Уолт Уітмен

Уолт Уі́тмен (англ.: Walt Whitman; 31 мая 1819, Уэст-Хілс, штат Нью-Ёрк, ЗША — 26 сакавіка 1892) — амерыканскі паэт.

Уолт Уітмен
англ.: Walt Whitman
Walt Whitman - George Collins Cox.jpg
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні англ.: Walter Whitman
Дата нараджэння 31 мая 1819(1819-05-31)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 26 сакавіка 1892(1892-03-26)[1][2][…] (72 гады)
Месца смерці
Пахаванне
Грамадзянства
Бацька Walter Whitman, Sr.[d][7]
Месца працы
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці цясляр, пісьменнік, выдавец, эсэіст, друкар, медычная сястра, школьны настаўнік, журналіст, паэт, раманіст
Гады творчасці 1842 — цяп. час
Мова твораў англійская
Узнагароды
Подпіс Walt Whitman signature.svg
Лагатып Вікікрыніц Творы ў Вікікрыніцах
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Лагатып Вікіцытатніка Цытаты ў Вікіцытатніку
Уолт Уітмен

Біяграфічныя звесткіПравіць

Працаваў наборшчыкам, настаўнікам, рэдактарам газет. Друкаваўся з 1840-х г.

ТворчасцьПравіць

Яго паэтычнае майстэрства фарміравалася пад уплывам Дж. Байрана, П. Б. Шэлі, Г. Гейнэ, што абумовіла цікавасць У.Уітмена да праблем прыроды і цывілізацыі, салідарнасці краін і народаў, адзінства ўсяго жывога на зямлі, дэмакратычнага развіцця грамадства, асобы і мас, свабоды і абавязку. Сусветную вядомасць прынесла кніга вершаў «Лісце травы» (1855; дапоўненая перавыдавалася шмат разоў), якая насычана біблейскімі вобразамі і матывамі, уключае элементы прозы і навуковую тэрміналогію; філасафічнасць суправаджаецца лірызмам і музычнасцю, манументальныя сцэны — імгненнымі замалёўкамі. Пад уражаннем трагічных падзей грамадзянскай вайны 1861-65 стварыў паэтычныя цыклы «Барабанны бой» і «Калі ў двары перад домам цвіў гэтай вясною бэз» (абодва 1865). Аўтар кнігі публіцыстыкі «Дэмакратычныя далячыні» (1871), апавяданняў, артыкулаў.

Беларускія перакладыПравіць

На беларускую мову вершы У. Уітмена перакладалі Ю. Гаўрук, Я. Семяжон, Я. Сіпакоў, К. Цвірка, Ю. Цімафеева, А. Мардвілка, А. Мусорын, М. Шчур.

  • Лісце травы Архівавана 1 студзеня 2012.: (частка вершаў і ўрыўкі паэм з аднайменнай кнігі) / Пер. з англ. Я. Сіпакова. — Мн.: Мастац.літ., 1978.
  • Спеў аб Гаяваце: Паэма / Г. Лангфэла. Лісце травы: Вершы / У. Уітмен. Пер. з англ. А. Куляшова, Я. Сіпакова; Прадм. М. Тычыны. — Мн.: Мас.літ., 1994. — 303 с. — (Скарбы сусветнай літаратуры). ISBN 5-340-01366-9
  • Выбраная паэзія / Ўолт Ўітмэн. Пер. з англ. Ю. Цімафеевай. — Мінск : Зміцер Колас, 2018. — 92 с. — («Паэты планеты»).

Зноскі

  1. а б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  2. а б Walt Whitman // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. а б Walt Whitman // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. https://www.waltwhitman.org/about/about-wwba/ Праверана 5 студзеня 2020.
  5. Уитмен Уолт // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  6. LIBRIS — 2012. Праверана 24 жніўня 2018.
  7. geni.com — 2006. — 175000000 экз.

ЛітаратураПравіць

  • Сіпакоў Я. Вершаруб з Доўгай выспы // Маладосць № 5, 1969.

СпасылкіПравіць