
  • Прогрессивная технология возделывания картофеля. — Л.: Колос, 1976.;
  • Фитофтороз картофеля и томатов. — Мн.: Ураджай, 1976. (у сааўтарстве);
  • Болезни картофеля. — Мн., 1979. (разам з С. І. Бельскай);
  • Методы повышения устойчивости сельскохозяйственных культур к болезням. — Мн.: Наука и техника, 1982.
  • Проблемы иммунитета сельскохозяйственных растений к болезням / Н. А. Дорожкин, С. И. Бельская, Е. А. Волуевич [и др.]; АН БССР, Институт экспериментальной ботаники им. В. Ф. Купревича. — Минск: Наука и техника, 1988.

Узнагароды і званні

правіць

Імя М. А. Дарожкіна занесена ў кнігу «Хто ёсць хто» выдавецтва Marquis (ЗША)[2].

Зноскі

Літаратура

правіць

Спасылкі

правіць