Ян Мікалай Аскерка

стражнік польны літоўскі

Ян Мікалай Аскерка (22 снежня 1735 — 1796) — вялікалітоўскі дзяржаўны дзеяч, стражнік польны літоўскі (1782—1789). Пасол Чатырохгадовага Сойма, удзельнік паўстання 1794 года.

Ян Мікалай Аскерка
Ян Мікалай Аскерка
Ян Мікалай Аскерка
Герб «Мурдэліа»
Герб «Мурдэліа»
стражнік польны літоўскі
19 студзеня 1782 — 1790
Папярэднік Антоні Дзяконскі
Пераемнік Рафал Міхал Аскерка
падстолі мазырскі[d]
войскі мазырскі[d]
1771 — 1781
пісар земскі мазырскі[d]
Нараджэнне 22 снежня 1735(1735-12-22)
Смерць 1796[1]
Род Аскеркі
Бацька Рафал Алойзы Аскерка
Маці Анэля з Паўшаў[d]
Жонка Барбара з Ракіцкіх[d]
Дзеці Рафал Міхал, Дамінік
Узнагароды
ордэн Святога Станіслава ордэн Белага арла

Ян Мікалай Аскерка быў адным з найбагацейшых магнатаў Вялікага Княства Літоўскага. Валодаў Нароўляй і вёскамі вакол яе. Кавалер Ордэна Св. Станіслава (1781) і Ордэна Белага Арла.

Біяграфія правіць

Прадстаўнік шляхецкага роду Аскеркаў герба «Мурдэліа», сын Рафала Алойзы і Анэлі з Паўшаў. Меў брата Антоні Яўхіма, разам з якім навучаўся ў Варшаве.

У 1756—1763 гадах удзельнічаў у Сямігадовай вайне. У 1764 годзе разам з усёй сям’ёй падтрымаў Станіслава Панятоўскага на выбарах караля, быў паслом на элекцыйным сойме ад Мазырскага павета; атрымаў пасаду мазырскага суддзі каптуровага. Быў паслядоўна мазырскім пісарам земскі (з 1768), падстолім (з 1769), войскім (1771—1781).

У 1781 годзе быў дэпутатам Трыбунала Вялікага Княства Літоўскага. У 1782 годзе атрымаў пасаду польнага стражніка літоўскага. У 1784 годзе ўдзельнічаў у арганізацыі сустрэчы караля ў Нясвіжы. У 1788 годзе абіраўся паслом ад Мазырскага павета на Чатырохгадовы Сойм.

У 1793 годзе быў адным з арганізатараў падрыхтоўкі шляхты Мазырскага павета да паўстання; удзельнічаў у яе з’ездзе ў Хойніках. У 1795 годзе арыштаваны расійскімі ўладамі і сасланы ў Сібір, яго маёнткі Барбароў, Нароўля (Нароўля, Галоўчыцы, Антонаў, Вуглы, Карпавічы і Мухаеды), Канатоп і Гарбавічы былі канфіскаваны. Памёр у 1796 годзе ў Табольску. Яго сын Дамінік Аскерка здолеў вярнуць сабе ад расійскай улады невялікую частку бацькавых уладанняў — вёску Канатоп.

Сям’я правіць

У шлюбе з Барбарай Ракіцкай меў двух сыноў — Рафала Міхала і Дамініка — а таксама дачку Анелю, жонку Ігнацыя Прозара.

Літаратура правіць

  1. а б Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego 1386—1795 / пад рэд. J. WolffKraków: 1885. — С. 326.