Брызгліна

Брызглі́на (Euonymus) — род кветкавых раслін сямейства Брызглінавыя (Celastraceae).

Брызгліна
Брызгліна еўрапейская (Euonymus europaeus)
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Брызглінакветныя Сямейства:  Брызглінавыя Падсямейства:  Celastroideae Род:  Брызгліна
Міжнародная навуковая назва
Euonymus L.
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   27945 NCBI   4306 EOL   37685 GRIN   g:4510 IPNI   76662-3

Батанічнае апісанне

Вечназялёныя і лістападныя кусты або невялікія дрэвы. Галінкі гладкія ці ў густых бародаўках. Лісце авальна-падоўжанае, супраціўнае. Кветкі двухполыя, рознага колеру, пляскатыя, у паўпарасоніках, зрэдку — адзіночныя. Плод — скурыстая каробачка.

Арэал

Налічваецца каля 220 відаў. Пашыраны ў Еўропе, Азіі (асабліва ў Кітаі, Японіі, Індакітаі, Гімалаях), Амерыцы і Аўстраліі. На тэрыторыі Беларусі ў лясах, хмызняках па берагавых схілах рэк і ў ярах трапляюцца брызгліна бародаўчатая і брызгліна еўрапейская, вырошчваюць шэраг інтрадукаваных відаў.

Некаторыя віды

• Euonymus europea — Брызгліна еўрапейская
• Euonymus verrucosa — Брызгліна бародаўчатая, ці Брызгліна гузаватая
• Euonymus sacrosancta — Брызгліна свяшчэнная

Значэнне і выкарыстанне

Дэкаратыўныя, лекавыя (сардэчны, гіпатэнзіўны, ірвотны, слабіцельны, вітамінны сродак), інсектыцыдныя, тэхнічныя (драўнінныя, гутаперчаносныя, фарбавальныя і алейныя) расліны. Усе часткі брызгліны ядавітыя (маюць сардэчны гліказід эванізід), у лісці да 170 мг% аскарбінавай кіслаты.

Літаратура

• Брызгліна // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3. — 511 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3).
• Вынаеў Г. У., Анціпаў В. Р. Брызгліна // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз. — С. 333—334.