Спіс гісторыка-культурных запаведнікаў Украіны

Гісторыка-культурныя запаведнікі Украіны - гэта спецыяльна вызначаныя заканадаўствам Украіны тэрыторыі, якія ахопліваюць ансамблі і комплексы помнікаў гісторыі і культуры, маюць выключную гістарычную, навуковую і культурную каштоўнасць і знаходзяцца пад аховай дзяржавы, а таксама адказныя за гэтую тэрыторыю ўстановы. Рэжым функцыянавання запаведнікаў прадугледжвае поўную (музеі-запаведнікі) або частковую (запаведныя тэрыторыі) забарону вытворчай дзейнасці на гэтых тэрыторыях і вылучэнне іх з гаспадарчага карыстання. В Украіне вылучаюцца гісторыка-архітэктурныя, архітэктурна-гістарычныя, гісторыка-мемарыяльныя, гісторыка-археалагічныя і гісторыка-этнаграфічныя гісторыка-культурныя запаведнікі. Сёння ва Украіне налічваецца 60 гістороыка-культурных запаведнікаў нацыянальнага значэння.

Спіс гісторыка-культурных запаведнікаў Украіны нацыянальнага значэння

№	Назва	Размяшчэнне	Дата ўтварэння	Краявід
1	Алупкінскі	Аўтаномная Рэспубліка Крым	01990 1990
2	Алэскі замак	Львоўская вобласць	01975 1975
3	Астрожскі	Ровенская вобласць	01981 1981
4	Батурынскі («Гетманская сталіца»)	Чарнігаўская вобласць	01993 1993
5	Бахчысарайскі	Аўтаномная Рэспубліка Крым	01955 1955
6	Бітва за Кіеў у 1943 г.	Кіеўская вобласць	01945 1945
7	Буша	Вінніцкая вобласць	02000 2000
8	Быкіўнянскія магілы	Кіеў	02001 2001
9	Бэлзскі	Львоўская вобласць	02001 2001
10	Бэрэжанскі	Цярнопальская вобласць	02001 2001
11	Верхні Салціў	Харкаўская вобласць	01989 1989
12	Вышгарадскі	Кіеўская вобласць	01994 1994
13	Глухаўскі	Сумская вобласць	01994 1994
14	Дубенскі	Ровенская вобласць	01993 1993
15	Жоўкіўскі	Львоўская вобласць	01994 1994
16	Замкі Цернаполля	Цярнопальская вобласць	01994 1994
17	Запаведнік-музей І. Карпенкі-Карага	Кіраваградская вобласць	01956 1956
18	Золачыўскі замак	Львоўская вобласць	01975 1975
19	Калос Лімэн	Аўтаномная Рэспубліка Крым	01997 1997
20	Каменная магіла	Запарожская вобласць	02008 2008
21	Каменскі	Чаркаская вобласць	01995 1995
22	Камянец-Падольскі	Хмяльніцкая вобласць	01928 1928
23	Каніўскі (Магіла Т. Шаўчэнкі)	Чаркаская вобласць	01925 1925
24	Качаніўскі	Чарнігаўская вобласць	01981 1981
25	Керчынскі	Аўтаномная Рэспубліка Крым	01987 1987
26	Кіева-Пячэрскі	Кіеў	01922 1922
27	Корсунь-Шаўчэнкаўскі	Чаркаская вобласць	01994 1994
28	Крэмэнэцка-Пачаіўскі	Цярнопальская вобласць	02001 2001
29	Лук'яніўскі	Кіеў	01994 1994
30	Луцкі	Валынская вобласць	01985 1985
31	Лычакіўскія могілкі	Львоўская вобласць	01990 1990
32	Львоўскі	Львоўская вобласць	01975 1975
33	Музей-запаведнік М.В. Гогаля	Палтаўская вобласць	01984 1984
34	Музей-запаведнік украінскага ганчарства	Палтаўская вобласць	01986 1986
35	Мэжыбіжскі	Хмяльніцкая вобласць	02004 2004
36	Нагуевічы	Львоўская вобласць	01994 1994
32	Ноўгарад-Северскі	Чарнігаўская вобласць	01990 1990
38	Ольвія	Мікалаеўская вобласць	01926 1926
39	Пасулля	Сумская вобласць	02007 2007
40	Поле Бэрэстэйскай бітвы	Ровенская вобласць	01966 1966
41	Поле Палтаўскай бітвы	Палтаўская вобласць	01981 1981
42	Пуціўльскі	Сумская вобласць	01986 1986
43	Пэрэяслаўскі	Кіеўская вобласць	01979 1979
44	Радзіма Т. Шаўчэнкі	Чаркаская вобласць	01992 1992
45	Самчыкы	Хмяльніцкая вобласць	01997 1997
46	Сафія Кіеўская	Кіеў	01934 1934
47	Святагірскі	Данецкая вобласць	01980 1980
48	Старажытны Галіч	Івана-Франкоўская вобласць	01994 1994
49	Старажытны Кіеў	Кіеў	01987 1987
50	Старажытны Уладзімір	Валынская вобласць	02001 2001
51	Стары Крым	Аўтаномная Рэспубліка Крым	01978 1978
52	Сядзіба Папова	Запарожская вобласць	01993 1993
53	Трахтэмырыў	Чаркаская вобласць	01994 1994
54	Тустань	Львоўская вобласць	01994 1994	Файл:Тустань, вхід до заповідника.jpg
55	Хацінская крэпасць	Чарнавіцкая вобласць	02000 2000
56	Херсанэс Таўрычаскі	Севастопаль	01892 1892
57	Хорціцкі	Запарожская вобласць	01965 1965
58	Чарнігаў старажытны	Чарнігаўская вобласць	01967 1967
59	Чугуіўскі	Харкаўская вобласць	01969 1969
60	Чыгірынскі	Чаркаская вобласць	01989 1989

Гл. таксама

• Спіс нацыянальных паркаў Украіны
• Спіс біясферных запаведнікаў Украіны
• Спіс прыродных запаведнікаў Украіны

Літаратура

• С. І. Кот. Історико-культурні заповідники // 551 // Енциклопедія історії України : у 10 т. / редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. ; Інститут історії України НАН України. — К.: «Наукова думка», 2005. — Т. 3 : Е — Й.— С. 551. — ISBN 966-00-0610-1. (укр.)
• С. І. Кот. Історико-культурні заповідники // Енциклопедія сучасної України : у 30 т.. (укр.) / ред. кол. І. М. Дзюба [та ін.] ; НАН України, НТШ. — К.: Інститут енциклопедичних досліджень НАН України, 2001­—2020. — ISBN 944-02-3354-X.
• Історико-культурні заповідники // Юридична енциклопедія : [у 6 т.] (укр.) / ред. кол.: Ю. С. Шемшученко (відп. ред.) [та ін.]. — К.: Українська енциклопедія ім. М. П. Бажана, 1998. — Т. 2 : Д — Й. — 744 с. — ISBN 966-7492-00-8.