Джузэпэ Сарці
Джузэпэ Сарці (італ.: Giuseppe Sarti; ахрышчаны 1 снежня 1729, Фаэнца - 28 ліпеня 1802, Берлін) — італьянскі кампазітар.
| Джузэпэ Сарці | |
|---|---|
| Giuseppe Sarti | |
.jpg) | |
| Асноўная інфармацыя | |
| Дата нараджэння | 1 снежня 1729[1] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 28 ліпеня 1802 (72 гады) ці 28 лютага 1802[1] (72 гады) |
| Месца смерці | |
| Краіна | Італія |
| Музычная дзейнасць | |
| Педагог | Francesco Antonio Vallotti[d] і Giovanni Battista Martini[d] |
| Прафесіі | кампазітар, музычны педагог, настаўнік, капельмайстар, дырэктар |
| Інструменты | арган |
| Жанры | опера, класічная музыка і літургічная музыка[d] |
| Выхаванцы | Луіджы Керубіні і Gribovitj-Bresjinskij Stepan Grigorovitj[d] |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія правіць
Сын ювеліра, граў на скрыпцы, Сарці атрымаў пачатковую музычную адукацыю ў царкоўным хоры хлопчыкаў, у далейшым вучыўся ў Падуі ў Франчэска Антоніа Валоці, а затым у Балонні ў знакамітага падрэ Марціні. Ужо да канца 1740-х гг. Сарці атрымаў пасаду арганіста ў кафедральным саборы Фаэнцы, аднак ў 1750 годзе пакінуў яе з намерам прысвяціць сябе оперы. Ў 1752 годзе ў Венецыі была пастаўлена першая пэўна вядомая опера Сарта «Кароль-пастух», у тым жа годзе Сарці ўзначаліў оперны тэатр у Фаэнце, а ў снежні прыняў запрашэнне італьянскага імпрэсарыё П'етра Мінгоці стаць музычным кіраўніком опернай антрэпрызы, якая працавала ў Капенгагене.
Прыбыўшы ў Капенгаген у 1753 годзе, Сарці хутка заваяваў прызнанне пры двары караля Фрэдэрыка V, двума гадамі пазней атрымаўшы пасаду каралеўскага капельмайстра (узначаліў такім чынам Дацкі Каралеўскі аркестр); Сарці таксама даваў урокі музыкі кронпрынцу, будучаму Крысціяну VII. У 1765 г. Сарці адправіўся ў Італію, каб забяспечыць Капенгагенскую трупу новымі выканаўцамі, аднак смерць Фрэдэрыка V зрабіла яго вяртанне сумніўным, і ў 1766 годзе ён узначаліў хор адной з венецыянскіх кансерваторый. Затым, аднак, новы ўрад Даніі пацвердзіў паўнамоцтвы Сарці, і ў 1768 годзе ён вярнуўся ў Капенгаген, дзе прапрацаваў яшчэ сем гадоў, якія скончыліся, аднак, банкруцтвам італьянскай опернай трупы ў 1772 г. і судовым рашэннем 1775, якое прадпісвала кампазітару пакінуць краіну. За гады працы ў Даніі Сарці напісаў і паставіў не толькі шэраг італьянскіх опер, найбольш прыкметная з якіх - «Пакінутая Дыдона» (італ. Didone abbandonata, 1762), але і некалькі зінгшіиляў з дацкім лібрэта.
Па завяршэнні дацкага перыяду сваёй кар'еры Сарці ў 1775-1779 гг. узначальваў адну з венецыянскіх кансерваторый, а затым пры пасярэдніцтве Джавані Паізіела атрымаў пасаду музычнага кіраўніка Міланскага кафедральнага сабора. Адначасова ён не спыняў опернай творчасці, напісаўшы ў Італіі некалькі найбольш вядомых сваіх опер: «Вясковая рэўнасць» (італ. Le gelosie villane; 1776), «Ахіл на Скірасе» (італ. Achille in Sciro; 1779), «Юлій Сабін» ( італ. Giulio Sabino; 1781) і асабліва «Двое сварацца - трэці радуецца» (італ. Fra i due litiganti il terzo gode; 1782); гэтая апошняя была два гады пазней з велізарным поспехам пастаўлена ў Вене, і арыя з яе была выкарыстаная Вольфгангам Амадэем Моцартам, з якім Сарці сустракаўся ў Вене. У Мілане ў Сарці вучыўся Луіджы Керубіні.
Зноскі
Літаратура правіць
- Сарці Джузепе // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 187. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).