Якаб Кандраў
Якаб Кандраў (польск.: Jakób Condrau, лац.: Jacobus Condrau. фр.: Jaques Condrau; 27 верасня 1779, Кур, Швейцарыя — 20 красавіка 1836, Цярнопаль) — педагог, прафесар Полацкай езуіцкай акадэміі.
| Якаб Кандраў | |
|---|---|
| польск.: Jakób Condrau, лац.: Jacobus Condrau, фр.: Jaques Condrau | |
| Дата нараджэння | 27 верасня 1779 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 20 красавіка 1836 (56 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Род дзейнасці | навуковец |
| Навуковая сфера | матэматыка |
| Месца працы | |
| Навуковае званне | прафесар |
| Альма-матар |
|
Біяграфія правіць
У канцы XVIII ст., знаходзячыся ў Германіі, далучыўся да Таварыства веры ў Ісуса (таксама «паканарысты», «Айцы веры»), адной з каталіцкіх кангрэгацый, заснавальнікі і ўдзельнікі, якіх імкнуліся аднавіць лад жыцця скасаванага Ордэна езуітаў і фактычна пад новай назвай адрадзіць Таварыства Ісуса[1][2].
Уступіў у Таварыства Ісуса 24 чэрвеня 1805 г. на Беларусі. Потым вывучаў тэалогію ў Полацкім езуіцкім калегіуме (1806—1808). У 1808—1820 гг. — прафесар вышэйшай і прыкладной матэматыкі, фізікі, батанікі і астраноміі Полацкага езуіцкага калегіума і пасля яе пераўтварэння — Полацкай езуіцкай акадэміі. У навучальным працэсе шырока выкарыстоўваў экспанаты езуіцкага музея. (Падрабязней пра выкладанне Я. Кандраў сваіх курсаў гл. Т. Б. Блінова[3].) 15 жніўня 1817 г. склаў у Полацку апошнія зарокі[4].
Пасля выгнання езуітаў з Расійскай імперыі (1820) выкладаў матэматыку ў горадзе Навары (Італія), а ў апошнія гады жыцця чытаў курсы філасофіі і натуральнай гісторыі ў Цярнопальскім езуіцкім калегіуме, дзе стварыў кабінет натуральнай гісторыі[5][6].
Памёр і пахаваны ў Цярнопалі.
Навуковыя працы правіць
- Elementa Geometriae Theoreticae et Practicae Authore Jacobo Condrau Societatis Jesu. Polociae : Typis Akademicis Soc. Jesu, 1818.
- Trigonometria plana et sphaerica autore Jacobo Condrau. Polociae: Typis Akademicis Soc. Jesu, 1819.[7]
- Opisanie rzadkiego Kompasu zvanego: Πάνταδείχνουν / Miesięcznik Połocki. 1818. T 3. nr 11. — s. 214—222.
Зноскі
- ↑ Инглот, М. Общество Иисуса в Российской Империи (1772—1820 гг.) и его роль в повсеместном восстановлении Ордена во всем мире / М. Инглот; пер. А. Н. Коваля. — М. : Институт философии, теологии и истории св. Фомы, 2004. — С. 51- 52.
- ↑ Castelli, E.F. The Society of Jesus under Another Name. The Paccanarists in the Restored Society of Jesus / E.F. Castelli // Jesuit Survival and Restoration : A Global History, 1773—1900 / Ed. by Robert A. Maryks, Jonathan Wright. — Leiden: Brill, 2015. — p. 205.
- ↑ Блинова, Т. Б. Иезуиты в Беларуси. Роль иезуитов в организации образования и просвещения / Т. Б. Блинова. — Гродно : ГрГУ, 2002. — С. 167—168.
- ↑ Catalogs SJ 1774—1829. Russiae. Архівавана 13 ліпеня 2020.
- ↑ Brown, Józef. Biblioteka pisarzów assystencyi polskiej Towarzystwa Jezusowego. — Poznań: Ludwik Merzbach, 1862 — s. 150
- ↑ Блинова, Т. Б. Иезуиты в Беларуси. Роль иезуитов в организации образования и просвещения / Т. Б. Блинова. — Гродно : ГрГУ, 2002. — С. 249.
- ↑ Кнігадрук у Полацку (1774—1829) : бібліяграфічнае выданне / Міхась Баўтовіч. — Полацак : Выдавецкая ініцыятыва ″Полацкае ляда″, 2018. — с. 170, 177
Літаратура правіць
- Archivum Romanum Societatis Iesu. Catalogs SJ 1774—1729 Архівавана 13 ліпеня 2020.
- Brown, J. Biblioteka pisarzów assystencyi polskiej Towarzystwa Jezusowego / J. Brown; przeł. W. Kiejnowskiego. — Poznań : w komisie i czcionkami L. Merzbacha, 1862. — 501 s. Архівавана 21 сакавіка 2017.
- Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564—1995 / oprac. L. Grzebień. — Kraków : Wyd-wo WAM, 1996. — 882 s.
- Giżycki, J.M. Materyały do dziejów Akademii Połockiej i szkół odniej zależnych / J.M. Giżycki. — Kraków: Druk. W. Anczyca i spółki, 1905. — 288 s.