Джордж Берклі
Джордж Бе́рклі (англ.: George Berkeley; 12 сакавіка 1685, Томастаўн, графства Кілкені, Ірландыя — 14 студзеня 1753, Томастаўн, графства Кілкені, Ірландыя) — англійскі тэолаг і філосаф.
| Джордж Берклі | |
|---|---|
| англ.: George Berkeley[1][2] | |
 | |
| Дата нараджэння | 12 сакавіка 1685[3][4][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 14 студзеня 1753[3][4][…] (67 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Грамадзянства | |
| Бацька | William Berkeley[d][7] |
| Жонка | Anne Forster[d][8] |
| Дзеці | Lucia Berkeley[d][8], Henry Berkeley[d][8] і George Berkeley[d][8][7] |
| Род дзейнасці | філосаф, англіканскі святар, пісьменнік, эпістэмалаг, філосаф навукі, метафізік, святар |
| Навуковая сфера | філасофія, багаслоўе, адукацыя, эпістэмалогія, метафізіка, філасофія навукі[d], матэматычны аналіз[d] і Immaterialism[d] |
| Альма-матар | |
| Школа/традыцыя | Суб’ектыўны ідэалізм |
| Кірунак | Заходняя Філасофія |
| Перыяд | Філасофія XVIII стагоддзя |
| Значныя ідэі | Суб’ектыўны ідэалізм |
| Аказалі ўплыў |
Лок Мальбранш |
| Зведалі ўплыў | Юм, Кант, Шапенгаўэр |
| Подпіс |
 |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія
правіцьАтрымаў адукацыю ў Дублінскім універсітэце. З 1724 г. епіскап англіканскай царквы ў Клойне (Ірландыя). Паводле яго вучэння, усе прадметы аб'ектыўнай рэчаіснасці існуюць толькі таму, што ўспрымаюцца суб'ектам; наогул няма нічога, што рэальна існуе, апроч субстанцыі духу, душы і «майго Я». Выступаў з крытыкай атэізму і асноўнага паняцця матэрыялізму — матэрыі як прадметнай асновы (субстанцыі) цел і іх якасцей, а таксама вучэння Джона Лока і І. Ньютана аб матэрыі і прасторы. Зыходзячы з канцэпцыі суб'ектыўнага ідэалізму, Берклі сцвярджаў, што нават калі б усе суб'екты ўспрымання зніклі, рэч працягвала б існаваць як сума «ідэй» у розуме Бога — таго суб'екта, які не можа знікнуць, а таму не можа знікнуць і створаны ім свет зорак, планет і Зямлі з усім, што існуе на ёй. Асноўныя яго працы: «Трактат пра пачаткі чалавечых ведаў» (Treatise Concerning the Principles of Human Knowledge, 1710), «Тры размовы паміж Гіласам і Філонусам» (Three Dialogues between Hylas and Philonous, 1713), «Алсіфрон, ці Дробны філосаф» (Alciphron, or The Minute Philosopher, Том 1-2, 1732) і іншыя.
Зноскі
- ↑ Collins Online English Dictionary — Glasgow: Collins.
- ↑ https://web.archive.org/web/20130703153456/http://people.hsc.edu/berkeleystudies/past_issues_pdf/no13-1993-94.pdf
- ↑ а б MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
- ↑ а б George Berkeley // Babelio — 2007. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Беркли Джордж // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
- ↑ Find a Grave — 1996.
- ↑ а б Lundy D. R. The Peerage
- ↑ а б в г https://www.varsitytutors.com/earlyamerica/early-america-review/volume-6/anne-forster-berkeley-the-woman-of-whitehall Праверана 1 лістапада 2017.
Літаратура
правіць- Чалавек і грамадства: Энцыклапедычны даведнік. — Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 1998. ISBN 985-11-0108-7