Бітва пры Альберы (1914)
Бі́тва пры Альбе́ры (25 — 29 верасня 1914 года) — бітва паміж французскімі і нямецкімі войскамі падчас Першай сусветнай вайны, частка г. зв. «Бег да мора».
| Бітва пры Альберы (1914) | |||
|---|---|---|---|
| Асноўны канфлікт: Першая сусветная вайна | |||
 Карта «бега да мора» з датамі асноўных сутыкненняў | |||
| Дата | 25 — 29 верасня 1914 года | ||
| Месца | Францыя | ||
| Вынік | Нічыя | ||
| Праціўнікі | |||
|
|||
| Камандуючыя | |||
|
|||
| Сілы бакоў | |||
|
|||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||
.svg){kind=small}
Французская 10-я армія з сярэдзіны верасня канцэнтравалася ў Ам’ене, і з 25 верасня пачала прасоўванне на ўсход. Пасля таго, як спроба павялічыць лінію фронту на поўнач правалілася, Дэ Касцельно па загадзе Жофра арганізаваў франтальную атаку германскіх пазіцый каля Альбера. Германская 6-я армія неадкладна контратакавала, 26 верасня дасягнула Бапома, а 27 верасня — Цьепваля. Ніводны з бакоў не змог дасягнуць значных вынікаў, і 29 верасня раён баявых дзеянняў зрушыўся на поўнач.
Падрыхтоўка бакоў правіць
Нямецкія падрыхтоўкі правіць
Генерал Эрых фон Фалькенгайн змяніў генерал-палкоўніка Гельмута фон Мольтке Малодшага на пасадзе начальніка германскага генеральнага штаба 14 верасня, калі нямецкі фронт у Францыі кансалідаваўся ў Латарынгіі і на Эне. Адкрыты заходні фланг за межамі 1-й арміі і небяспека нападу з боку Нацыянальнага рэдута Бельгіі, дзе 20 жніўня пачалася аблога Антверпена, стварылі дылему. Пазіцыі Германіі ў Францыі неабходна было захаваць, калі толькі наступальныя дзеянні маглі прывесці да вырашальнай перамогі. Заклікі да ўзмацнення Усходняга фронту нельга было ігнараваць, і Фалькенгайн адмяніў план прарыву 6-й арміі пад Вердэнам. Армія была накіравана на правы фланг нямецкіх армій, дзе фланг 1-й арміі знаходзіўся ў Камп’ене, за якім не было нямецкіх войскаў да Антверпена. Фалькенгайн мог ўзмацніць 1-ю армію 6-й арміяй, адправіць яе ў Антверпен або падзяліць войскі, узмацніўшы 1-ю армію і аблогу Антверпена часткай арміі, у той час як астатнія дзейнічалі ў раёне паміж імі[1]. Фалькенгайн вырашыў перакінуць 6-ю армію ў Мабёж і абыйсці франка-брытанскі левы фланг, адводзячы 1-ю, 7-ю і 2-ю арміі ў Ла-Фер, Лаон і Рэймс, у той час як 6-я армія перакідвалася. 3-я, 4-я і 5-я арміі павінны былі абараняцца, калі французы спачатку атакуюць, а затым атакаваць на паўднёвы захад, пачынаючы з 18 верасня[2].
Генерал Карл фон Бюлаў, камандуючы 2-й арміяй і палкоўнік Герхард Тапен з Аператыўнага аддзела Oberste Heeresleitung (OHL, Вярхоўнае камандаванне арміі) пярэчылі, таму што за той час, які быў неабходны для перакідання 6-й арміі, ініцыятыву перахапілі б французы. Бюлаў і Тапен рэкамендавалі 1-ю і 7-ю арміі з падмацаваннямі ўсходніх войскаў для наступлення ад Рэймса да Фісмеса і Суасона, паколькі французы маглі перакінуць войскі па непашкоджаных чыгунках. Рызыкі раздзялення 1-й і 2-й армій зноў жа атрымаецца пазбегнуць; Фалькенгайн пагадзіўся і загадаў 6-й арміі сабрацца ў Сен-Кантэне. Атакі для акружэння Вердэна з поўдня і ад Суасона да Рэймса скоўваюць французскія войскі[2]. 21 верасня Фалькенгайн сустрэўся з Бюлавым і пагадзіўся, што 6-я армія павінна засяродзіцца паблізу Ам’ена, атакаваць ў напрамку ўзбярэжжа Ла-Манша, а затым акружыць французаў на поўдзень ад Сомы у Schlachtentscheidung (вырашальная бітва). 21-ы корпус, які рушыў з Люневіля 15 верасня, і 1-ы баварскі корпус, які выступіў з Намюра, прыбылі на працягу 24 верасня, але былі адцягнуты супраць 2-й арміі, як толькі яны прыбылі 24 верасня, з загадам пашырыць фронт на поўнач ад Шален да Перон, атакаваць французскі плацдарм і адкінуць французаў праз Сому.
Зноскі
- ↑ Strachan, Hew. The First World War. — Oxford [England]: Oxford University Press, 2001-. — С. 264. — volumes <1> с. — ISBN 0-19-820877-4, 978-0-19-820877-8, 0-19-820774-3, 978-0-19-820774-0, 0-19-926191-1, 978-0-19-926191-8.
- ↑ а б Strachan, Hew. The First World War. — Oxford [England]: Oxford University Press, 2001-. — С. 264-265. — volumes <1> с. — ISBN 0-19-820877-4, 978-0-19-820877-8, 0-19-820774-3, 978-0-19-820774-0, 0-19-926191-1, 978-0-19-926191-8.