Касцёл Святога Юрыя (Кедайней)
Касцёл Святога Юрыя — каталіцкі храм у горадзе Кедайней (Кейданы) Кедайнейскага раёна Літвы.
| Славутасць | |
| Касцёл Святога Юрыя | |
|---|---|
 | |
| 55°17′13″ пн. ш. 23°59′10″ у. д.HGЯO | |
| Краіна |
 Літва |
| Месцазнаходжанне | |
| Канфесія | каталіцтва і евангельскія хрысціяне[1] |
| Епархія | Кедайнейскі дэканат[d] |
| Благачынне | Кедайнейскі дэканат[d] |
| Архітэктурны стыль | гатычная архітэктура |
| Дата заснавання | 1460 |
| Дата пабудовы | апошняя чвэрць XV — пачатак XVI ст. |
| Матэрыял | цэгла |
 |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Гісторыя
правіцьНа аснове фармальна-стылістычнага аналізу можна меркаваць, што касцёл Св. Георгія ў г. Кейданы пабудаваны ў апошняй чвэрці XV — пачатку XVI ст. Упершыню ўпамінаецца ў 1523 годзе. У 1560 годзе прыстасаваны пад кальвінскі збор, да галоўнага фасада прыбудавана вежа-званіца з рэнесансавымі ордарнымі элементамі. У 1627 годзе вернуты католікам. У 1655 годзе ў касцёле быў адслужаны малебен у гонар падпісання уніі Вялікага Княства Літоўскага са Швецыяй (Кейданскай уніі). У 1662 паўторна асвячоны. У час рамонту 1758 перароблены вокны бакавых фасадаў. У 1839—1840 гадах адноўлены фасады, дах накрыты дахоўкай.
У 1918 годзе на бакавых фасадах замест пілястраў прыбудаваны новыя контрфорсы, якія паўтараюць форму прэсбітэрыяльных. У 1928 годзе дахоўку замянілі на бляшаны дах.
Архітэктура
правіць
Касцёл пабудаваны з цэглы ў тэхніцы гатычнай муроўкі. Першапачатковая форма франтонаў неўстаноўлена. Цяпер кожны неф мае самастойнае крыццё даху. Спачатку помнік, відаць, быў накрыты стромкім гатычным двухсхільным дахам. Па тэктанічнай схеме гэта блізкая да квадрата ў плане пабудова, падзеленая ў інтэр’еры 4 апорнымі слупамі на 3 нефы. Галоўны неф вышэйшы за бакавыя. Па памерах яму адпавядае прэсбітэрый, які яго прасторава прадаўжае. Алтарная частка заканчваецца поліганальнай апсідай. 3 паўночнага боку да вімы прымыкае 2-павярховая сакрыстыя. Вокны бакавых фасадаў і прэсбітэрыя завяршаюцца паўцыркульнай перамычкай. Аўтэнтычная сакрыстыя была, напэўна, меншых памераў. Яе ўсходняя частка прыбудавана пазней. Цяпер па сваёй архітэктоніцы храм уяўляе сабой псеўдабазіліку, хаця першапачаткова планаваўся і быў пабудаваны як зальная пабудова. Інтэр’еры перакрыты плоскай драўлянай столлю на бэльках. Спачатку контрфорсы падзялялі на асобныя праслы не толькі бакавыя фасады, але і галоўны. Фасады былі прарэзаны вокнамі спічастай формы. Адметнасць трактоўцы галоўнага фасада надае дэкор контрфорсаў у выглядзе складаных ромбападобных кампазіцый.
Зноскі
Літаратура
правіць- Кушнярэвіч А. Кейданскі Георгіеўскі касцёл // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 792 с. — ISBN 985-11-0378-0 (т. 2), ISBN 985-11-0315-2.
Спасылкі
правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Касцёл Святога Юрыя (Кедайней)
