Васіль Іванавіч Сцяпанаў
Васіль Іванавіч Сцяпанаў (13 сакавіка 1903, с. Залатое, Саратаўская вобласць — 22 мая 1979, Мінск) — беларускі педагог, прафесар (1961). Член-карэспандэнт АН БССР.
Васіль Іванавіч Сцяпанаў | |
---|---|
Дата нараджэння | 13 сакавіка 1903 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 22 мая 1979 (76 гадоў) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Род дзейнасці | навуковец, выкладчык універсітэта |
Навуковая сфера | філасофія |
Месца працы | |
Навуковая ступень | доктар філасофскіх навук |
Навуковае званне | |
Альма-матар | |
Узнагароды |
БіяграфіяПравіць
у 1929 годзе быў накіроўваны на вучобу ў Акадэмію камуністычнага выхавання імя Н. К. Крупскай, дзе атрымаў філасофскую адукацыю. У 1935 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю, прысвечаную даследаванню светапогляду М. Г. Чарнышэўскага.
З 1935 годзе стаў загадчыкам кафедры філасофіі, дэкан гістарычнага факультэта і прарэктар па навуковай рабоце Сталінградскага педінстытута.
Да 1944 года на выкладчыцкай працы ў Вышэйшым ваенным зенітным вучылішчы, затым у дзейным войску — лектар палітаддзела 1-й Гвардзейскай танкавай арміі, удзельнічае ў вызваленні Беларусі, Польшчы, Германіі, у Берлінскай аперацыі. За баявыя заслугі адзначаны ордэнам Чырвонай Зоркі і баявымі медалямі. У паваенны час служба працягвалася ў Групе савецкіх войскаў у Германіі.
У 1947 годзе быў дэмабілізаваны з арміі і пачаў працаваць у Беларускім дзяржаўным універсітэце, дзе ўзначаліў агульнаўніверсітэцкую кафедру філасофіі, якой кіраваў да мая 1979 года.
З 1962 года па 1967 год быў прарэктарам па навуковай рабоце БДУ[1].
УзнагародыПравіць
За плённую навуковую дзейнасць і падрыхтоўку навуковых кадраў было прысвоена званне заслужанага дзеяча навукі БССР (1977). Ён узнагароджваўся ордэнам Працоўнага Чырвонага Сцяга і Кастрычніцкай рэвалюцыі, шасцю Ганаровымі граматамі Вярхоўнага Савета БССР.
Навуковая дзейнасцьПравіць
Зрабіў значны ўнёсак у падрыхтоўку філасофскіх кадраў і развіццё філасофіі ў Беларусі. Ім былі напісаны цікавыя для свайго часу працы па філасофскіх перакананнях М. В. Ламаносава, рускіх рэвалюцыйных дэмакратаў (В. Бялінскага, А. Герцэна, М. Дабралюбава, М. Чарнышэўскага). Пры яго ўдзеле была апублікавана ў Маскве калектыўная манаграфія беларускіх філосафаў пад назвай «Пра „Філасофскія сшыткі“ У. І. Леніна» (1959). Высокую ацэнку філасофскай грамадскасці атрымлівае і манаграфія Васіля Іванавіча «Філасофскія і сацыялагічныя погляды В. Р. Бялінскага» (1959), па матэрыялах якой у 1960 годзе ён абараняе доктарскую дысертацыю.
Пад яго кіраўніцтвам універсітэцкай кафедрай філасофіі былі напісаны буйныя манаграфіі. Сярод іх асаблівае месца займае праца «Пытанні дыялектычнага матэрыялізму» (1976). Высокую ацэнку савецкіх філосафаў атрымала яго праца сумесна з філосафамі Енскага ўніверсітэта (ГДР). Васіль Іванавіч быў адным з аўтараў кнігі «Грамадства супраць чалавека: Крытыка антыгуманнай сутнасці сучаснага капіталізму» (1983), якая была выдадзена ўжо пасля яго смерці.
Аўтар больш чым 100 навуковых прац.
Зноскі
СпасылкіПравіць
- Васіль Іванавіч Сцяпанаў у базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)