Васіль Іванавіч Сцяпанаў

Васіль Іванавіч Сцяпанаў (13 сакавіка 1903, с. Залатое, Саратаўская вобласць — 22 мая 1979, Мінск) — беларускі педагог, прафесар (1961). Член-карэспандэнт АН БССР.

Васіль Іванавіч Сцяпанаў
Дата нараджэння	13 сакавіка 1903(1903-03-13)
Месца нараджэння	Zolotoye (Saratov Oblast)[d], Камышынскі павет[d], Саратаўская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	22 мая 1979(1979-05-22) (76 гадоў)
Месца смерці	Мінск, БССР, СССР
Месца пахавання	Чыжоўскія могілкі
Род дзейнасці	навуковец, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	філасофія
Месца працы	Volgograd State Pedagogical University[d] БДУ
Навуковая ступень	доктар філасофскіх навук
Навуковае званне	член-карэспандэнт АН БССР прафесар
Альма-матар	Расійскі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт імя А. І. Герцэна
Узнагароды	Грамата Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР Заслужаны дзеяч навукі Рэспублікі Беларусь (1977)

Біяграфія

у 1929 годзе быў накіроўваны на вучобу ў Акадэмію камуністычнага вы­ха­вання імя Н. К. Крупскай, дзе атрымаў філасоф­скую адукацыю. У 1935 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю, прысвечаную даследаванню светапогляду М. Г. Чарнышэўскага.

З 1935 годзе стаў загадчыкам кафед­ры філасофіі, дэкан гістарычнага факуль­тэта і прарэктар па навуковай рабоце Сталінградскага педінстытута.

Да 1944 года на выкладчыцкай працы ў Вышэйшым ваенным зенітным вучылішчы, затым у дзейным войску — лектар палітаддзела 1-й Гвар­дзейскай танкавай арміі, удзельнічае ў вызваленні Беларусі, Польшчы, Германіі, у Берлінскай аперацыі. За баявыя заслугі адз­начаны ордэнам Чырвонай Зоркі і баявымі медалямі. У паваенны час служба працяг­валася ў Групе савецкіх войскаў у Германіі.

У 1947 годзе быў дэмабілізаваны з арміі і пачаў працаваць у Беларускім дзяржаўным універсітэце, дзе ўзначаліў агульнаўніверсітэцкую кафедру філасофіі, якой кіраваў да мая 1979 года.

З 1962 года па 1967 год быў прарэктарам па навуковай рабоце БДУ.

Узнагароды

За плённую навуковую дзейнасць і пад­рыхтоўку навуковых кадраў было прысвоена званне заслужанага дзеяча навукі БССР (1977). Ён узнагароджваўся ор­дэнам Працоўнага Чырвонага Сцяга і Кастрычніцкай рэвалюцыі, шасцю Ганаровымі граматамі Вярхоўнага Савета БССР.

Навуковая дзейнасць

Зрабіў значны ўнёсак у падрых­тоўку філасофскіх кадраў і развіццё філа­софіі ў Беларусі. Ім былі напісаны цікавыя для свайго часу працы па філасофскіх перакананнях М. В. Ламаносава, рускіх рэвалюцыйных дэмакратаў (В. Бялінскага, А. Герцэна, М. Дабралюбава, М. Чарнышэўскага). Пры яго ўдзеле была апублікавана ў Маскве калектыўная манаграфія беларускіх філосафаў пад назвай «Пра „Філасофскія сшыткі“ У. І. Леніна» (1959). Высокую ацэнку філасофскай грамадскасці атрымлівае і мана­графія Васіля Іванавіча «Філасофскія і сацыялагічныя погляды В. Р. Бялінскага» (1959), па матэрыялах якой у 1960 годзе ён абараняе доктарскую дысертацыю.

Пад яго кіраўніцтвам універсітэцкай кафедрай філасофіі былі напісаны буйныя манаграфіі. Сярод іх асаблівае месца займае праца «Пытанні дыялектычнага матэрыялізму» (1976). Высокую ацэнку савецкіх філосафаў атрымала яго праца сумесна з філосафамі Енскага ўніверсітэта (ГДР). Васіль Іванавіч быў адным з аўтараў кнігі «Грамадства супраць чалавека: Крытыка антыгуманнай сутнасці сучаснага капіталізму» (1983), якая была выдадзена ўжо пасля яго смерці.

Аўтар больш чым 100 навуковых прац.

Спасылкі

• Васіль Іванавіч Сцяпанаў у базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)