Дзядкі

	Дзядкі
	; Дзядкі аптэчныя (Agrimonia eupatoria)
Навуковая класіфікацыя
Дамен:	Эўкарыёты
Царства:	Расліны
Аддзел:	Кветкавыя
Клас:	Двухдольныя
Парадак:	Ружакветныя
Сямейства:	Ружавыя
Падсямейства:	Rosoideae
Трыба:	Sanguisorbeae
Падтрыба:	Agrimoniinae
Род:	Дзядкі
Міжнародная навуковая назва
	Agrimonia [Tourn.] L., 1753
Тыпавы від
	Agrimonia eupatoria L., 1753 — Дзядкі аптэчныя
ITIS	25092
NCBI	23137
EOL	29999
GRIN	g:310
IPNI	30047343-2

Дзядкі́́^[3]^[4] (Agrimonia) — род кветкавых раслін сямейства Ружавыя (Rosaceae).

Батанічнае апісанне правіць

Шматгадовыя залозіста-апушаныя травяністыя расліны з высокімі прамастойнымі простымі ці галінастымі сцябламі і кароткімі карэнішчамі. Вышыня да 100 см. Лісце чаргаванае, няпарнаперыстае, з прылісткамі. Кветкі дробныя, жоўтыя, духмяныя, двухлолыя, 5-членныя, у доўгіх коласападобных гронках. Плод — 1—2 арэшкі, укрыты кручкападобнымі шчацінкамі (адсюль беларуская назва роду), з дапамогай якіх плод чапляецца да шэрсці жывёл і вопраткі людзей.

Арэал правіць

Адрозніваецца 10 (18^[5]) відаў. Пашыраны пераважна ў Паўночным паўшар’і. На тэрыторыі Беларусі дзікарослыя віды: дзядкі аптэчныя, або звычайныя (Agrimonia eupatoria)^[6] (нар. назвы смятаннік, сучкі, шчэрб), дзядкі валасістыя (Agrimonia pilosa) і дзядкі высокія, або пахучыя (Agrimonia procera). Растуць у шыракалістых і шыракаліста-хваёвых лясах, на сухіх схілах, у хмызняках і інш.

Значэнне правіць

Лекавыя, эфіраалейныя, дубільныя, фарбавальныя і дэкаратыўныя расліны.

Зноскі

↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 9. — 160 с. — 2 350 экз.
↑ Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз.
↑ Agrimonia Архівавана 5 верасня 2017. (англ.) // The Plant List
↑ Назва Дзядкі звычайныя згодна з Я. П. Шмярко, І. П. Мазан. Лекавыя расліны ў комплексным лячэнні. — Мн: Навука і тэхніка, 1989. — С. 388. — 399 с. — ISBN 5-343-00120-3.

Літаратура правіць

Вынаеў Г. У. Дзядкі // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0106-0 (т. 6).
Пашына Г. В. Дзядкі // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — С. 184. — 522 с. — 10 000 экз.

Спасылкі правіць

Репешок — род Agrimonia: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
Agrimonia Архівавана 5 верасня 2017. (англ.) // The Plant List
Agrimonia // ИАС «ООПТ России» (руск.)

[1] Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.

[2] Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».

[Киселевский-3] Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 9. — 160 с. — 2 350 экз.

[ЭПБ2-4] Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз.

[TPL-5] Agrimonia Архівавана 5 верасня 2017. (англ.) // The Plant List

[ЛРКЛ-6] Назва Дзядкі звычайныя згодна з Я. П. Шмярко, І. П. Мазан. Лекавыя расліны ў комплексным лячэнні. — Мн: Навука і тэхніка, 1989. — С. 388. — 399 с. — ISBN 5-343-00120-3.

[3]

[4]

[1]

[2]

[5]

[6]