Мглін

горад у Расіі

Мглін (руск.: Мглин) — горад (з 1781 года) у Расіі, адміністрацыйны цэнтр Мглінскага раёна Бранскай вобласці. Насельніцтва 8,2 тыс. чалавек (2005). Заснаваны ў 1389 годзе.

Горад
Мглін
руск.: Мглин
Герб
Герб
Краіна
Рэгіён
Каардынаты
Першая згадка
1154
Вышыня цэнтра
180 м
Насельніцтва
8164[1] чалавек (2010)
Часавы пояс
Тэлефонны код
48339
Паштовыя індэксы
243220
Аўтамабільны код
32
Мглін на карце Расіі ±
Мглін (Расія)
Мглін
Мглін (Бранская вобласць)
Мглін

Размешчаны на рацэ Судынка, за 130 км ад Бранска. Масласыраробчы завод, крухмальны завод, асфальтавы завод, лясгас.

Гісторыя

правіць

Згодна з археалагічнымі даследаваннямі, на месцы сучаснага Мгліна ў канцы I тысячагоддзя існавала славянскае паселішча. Па ўсёй бачнасці, не пазней за XI стагоддзе ўзнік горад. Гарадзішча размешчана ў цэнтры сучаснага горада на абрывістым мысе правага берага р. Судынка, пляцоўка яго складаецца з дзвюх частак. Гэтыя часткі ў старажытнасці былі падзелены ровам. Сляды рова захаваліся таксама з поўначы і поўдня, вал не захаваўся. Магчыма, горад пацярпеў падчас мангола-татарскага нашэсця.

У канцы 1380-х — 1503 гады Мглін уваходзіў у склад уладанняў князёў Мсціслаўскіх у Вялікім Княстве Літоўскім. У час вайны Маскоўскай дзяржавы з Вялікім Княствам Літоўскім (1500—1503) заняты рускімі войскамі і па Маскоўскім перамір’і (1503) увайшоў у склад Рускай дзяржавы. У XVI — сярэдзіне XVII стагоддзяў з’яўляўся памежным горадам, тут адноўлены земляныя ўмацаванні. У Смутны час захоплены польска-літоўскімі войскамі падчас інтэрвенцыі Рэчы Паспалітай пачатку XVII стагоддзя і па Дэулінскім перамір’і 1618 года адышоў да Рэчы Паспалітай, дзе быў падараваны ва ўладанне буйному магнату М. Абрамовічу. У 1626 годзе атрымаў магдэбургскае права. У 1652 годзе заняты прыхільнікамі гетмана Б. Хмяльніцкага, у 1654 годзе стаў соценным горадам Старадубскага палка. У 1661 годзе спустошаны крымскімі татарамі, але неўзабаве адноўлены. Паводле Андрусаўскага перамір’я (1667) застаўся ў складзе Рускай дзяржавы. У 1708 годзе, падчас Паўночнай вайны (1700—1721), пацярпеў ад нападу шведскіх войскаў.

У 1708—1764 гадах у складзе Кіеўскай губерні, у 1764—1781 гадах — Маларасійскай губерні. У 1760 годзе падараваны ва ўладанне графу К. Разумоўскаму. Павятовы горад Ноўгарад-Северскага намесніцтва (1781—1796), Маларасійскай (1796—1802) і Чарнігаўскай (1802—1919) губерняў. У 1785 годзе гарнізон Мгліна пераведзены ў Чарнігаў, і горад страціў значэнне крэпасці. З 1884 года ў Мгліне праводзіліся 4 штогадовыя кірмашы. Эканамічнае развіццё горада рэзка замарудзілася пасля таго, як у 1887 годзе быў адкрыты рух па чыгуначнай лініі Бранск — Гомель, якая прайшла ў баку ад Мгліна.

25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай беларуская частка Чарнігаўскай губерні абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі, на выдадзенай затым «Карце БНР» Мглін паказаны ў яе складзе. 1 студзеня 1919 года пастановай I з’езда КП(б) Беларусі горад уключаўся ў склад Беларускай ССР, дзе меў стаць цэнтрам павета («падраёна»)[2], але I Усебеларускі з’езд Саветаў, які прайшоў 2-3 лютага, не ўхваліў гэта рашэнне.

