Фрайбург

Фрайбург
Герб	Сцяг
Краіна	Германія
Зямля	Бадэн-Вюртэмберг
Каардынаты	47°59′41″ пн. ш. 7°50′59″ у. д.HGЯO
Обербургамістр	Дзітэр Заламон
Плошча	153,07 км²
Вышыня цэнтра	278 м
Водныя аб’екты	Драйзам[d]
Насельніцтва	219 665 чалавек (2008)
Часавы пояс	UTC+1, летам UTC+2
Тэлефонны код	0761
Паштовы індэкс	79098–79117
Аўтамабільны код	FR
Афіцыйны код	08 3 11 000
Афіцыйны сайт	freiburg.de (ням.)
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Фра́йбург, поўная назва — Фра́йбург-у-Бра́йсгау (ням.: Freiburg im Breisgau, вымаўляецца Фра́йбург ім Бра́йсгау; алем.: Friburg im Brisgau [ˈfʁiːb̥əg̊]) — горад у Германіі, чацвёрты (пасля Штутгарта, Мангейма і Карлсруэ па велічыні горад у зямлі Бадэн-Вюртэмберг.

Гісторыя

Афіцыйная дата заснавання Фрайбурга — 1120 год. У гэтым жа годзе гораду быў паданы Устаноўчы прывілей, які стаў асновай фрайбургскай прававой сям’і — сістэмы філіяцыі гарадскога права ў Сярэднявеччы. У сярэдзіне XIV стагоддзя горад перайшоў пад уладу аўстрыйскіх Габсбургаў. Легенда абвяшчае, што ў Фрайбургу пражываў манах Бертольд Шварц — еўрапейскі вынаходнік пораху. У 1457 годзе эрцгерцаг Альбрэхт VI Аўстрыйскі заснаваў Фрайбургскі ўніверсітэт Альберта-Людвіга (ням.: Albert-Ludwigs-Universität Freiburg), адзін з найстарэйшых у Германіі. У XVI стагоддзі ў Фрайбургу пражываў вядомы нямецкі гуманіст Эразм Ратэрдамскі. У XVII стагоддзі Фрайбург быў захоплены французскай арміяй.

Фрайбургскі Мюнстар — галоўная славутасць — будаваўся на працягу 300 гадоў, з пачатку XIII да пачатку XVI стагоддзя. У адрозненне ад шматлікіх іншых пабудоў у цэнтры горада, ён не быў разбураны падчас Другой сусветнай вайны.

9 мая 1940 года Фрайбург падвергся паветранай бамбардзіроўцы, у выніку якой былі ахвяры і разбурэнні. Нямецкія газеты і радыё са спасылкамі на генштаб і міністэрства замежных спраў паведамілі, што горад бамбіла французская авіяцыя, якая базіравалася на тэрыторыі нейтральных Галандыі і Бельгіі. У афіцыйнай заяве Берліна паведамлялася, што тым самым Брусель і Амстэрдам парушылі дамову пра нейтралітэт. На наступны дзень, 10 мая 1940 года, вермахт пачаў уварванне ў Галандыю і Бельгію^[1]. Пасля вайны з’явіліся звесткі, што налёт на Фрайбург здзейсніла 51-я бамбардзіровачная эскадра люфтвафэ (KG 51)^[2], якой кіраваў Ёзэф Камхубер, пазней — камандуючы ВПС Федэратыўнай Рэспублікі Германіі.

Навука, культура, адукацыя

Месцазнаходжанне

Фрайбург размешчаны на мяжы паміж Шварцвальдам і Верхнерэйнскай нізінай.

Найбліжэйшыя буйныя гарады: 60 км на поўдзень — Базель (Швейцарыя), каля 86 км на паўднёвы ўсход — Цюрых (Швейцарыя), каля 85 км на поўнач — Страсбург (Францыя) і каля 140 км на поўнач — Карлсруэ. Сталіца федэральнай зямлі — Штутгарт — знаходзіцца каля 200 км на паўночны ўсход ад Фрайбурга.

Насельніцтва

Статыстыка колькасці насельніцтва з 1961 па 2023

Год	Колькасць
1961	154 153	^[3]
1960	141 637
1962	158 089	^[3]
1963	160 600	^[3]
1964	163 007	^[3]
1965	165 163	^[3]
1966	168 017	^[3]
1967	171 680	^[3]
1968	173 503	^[3]
1969	178 633	^[3]
1971	177 292	^[3]
1970	163 568
1972	178 565	^[3]
1973	179 534	^[3]
1974	179 196	^[3]
1975	175 371	^[3]^[4]

Год	Колькасць
1976	175 044	^[3]
1977	174 928	^[3]
1978	174 121	^[3]
1979	174 121	^[3]
1981	177 637	^[3]
1980	175 106
1982	178 545	^[3]
1983	179 556	^[3]
1984	181 304	^[3]
1985	184 230	^[3]
1986	186 156	^[3]
1987	178 672	^[3]
1988	183 979	^[3]
1989	187 767	^[3]
1991	193 775	^[3]
1990	191 029

Год	Колькасць
1992	195 789	^[3]
1993	197 384	^[3]
1994	198 496	^[3]
1995	199 273	^[3]
1996	200 393	^[3]
1997	200 519	^[3]
1998	200 980	^[3]
1999	202 455	^[3]
2001	208 294	^[3]
2000	205 102
2002	210 234	^[3]
2003	212 495	^[3]
2004	213 998	^[3]
2005	215 966	^[3]
2006	217 547	^[3]
2007	219 430	^[3]

Год	Колькасць
2008	219 665	^[3]
2009	221 924	^[3]
2010	224 191	^[3]
2011	229 144
2012	218 043
2014	222 203	^[3]
2013	220 286
2016	227 590	^[5]
2018	229 636	^[6]
2019	230 241	^[7]
2021	230 940	^[8]
2021	231 848	^[9]
2022	236 140	^[10]
2023	237 244	^[11]