Шэлдан Лі Глэшау

Шэлдан Глэшау
Шэлдан Глэшау
	англ.: Sheldon Lee Glashow
Дата нараджэння	5 снежня 1932[…] (90 гадоў)
Месца нараджэння	Нью-Ёрк, Нью-Ёрк;
Грамадзянства	ЗША;
Род дзейнасці	фізік, навуковец, фізік-тэарэтык, даследчык
Навуковая сфера	тэарэтычная фізіка, Электраслабае ўзаемадзеянне і фізіка элементарных часціц
Месца працы	Гарвардскі ўніверсітэт; Бостанскі ўніверсітэт; Каліфарнійскі ўніверсітэт у Берклі;
Альма-матар	Гарвардскі ўніверсітэт; Карнельскі ўніверсітэт; Старэйшая школа (Бронкс) з паглыбленым вывучэннем навук[d]; Бостанскі ўніверсітэт;
Навуковы кіраўнік	Джуліян Швінгер
Член у	Нацыянальная акадэмія дэі Лінчэі; Нацыянальная акадэмія навук ЗША; Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук; Расійская акадэмія навук; Амерыканскае філасофскае таварыства; Амерыканская асацыяцыя садзейнічання развіццю навукі; Амерыканскае фізічнае таварыства;
Узнагароды	Нобелеўская прэмія па фізіцы (1979) прэмія ў вобласці фізікі часціц і фізікі высокіх энергій[d] (2011) прэмія памяці Роберта Опенгеймера[d] (1977) ганаровы доктар Універсітэта імя Бар-Ілана[d] прэмія памяці Рыхтмаера[d] (1994) honorary doctor of Yeshiva University[d]
	Шэлдан Глэшау на Вікісховішчы

Шэлдан Лі Глэшау (англ.: Sheldon Lee Glashow; нар. 5 снежня 1932, Нью-Ёрк) — амерыканскі фізік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (1979) (сумесна з Абдусам Саламам і Стывенам Вайнбергам).

БіяграфіяПравіць

Нарадзіўся ў Нью-Ёрку ў сям'і Люіса Глухоўскага і Бэлы Рубін (абодва ўраджэнцы Бабруйска), якія заснавалі ў Нью-Ёрку кантору па рамонце водаправода. Скончыў Карнельскі ўніверсітэт (1954); магістр (1955). Пад кіраўніцтвам будучага Нобелеўскага лаўрэата Джуліяна Швінгера выканаў і абараніў доктарскую дысертацыю на тэму «вектарны мезон ў распадзе элементарных часціц» (1959) ў Гарвардскім універсітэце. Прафесар Стэнфардскага ўніверсітэта (1961-1962), Каліфарнійскага універсітэта ў Берклі (1962-1966) і Гарвардскага (з 1966 г.) універсітэтаў.

Працаваў у галіне тэорыі элементарных часціц. Значная частка работ Глэшау прысвечана праблеме аб'яднання ўсіх тыпаў узаемадзеянняў, назіраных у прыродзе (моцнага, слабога, электрамагнітнага і гравітацыйнага). Выкарыстаная ім так званая калібравальная сіметрыя, дазволіла распрацаваць тэорыю аб'яднання электрамагнетызму і слабога ўзаемадзеяння (электраслабога ўзаемадзеяння) і прадказаць наяўнасць слабых нейтральных токаў паміж элементарнымі часціцамі. Гэты ўклад вучонага быў ацэнены Нобелеўскім камітэтам, і яму была прысуджана Нобелеўская прэмія.

Глэшау таксама ўнёс істотны ўклад у разуменне моцнага ўзаемадзеяння элементарных часціц, увёўшы ва ўжытак чацвёрты (зачараваны) тып кваркаў. (Першыя тры тыпы кваркаў - верхнія, ніжнія і дзіўныя - былі прапанаваны ў 1963 г. фізікамі Мюрэем Гел-Манам і Джорджам Цвейгам). Такім чынам, прадбачанне навукоўцаў атрымала эксперыментальнае пацверджанне. Апрацаваўшы вынікі выбуху звышновай зоркі, Глэшау паведаміў у 1987 г. аб сваіх больш нізкіх ацэнках масы нейтрына.