Павятовы горад Гомельскай губерні РСФСР (1919—1922). Затым знаходзіўся ў складзе Клінцаўскага павета Гомельскай губерні (1922—1926), Бранскай губерні (1926—1929). Раённы цэнтр Заходняй (1929—1937), Арлоўскай (1937—1944) і Бранскай (1944—1963, з 1966) абласцей. 16 чэрвеня 1941 года акупаваны германскімі войскамі, вызвалены 22 верасня 1943 года падчас Бранскай наступальнай аперацыі.

Насельніцтва

правіць
Год Колькасць
1856 7 100 [3]
1897 7 600 [3]
1913 9 900 [3]
1926 6 500 [3]
1931 6 400 [3]
1939 7 290 [4]
1959 6 083 [5]
1970 6 100 [6]
1979 6 475 [7]
Год Колькасць
1989 7 704 [8]
1992 8 300 [3]
1996 8 900 [3]
1998 9 000 [3]
2000 8 800 [3]
2001 8 800 [3]
2002 8 261 [9]
2003 8 300 [3]
2005 8 200 [3]
Год Колькасць
2006 8 200 [3]
2007 8 200 [10]
2008 8 200 [3]
2009 8 219 [11]
2010 7 916 [12]
2011 7 887 [13]
2012 7 866 [14]
2013 7 785 [15]
2014 7 877 [16]
Год Колькасць
2015 8 052 [17]
2016 8 161 [18]
2017 7 884 [19]
2018 7 578 [20]
2019 7 258 [21]
2020 7 145 [22]
2021 6 919 [23]

Вядомыя асобы

правіць

Зноскі

правіць
  1. http://web.archive.org/web/20090828062338/http://www.gks.ru/wps/PA_1_0_S5/Documents/jsp/Detail_default.jsp?category=1112178611292&elementId=1140096199984 - Колькасць насельніцтва Расійскай Федэрацыі па гарадах, пасёлках гарадскога тыпу і раёнах на 1 студзеня 2010 года (руск.)
  2. 150 пытанняў і адказаў з гісторыі Беларусі / Уклад. Іван Саверчанка, Зміцер Санько. — Вільня: Наша Будучыня, 2002.— 238 с. ISBN 9986-9229-6-1.
  3. а б в г д е ё ж з і к л м н http://www.mojgorod.ru/brjansk_obl/mglin/
  4. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_pop_39_3.php
  5. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus59_reg2.phpДемоскоп Weekly.
  6. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus70_reg2.phpДемоскоп Weekly.
  7. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus79_reg2.phpДемоскоп Weekly.
  8. http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus89_reg2.php
  9. http://www.perepis2002.ru/ct/doc/1_TOM_01_04.xls
  10. http://www.gks.ru/bgd/regl/b07_14t/IssWWW.exe/Stg/z/02.htm
  11. http://www.gks.ru/bgd/regl/B09_109/IssWWW.exe/Stg/d01/tabl-21-09.xls
  12. http://bryansk.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/bryansk/resources/0f50b5804e367fe2afe7afba5f1db840/01-10.xls
  13. Оценка численности населения Брянской области на 1 января 2009-2016 годов
  14. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2012/bul_dr/mun_obr2012.rar
  15. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. Таблица 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктовРосстат, 2013. — 528 с.
  16. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2014/bul_dr/mun_obr2014.rar
  17. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2015/bul_dr/mun_obr2015.rar
  18. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2016/bul_dr/mun_obr2016.rar — 2018.
  19. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 годаМ.: Росстат, 2017.
  20. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 годаМ.: Росстат, 2018.
  21. http://www.gks.ru/free_doc/doc_2019/bul_dr/mun_obr2019.rar
  22. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/CcG8qBhP/mun_obr2020.rar
  23. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx

Літаратура

правіць
  • Мглин // Географические названия Росии: Топонимический словарь: более 4000 единиц / Е. М. Поспелов. — М.: АСТ; Астрель, 2008. — С. 287. — 523 с. — 3 000 экз. — ISBN 978-5-17-054966-5 (Аст), ISBN 978-5-271-20728-0 (Астрель). (руск.)
  • Мглин // Географический энциклопедический словарь: Географические названия (руск.) / Гл. ред. А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев (зам. гл. ред.) и др. — 2-е изд., исправл. и дополн. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 308. — 592 с. — 210 000 экз. — ISBN 5-85270-057-6.

Спасылкі

правіць