Магаданская вобласць
Магаданская вобласць — суб’ект Расійскай Федэрацыі, размешчаны на паўночным усходзе краіны. Мяжуе з Чукоцкай аўтаномнай акругай, Камчацкім краем на поўначы, Якуціяй на захадзе і Хабараўскім краем на поўначы. З усхода абмываецца водамі Ахоцкага мора. Утворана 3 снежня 1953 года. Адміністрацыйны цэнтр — горад Магадан — заснаваны ў 1939 годзе.
| Магаданская вобласць | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
|||||
| Краіна | |||||
| Уваходзіць у | |||||
| Адміністрацыйны цэнтр | |||||
| Дата ўтварэння | 3 снежня 1953 | ||||
| Насельніцтва |
|
||||
| Плошча |
|
||||
 |
|||||
| Часавы пояс | Магаданскі час і Asia/Magadan[d][2] | ||||
| Код ISO 3166-2 | RU-MAG | ||||
| Код аўтам. нумароў | 49 | ||||
| Афіцыйны сайт (руск.) | |||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||||
![Герб[d]](/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Coat_of_Arms_of_Magadan_oblast.svg)
Колькасць насельніцтва 171,6 тыс. чалавек (2006). Удзельная вага гарадскога насельніцтва 93,9 %. Нацыянальны склад: рускія 80,18 %, украінцы 9,89 %, эвены 1,38 %, беларусы 1,19 %, татары 1,1 %, каракі 0,49 %, інгушы 0,44 %, немцы 0,43 %, ітэльмены 0,35 %, асобы, якія не ўказалі сваю нацыянальнасць 0,33 %.
У вобласці толькі два горада — Магадан і Сусуман. Вобласць падзяляецца на 8 раёнаў:
ГеаграфіяПравіць
Берагавая лінія парэзана буйнымі залівамі — Анадырскім, Крыжа, Шэліхава, і губамі — Чаунскай, Калючынскай, Пенжынскай, Гіжыгінскай. Далёка на ўсход вылучаецца Чукоцкі паўвостраў. Большая частка вобласці гарыстая. Пераважаюць нагор’і і пласкагор’і, якія перамяжоўваюцца з шырокімі нізінамі. Паўднёвы захад вобласці займае Калымскае нагор’е з вышынямі ад 600 да 1713 м. На паўночным захадзе — хрыбты Чэргэ, Палярны і іншыя, якія адносяцца да горнага ланцуга Чэрскага, паднімаюцца да 2500 м. На паўночным усходзе — Чукоцкае нагор’е і Анадырскае пласкагор’е. Нізіны — Анадырская, Чаунская, Ванкарэмская, Гіжыгінская, Ямская і Тауйская. Клімат вобласці рэзка кантынентальны, на ўзбярэжжах — халодны, марскі. Зіма доўжыцца 7-8 месяцаў. Мінімальныя тэмпературы ад −60 да −65 °C. Сярэдняя тэмпература студзеня ва ўнутраных частках вобласці −38 °C, на ўзбярэжжы Ахоцкага мора ад −19 да −23 °C, Паўночнага Ледавітага акіяна ад −24 да −28 °C. Лета кароткае і прахалоднае, частыя туманы. Сярэдняя тэмпература ліпеня на Ахоцкім узбярэжжы 11-12 °C, на Арктычным 3-6 °C, ва ўнутраных раёнах 14-16 °C. Ападкаў выпадае ў сярэднім 300—350 мм у год, на ўзбярэжжах Ахоцкага і Берынгава мораў 500—700 мм у год. Тэрыторыя вобласці ляжыць у зоне распаўсюджвання шматгадовамерзлых парод (за выключэннем Ахоцкага ўзбярэжжа). Вегетацыйны перыяд 100—105 сут. Рэкі належаць да басейнаў Паўночнага Ледавітага і Ціхага акіянаў, найбольш буйныя — Калыма, Анадыр, Каркадон, Хасын. Большасць рэк адносіцца да горных.
У тундры пераважаюць глеева-балотныя і тарфяніста-глеевыя глебы, у тайзе — разнавіднасці падзолісты тыпу, у горных раёнах — горна-тайговыя і горна-тундравыя глебы. Для сельскай гаспадаркі найбольш прыдатныя алювіяльныя глебы рачных далін.
УраджэнцыПравіць
- Сяргей Ханжанкоў (1942, пас. Усць-Уціны — 2016) — савецкі палітвязень, актывіст[4].
Зноскі
- ↑ АКТМУ Праверана 13 сакавіка 2015.
- ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/europe
- ↑ Шахрай С. М., Алексеев С. С., Собчак А. А. и др. Конституция Российской Федерации // Российская газета — Россия: 1993. — ISSN 1606-5484; 1560-0823 Праверана 27 кастрычніка 2016.
- ↑ Савецкі палітвязень Сяргей Ханжанкоў паўдзельнічае ў «Маратоне салідарнасьці» https://www.svaboda.org/amp/24714141.html
ЛітаратураПравіць
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 9: Кулібін — Малаіта / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 9. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0155-9 (т. 9).
СпасылкіПравіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Магаданская вобласць
