Франкісцкая Іспанія
Франкісцкая Іспанія — перыяд у гісторыі Іспаніі паміж 1936 і 1975 гадамі, калі Іспанія знаходзілася пад кіраваннем дыктатарскага рэжыму Франсіска Франка.
Гістарычная дзяржава | |||||
Іспанская дзяржава | |||||
---|---|---|---|---|---|
ісп.: Estado Español | |||||
|
|||||
Дэвіз: «ісп.: «Una, Grande y Libre» «Адзіная, Вялікая і Свабодная»» |
|||||
Гімн: Marcha Granadera | |||||
1936 — 1975
|
|||||
Сталіца |
Бургас (1936—1939) Мадрыд (1939—1975) |
||||
Мова(ы) |
іспанская (афіцыйна), каталанская, галісійская, баскская |
||||
Афіцыйная мова | іспанская | ||||
Рэлігія | Рымска-каталіцкая царква | ||||
Грашовая адзінка | Песета | ||||
Плошча | 504 030 км² (1975) | ||||
Насельніцтва | 35 563 535 чал. (1975) | ||||
Форма кіравання | one-party dictatorship[d] і канстытуцыйная манархія | ||||
Кіраўнікі дзяржавы | |||||
Каўдылья | |||||
• 1936-1975 | Франсіска Франка | ||||
Прэм'ер-міністр | |||||
• 1936 | Мігель Кабанельяс | ||||
• 1973-1975 | Карлас Арыяс Навара | ||||
Гісторыя | |||||
• 1936-1939 | Грамадзянская вайна ў Іспаніі | ||||
• 1 кастрычніка 1936 | Установа Іспанскай дзяржавы | ||||
• 1 красавіка 1939 | Стварэнне іспанскага рэспубліканскага ўрада ў выгнанні | ||||
• 23 кастрычніка 1957 года — 30 чэрвеня 1958 года |
Вайна Іфні | ||||
• 20 лістапада 1975 года | Смерць Франка | ||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Кіраванне рэжыму пачалося 1 кастрычніка 1936 года, калі да ўлады ў краіне прыйшлі Франсіска Франка і Нацыянальны камітэт абароны (частка іспанскай арміі, якая паўстала супраць Рэспублікі). Рэжым змог замацавацца ва ўладзе пасля перамогі ў грамадзянскай вайне ў Іспаніі кааліцыі паўстанцаў Nacionales. Акрамя падтрымкі ўнутры краіны, мяцеж Франка быў падтрыманы з-за мяжы фашысцкай Італіяй і нацысцкай Германіяй, у той час як Другая Іспанская рэспубліка ў значнай меры абапіралася на падтрымку Савецкага Саюза.
Пасля перамогі ў грамадзянскай вайне ў Іспаніі нацыяналісты стварылі аднапартыйную аўтарытарную дзяржаву пад фактычна абсалютным кіраўніцтвам Франка. Другая сусветная вайна пачалася неўзабаве пасля гэтага, і, хоць Іспанія была афіцыйна нейтральнай, яна паслала сваю Блакітную дывізію ў СССР у дапамогу немцам, і яе прагерманская пазіцыя прывяла да яе ізаляцыі пасля паражэння дзяржаў Восі ў вайне. Сітуацыя змянілася з пачаткам халоднай вайны, на фоне якой моцная антыкамуністычная скіраванасць Франка натуральным чынам схіліла яго рэжым да ўступлення ў саюз са Злучанымі Штатамі.
Іспанія была абвешчана каралеўствам у 1947 годзе, але манарх не быў абвешчаны. Франка пакінуў за сабой права назваць імя чалавека, які павінен быць каралём, і наўмысна затрымліваў выбар з палітычных меркаванняў. Выбар, нарэшце, адбыўся ў 1969 годзе, калі будучым каралём быў абвешчаны Хуан Карлас дэ Бурбон як афіцыйны пераемнік Франка (які заставаўся пажыццёвым рэгентам).
Пасля смерці Франка 20 лістапада 1975 года Хуан Карлас стаў каралём Іспаніі. Ён адразу ж пачаў працэс пераходу краіны да дэмакратыі, які скончыўся пераходам Іспаніі да канстытуцыйнай манархіі і парламенцкай дэмакратыі.
Гл. таксама
правіцьЛітаратура
правіць- Payne, S. (1987). The Franco regime. 1st ed. Madison, WI: University of Wisconsin Press.
- Luis Fernandez. Franco. Editorial