У 1960 г. Глэшау стварыў тэорыю электраслабога ўзаемадзеяння, заснаваную на ідэях калібровачнай сіметрыі. За ўклад у тэорыю слабых і электрамагнітных узаемадзеянняў паміж элементарнымі часціцамі удастоены Нобелеўскай прэміі па фізіцы (1979, разам з Абдусам Саламам і Стывенам Вайнбергам).

Шэлдан Глэшау быў удастоены медаля Роберта Опенгеймера Універсітэта Маямі (1977) і медалі Джорджа Ледлі Гарвардскага універсітэта (1978). Абраны членам Амерыканскага фізічнага таварыства, Амерыканскай акадэміі навук і мастацтваў, Нацыянальнай акадэміі навук ЗША.

Зноскі

↑ Sheldon Lee Glashow // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ Sheldon Lee Glashow // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ Sheldon L. Glashow // Internet Speculative Fiction Database — 1995. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2629164"></a>
↑ NNDB — 2002.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>
↑ ^6,0 ^6,1 NNDB — 2002.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 NNDB — 2002.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>

ЛітаратураПравіць

Alan Symons. The jewish contriution to the 20-th century. — London: «Polo Publishing», 1997.
Глэшаў Лі Шэлдан // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 230. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.

СпасылкіПравіць

[_0dc5c37921b9d05c-1] Sheldon Lee Glashow // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_5012346d78468421-2] Sheldon Lee Glashow // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[_4a8ddeff9a5e065b-3] Sheldon L. Glashow // Internet Speculative Fiction Database — 1995. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2629164"></a>

[_8a72af8fbd8f0514-4] NNDB — 2002.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>

[_033495c6053bf66f-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>

[_125c6624e33d14d2-6] 6,0 ^6,1 NNDB — 2002.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>

[_6f91517a68bd0f9b-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 NNDB — 2002.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]

[7]

Шэлдан Глэшау
англ.: Sheldon Lee Glashow

Дата нараджэння	5 снежня 1932(1932-12-05)^[1]^[2]^[…] (90 гадоў)
Месца нараджэння	Нью-Ёрк, Нью-Ёрк
Грамадзянства	ЗША^[4]
Род дзейнасці	фізік, навуковец, фізік-тэарэтык, даследчык
Навуковая сфера	тэарэтычная фізіка^[5], Электраслабае ўзаемадзеянне^[5] і фізіка элементарных часціц^[5]
Месца працы	Гарвардскі ўніверсітэт Бостанскі ўніверсітэт Каліфарнійскі ўніверсітэт у Берклі
Альма-матар	Гарвардскі ўніверсітэт^[6] Карнельскі ўніверсітэт Старэйшая школа (Бронкс) з паглыбленым вывучэннем навук^[d] Бостанскі ўніверсітэт
Навуковы кіраўнік	Джуліян Швінгер
Член у	Нацыянальная акадэмія дэі Лінчэі Нацыянальная акадэмія навук ЗША Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Расійская акадэмія навук Амерыканскае філасофскае таварыства^[7] Амерыканская асацыяцыя садзейнічання развіццю навукі^[7] Амерыканскае фізічнае таварыства^[7]
Узнагароды	Нобелеўская прэмія па фізіцы (1979) прэмія ў вобласці фізікі часціц і фізікі высокіх энергій^[d] (2011) прэмія памяці Роберта Опенгеймера^[d] (1977) ганаровы доктар Універсітэта імя Бар-Ілана^[d] прэмія памяці Рыхтмаера^[d] (1994) honorary doctor of Yeshiva University^[d]
Шэлдан Глэшау на Вікісховішчы