Фрыдрых Хірцэбрух

Фрыдрых Эрнст Петэр Хірцэбрух (ням.: Friedrich Ernst Peter Hirzebruch; 17 кастрычніка 1927, Гам — 27 мая 2012, Бон) — нямецкі матэматык.

Фрыдрых Хірцэбрух
ням.: Friedrich Hirzebruch
Імя пры нараджэнні	ням.: Friedrich Ernst Peter Hirzebruch
Род дзейнасці	матэматык, выкладчык універсітэта, professor of mathematics
Дата нараджэння	17 кастрычніка 1927(1927-10-17)[…]
Месца нараджэння	Гам, Веймарская рэспубліка
Дата смерці	27 мая 2012(2012-05-27)[…] (84 гады)
Месца смерці	Бон, Германія
Месца пахавання	Попельсдорфскія могілкі[d]
Грамадзянства	Германія
Бацька	Fritz Hirzebruch[d]
Месца працы	Бонскі ўніверсітэт Універсітэт Эрлангена — Нюрнберга Інстытут перспектыўных даследаванняў[d] Вестфальскі ўніверсітэт імя Вільгельма Прынстанскі ўніверсітэт
Альма-матар	Вестфальскі ўніверсітэт імя Вільгельма (1950) Швейцарская вышэйшая тэхнічная школа Цюрыха (1950)
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства Акадэмія навук ГДР Саксонская акадэмія навук[d] Леапальдзіна Аўстрыйская акадэмія навук Французская акадэмія навук Нацыянальная акадэмія навук ЗША BBAW[d] Гайдэльбергская акадэмія навук[d] Акадэмія навук і літаратуры ў Майнцы Гётынгенская акадэмія навук Расійская акадэмія навук Акадэмія навук і мастацтваў Паўночнага Рэйна-Вестфаліі[d] Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Еўрапейская акадэмія[d] Баварская акадэмія навук Нідэрландская каралеўская акадэмія навук Акадэмія навук СССР Польская акадэмія навук
Бітвы/войны	Другая сусветная вайна
Узнагароды і прэміі	Вялікі залаты медаль імя М. В. Ламаносава (1996) Alfried-Krupp Science Prize[d] (2000) медаль Гельмгольца[d] (2002) Прэмія Вольфа па матэматыцы (1988) медаль Катэніуса[d] (1997) медаль Кантара[d] (2004) Прэмія імя М. І. Лабачэўскага[d] (1989) медаль Альберта Эйнштэйна[d] (1999) замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (9 чэрвеня 1994) ганаровы доктар Універсітэта Нотр-Дам[d] (1989) doctor honoris causa of the University of Warwick[d] (1980) honorary doctor of the University of Wuppertal[d] (1987) honorary doctor of the University of Göttingen[d] (1982) ганаровы доктар Оксфардскага ўніверсітэта[d] (1984) honorary doctorate of Trinity College, Dublin[d] (1992) ганаровы доктар Афінскага ўніверсітэта[d] (1993) honorary doctor of the University of Augsburg[d] Ганаровы доктар Патсдамкага ўніверсітэта[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Вучыўся ў Мюнстэрскім універсітэце, затым адзін год у Вышэйшай тэхнічнай школе Цюрыха, пад кіраўніцтвам Х. Хопфа, абараніў дысертацыю па рыманавых паверхнях. У 1952—1954 працаваў у Прынстанскім Інстытуце перспектыўных даследаванняў (Institute for Advanced Study) (ЗША). У далейшым працаваў у Бонскім універсітэце і быў дырэктарам Матэматычнага інстытута ў складзе Таварыства Макса Планка.

Асноўныя працы ў галіне алгебраічнай геаметрыі, дзе ён абагульніў класічную тэарэму Рымана-Роха і асабліва ў галіне алгебраічнай тапалогіі, дзе ён унёс важны ўклад у распрацоўку створанай М. Ацья так званай K-тэорыі. Таксама важнае значэнне маюць работы Хірцэбруха па характарыстычных класах (разам з А. Барэлем) і па гільбертаўскіх мадулярных паверхнях (разам са сваім вучнем Д. Цагірам).

Замежны член Акадэміі навук СССР (1988; з 1991 — Расійскай акадэміі навук), Французскай акадэміі навук (1989), Лонданскага каралеўскага таварыства (1994).