Клімат Азербайджана

У гэтай старонкі няма правераных версій, хутчэй за ўсё, яе якасць не ацэньвалася на адпаведнасць стандартам.

Клімат Азербайджана пераходны ад умеранага да субтрапічнага. На клімат Азербайджана асноўны ўплыў аказваюць геаграфічнае становішча, рэльеф і Каспійскае мора. У межах краіны вылучаюцца некалькі тыпаў клімату, ад сухога і вільготнага субтрапічнага (Ленкарань) да горнага тундравага (высакагор'е Вялікага Каўказа).

Тыпы клімату Азербайджана[1]:
1 — Клімат паўпустынь і сухіх стэпаў з умеранай зімой і сухім гарачым летам
2 — Клімат полупустынь і сухіх стэпаў з халоднай зімой і сухім гарачым летам
3 — Умерана цёплы клімат з умеранай зімой
4 — Умерана цёплы клімат з сухім летам
5 — Умерана цёплы клімат з раўнамерным размеркаваннем ападкаў
6 — Халодны клімат з сухім летам
7 — Халодны клімат з сухой зімой
8 — Халодны клімат з вялікай колькасцю ападкаў
9 — Горны клімат тундраў
Сярэднегадавая колькасць ападкаў у Азербайджане (мм)

Кліматычныя паясы

правіць

Па класіфікацыі кліматаў Кёпена, у Азербайджане назіраюцца 9 з 11 тыпаў клімату. Большая частка Азербайджана знаходзіцца ў субтрапічным поясе. Тут ёсць паўпустыні, клімат сухіх стэпаў, субтрапічны, сярэдні і халодны клімат. Сухі субтрапічны клімат характэрны для Апшэрона і Кура-Араксінскай нізіны. Вільготны субтрапічны клімат назіраецца толькі на поўдні Талышскіх гор. Умераны клімат, які назіраецца пераважна на пакрытых лясамі ўзвышшах Вялікага і Малога Каўказа, дзеліцца на сухі, умерана-цёплы сухі, умерана-цёплы вільготны і халодны. Халодны клімат назіраецца на высокіх горных хрыбтах, вяршынях Вялікага і Малога Каўказа, паясах альпійскіх і субальпійскіх лугоў.

Тэмпературны рэжым

правіць

Сярэднегадавыя тэмпературы змяняюцца ад 15 °С на нізінах да 0 °С у гарах. Сярэднія тэмпературы — ад +26 °С на раўнінах (максімум +32-35 ° C, але часам даходзіць і да +40 °C) да +5 °С у высакагор'ях, а среднеянварской адпаведна ад +3 °C да −10 °C.

На тэрыторыі рэспублікі абсалютны максімум тэмпературы паветра (+46 ° С) і мінімум (-33 ° С) назіраецца ў далінах Араза ў Нахчыванскай АР, які адрозніваецца рэзкім кантынентальным кліматам.

Ападкі

правіць

Лета сухое. Ападкі размяркоўваюцца нераўнамерна: 200—300 мм у год на раўнінах (у раёне Баку менш за 200 мм), 300—900 мм у перадгор’ях, 900—1400 мм у высакагор’ях Вялікага Каўказа, да 1700 мм у межах Ленкаранскай нізіны. Найбуйнейшыя ападкі выпадаюць на поўдні Ленкаранскай нізіны і схілах Талышскіх гор 1200—1700 мм. У Ленкарані максімум ападкаў прыходзіцца на зімовы перыяд, у гарах і перадгор’ях — на красавік — верасень.

Клімат гарадоў

правіць
Клімат Баку
Паказчык Сту Лют Сак Кра Май Чэр Ліп Жні Вер Кас Ліс Сне Год
Сярэдні максімум, °C 6,6 6,3 9,8 16,4 22,1 27,3 30,6 29,7 25,6 19,6 13,5 9,7 18,9
Сярэдняя тэмпература, °C 4,2 4,0 6,3 12,3 18,0 22,8 26,4 25,6 21,8 16,0 10,8 6,6 14,5
Сярэдні мінімум, °C 2,1 2,0 4,2 9,4 14,9 19,7 22,2 22,9 19,4 13,6 8,8 4,8 12,0
Крыніца: World Climate[2]


Клімат Гянджа
Паказчык Сту Лют Сак Кра Май Чэр Ліп Жні Вер Кас Ліс Сне Год
Сярэдні максімум, °C 6 8 12 18 24 29 32 31 26 20 13 8 19
Сярэдняя тэмпература, °C 2 3 7 13 18 22 25 24 20 14 7 4 13
Сярэдні мінімум, °C −2 −1 2 7 13 16 19 19 15 10 5 0 9
Крыніца: Погода и климат[3]


Клімат Ленкарані
Паказчык Сту Лют Сак Кра Май Чэр Ліп Жні Вер Кас Ліс Сне Год
Сярэдні максімум, °C 7,2 7,2 11,0 17,5 22,5 27,2 30,4 29,5 25,9 19,9 14,1 10,1 18,5
Сярэдняя тэмпература, °C 3,4 4,0 6,9 12,5 17,7 22,2 25,3 24,4 21,2 15,8 10,4 6,0 14,1
Сярэдні мінімум, °C 0,0 1,0 3,9 8,6 13,1 17,5 20,1 19,7 16,9 11,8 6,7 2,5 10,1
Крыніца: World Climate[4]

Гл. таксама

правіць

Зноскі

  1. ГУГК. Атлас Азербайджанскай ССР. — Масква, 1979. — С. 16. — 40 с. (руск.)
  2. World Climate — Baku (англ.)
  3. Надвор'е і клімат — Гянджа (руск.)
  4. World Climate — Lenkoran (англ.)

Літаратура

правіць
  • Горны энцыклапедычны слоўнік: у 3 т. / Пад рэд. В. С. Бялецкага '. — Данецк: Усходні выдавецкі дом, 2001—2004. ISBN 966-7804-19-4 (укр.)


Спасылкі

правіць