Ліскі (горад)
Ліскі (руск.: Лиски) — горад (з 1937 года) у Ліскінскім гарадскім паселішчы Ліскінскага раёна Варонежскай вобласці Расіі, адміністрацыйны цэнтр гарадского паселішча і раёна.
.jpg)
Ліскі на карце Расіі   | ||||||||||||||||||||||
![Сцяг[d]](/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Flag_of_Liski_(Voronezh_oblast).png)
Геаграфія
правіцьЗнаходзіцца на Окска-Данской раўніне, порт на рацэ Дон; за 98 км на паўднёвы ўсход ад Варонежа. Клімат умерана-кантынентальны, ападкаў 435—560 мм/год. Буйны чыгуначны вузел Паўднёва-Усходняй чыгункі. У гарадское паселішча ўваходзіць хутар Калач (303 чал., 2009 г.).
Гісторыя
правіцьЗ 1571[3] альбо 1576[4] года каля возера Багаты Затон (Багаты Юрт, сучаснае Багатае возера) на левым беразе ракі Дон усталёўваўся летні вартавы пост. У 1787 годзе на гэтым месцы слабада Пакроўская ператварылася ў слабаду Новапакроўскую[4], ці сяло Новая Пакроўка (Баброўскае)[5].
На правым беразе Дона на месцы сучаснага горада знаходзіліся сёлы Ліскі (у 1717—1803 гадах — Петрапаўлаўскае) і Залужнае. У 1870 годзе ў Новай Пакроўцы ўтворана чыгуначная станцыя, названая по правабярэжнаму сялу — Ліскі[5]. З 1895 года станцыя з’яўляецца вузлавой[3].
У 1928 годзе сяло Новая Пакроўка аб’яднана з прыстанцыйным пасёлкам і ператворана ў рабочы пасёлак Свабода, які стаў цэнтрам утворанага Ліскінскага раёна. У 1937 годзе рабочы пасёлак ператвораны ў горад. У 1943 г. яму нададзена назва па чыгуначнай станцыі — Ліскі. У 1965—1991 гадах меў назву Георгіу-Дэж[5].
Эканоміка, адукацыя
правіцьПрадпрыемствы машынабудавання, будаўнічых матэрыялаў, харчовай прамысловасці, чыгуначнага транспарту і інш. Філіялы варонежскіх дзяржаўнага ўніверсітэта і інстытута высокіх тэхналогій.
Насельніцтва
правіць
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Гарады-пабрацімы
правіць
Славутасці
правіць- Будынак чыгуначнай станцыі (1870 г.)
- Гісторыка-краязнаўчы музей
- Дзіцячая чыгунка (руск.)
- У 10 км размешчаныя Дзіўнагорскі Успенскі манастыр (1640 г.) і Дзяржаўны прыродны гісторыка-археалагічны музей-запаведнік «Дзіўнагор’е»
Вядомыя ўраджэнцы і жыхары
правіць- Уладзімір Ждаміраў — саліст музычнай групы «Бутырка».
- Віктар Ільіч Лівенцаў (1918—2009) — беларускі дзяржаўны дзеяч, Герой Савецкага Саюза (1944), старшыня Камiтэта па фiзiчнай культуры i спорце пры Савеце Мiнiстраў БССР (1958—1978), дэпутат Вярхоўнага Савета БССР 5 — 10 скліканняў.
- Аляксандр Кірылаў — сярэбраны прызёр Алімпійскіх гульняў 1984 года па цяжкай атлетыцы, майстар спорту СССР.
- Георгій Барысавіч Талстарожаў (нар. 1945) — вучоны, фізік, доктар фізіка-матэматычных навук (1985)[24].
Зноскі
правіць- ↑ а б в АКТМУ. 179/2016. Цэнтральная ФА Праверана 25 кастрычніка 2016.
- ↑ а б https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx
- ↑ а б [https://web.archive.org/web/20100709045217/http://liski-adm.ru/region.html Архівавана 9 ліпеня 2010. История района в датах // Администрация Лискинского муниципального района Воронежской области. (руск.)] Архівавана 9 ліпеня 2010.
- ↑ а б Лиски // Лиски. Информационный портал. (руск.)
- ↑ а б в Памылка ў зносках: Няслушны тэг
<ref>; для зносакLiskiняма тэксту - ↑ http://elib.shpl.ru/ru/nodes/16153-vyp-9-voronezhskaya-guberniya-po-svedeniyam-1859-goda-1865#mode/grid/page/3/zoom/1
- ↑ Населенные места Российской империи в 500 и более жителей с указанием всего наличного в них населения и числа жителей преобладающих вероисповеданий по данным первой всеобщей переписи населения 1897 г.: под ред. Н. А. Тройницкого — СПб.: 1905. — 270 с.
- ↑ а б в г д е ё ж з і к л м н о Народная энциклопедия «Мой город». Лиски
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg2.php — Демоскоп Weekly.
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg2.php — Демоскоп Weekly.
- ↑ Народное хозяйство СССР 1922-1982 (Юбилейный статистический ежегодник)
- ↑ http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg2.php
- ↑ http://www.perepis2002.ru/ct/doc/1_TOM_01_04.xls
- ↑ http://www.gks.ru/bgd/regl/B09_109/IssWWW.exe/Stg/d01/tabl-21-09.xls
- ↑ http://voronezhstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/voronezhstat/resources/942f10804e588b82b076b1ed5c35388a/01-10-Р_Терр%3D20000000.xlsx
- ↑ http://www.gks.ru/free_doc/doc_2012/bul_dr/mun_obr2012.rar
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. Таблица 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов — Росстат, 2013. — 528 с.
- ↑ http://www.gks.ru/free_doc/doc_2014/bul_dr/mun_obr2014.rar
- ↑ http://www.gks.ru/free_doc/doc_2015/bul_dr/mun_obr2015.rar
- ↑ http://www.gks.ru/free_doc/doc_2016/bul_dr/mun_obr2016.rar — 2018.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года — М.: Росстат, 2017.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года — М.: Росстат, 2018.
- ↑ https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/CcG8qBhP/mun_obr2020.rar
- ↑ Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 405. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
Літаратура
правіць- Ли́ски // Большой словарь географических названий (руск.) / Гл. ред. В. М. Котляков. — Екатеринбург: У-Фактория, 2003. — С. 371. — 832 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-94799-148-9.
- Ли́ски // Города России: энциклопедия (руск.) / Гл. ред. Г. М. Лаппо. — М.: Научное издательство «Большая Российская энциклопедия»; ТЕРРА — Книжный клуб, 1998. — С. 240. — 559 с. — ISBN ISBN 5-300-01747-7.
- Зюбин М. В. Лиски. Земля и люди. — Воронеж, 1990. (руск.)