Жуан VI

Жуан (Іаан) VI (парт.: João VI o Clemente; 13 мая 1767, Лісабон — 10 сакавіка 1826, Лісабон) — кароль Аб’яднанага каралеўства Партугаліі, Бразіліі і Алгарві з 20 сакавіка 1816 па 10 сакавіка 1826 года (да 3 чэрвеня 1821 года знаходзіўся ў Бразіліі), унук Жуана (Іаана) V, сын Педру III і Марыі I, дачкі караля Жазэ I Партугальскага. Імя пры нараджэнні — Жуан Марыя Жазэ Франсішку Шаўер ды Паўла Луіш Антоніу Дамінгуш Рафаэл ды Браганса (João Maria José Francisco Xavier de Paula Luís António Domingos Rafael de Bragança).

Жуан VI
манарх Партугаліі[d] 1816 — 1826
Нараджэнне	13 мая 1767(1767-05-13) Лісабон, Каралеўства Партугалія
Смерць	10 сакавіка 1826(1826-03-10) (58 гадоў) Лісабон, Каралеўства Партугалія
Месца пахавання	Сан-Вісенты-ды-Фора[d]
Род	Браганса
Бацька	Педру III
Маці	Марыя I
Жонка	Карлота Жаакіна
Дзеці	Марыя Тэрэза Партугальская[d], Франчэска Антоніа Партугальскі[d], Марыя Ізабела Партугальская[d], Педру I, Марыя Франчэска дэ Браганса[d], Ізабела Марыя Партугальская[d], Мігел I[d], Марыя да Асунсан Партугальская[d] і Ана дэ Хесус Партугальская[d]
Веравызнанне	Каталіцкая Царква
Дзейнасць	кароль
Аўтограф
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Палітыка

З прычыны таго, што яго маці пакутавала ад душэўнай хваробы, у 1792 годзе стаў рэгентам. Ратуючыся ад французаў, у 1807 годзе адправіўся ў Бразілію, перадаўшы кіраванне Партугаліяй нялюбаму народам англічаніну Берэсфорду. Стаўшы пасля смерці маці ў 1816 годзе каралём, Жуан пакінуў Бразілію свайму сыну дону Педру, а сам у 1821 годзе вярнуўся ў Лісабон і прызнаў прынятую картэсамі іспанскую канстытуцыю 1812 года.

Адмяніўшы яе ў 1823 годзе, яму, аднак, не атрымалася задаволіць абсалютыстаў, на чале якіх стаялі каралева Карлота і яго сын дон Мігел. Мігел збіраўся адхіліць бацьку ад улады, але яго задуме не было накавана ажыццявіцца і ён быў выгнаны, пасля чаго зноў была ўведзена канстытуцыя. 13 мая 1825 годзе Жуан павінен быў прызнаць незалежнасць Бразіліі пад уладай свайго сына дона Педру (імператар Педру I Бразільскі) і адмовіцца ад правоў на бразільскі прастол.

Сям’я

З 1790 года Жуан быў жанаты на Іспанскай інфанце Карлоце Жуакіне (1775—1830), дачцы Карла IV. У шлюбе нарадзіліся:

• Марыя Тэрэза (1793—1874), з 1810 жонка Педру Карласа Іспанскага і Партугальскага, з 1838 у другім шлюбе з удаўцом сваёй малодшай сястры Донам Карласам Старэйшым;
• Франчэска Антоніа (1795—1801), 4-ы прынц Бейра;
• Марыя Ізабела (1797—1818), з 1816 жонка свайго дзядзькі Фердынанда VII;
• Педру (1798—1834), імператар Бразіліі як Педру I і кароль Партугаліі Педру IV;
• Марыя Франсішка (1800—1834), з 1816 жонка Дона Карласа Старэйшага;
• Ізабела Марыя (1801—1876), рэгентша Партугаліі;
• Мігел I (1802—1866), кароль Партугаліі ў 1828—1834;
• Марыя (1805—1834), памерла незамужняй;
• Ганна (1806—1857), з 1827 жонка 1-га герцага Лоле.

Зноскі

Пры напісанні артыкула выкарыстаны матэрыял з Энцыклапедычнага слоўніка Бракгаўза і Эфрона (1890—1907).