Красадзён

	Красадзён
	; Красадзён Мідэндорфа (Hemerocallis middendorffii)
Навуковая класіфікацыя
Дамен:	Эўкарыёты
Царства:	Расліны
Аддзел:	Кветкавыя
Клас:	Аднадольныя
Парадак:	Спаржакветныя
Сямейства:	Асфадэлавыя
Падсямейства:	Гемеракалісавыя
Род:	Красадзён
Міжнародная навуковая назва
	Hemerocallis L., 1753
ITIS	42942
NCBI	16107
EOL	32451
GRIN	g:5515
IPNI	24324-1

Красадзён^[3], таксама Лілейнік^[4] (Hemerocállis) — род кветкавых раслін сямейства Асфадэлавыя (Xanthorrhoeaceae).

Назва правіць

Назва роду Hemerocallis паходзіць ад грэч. ἡμέρα — «дзень, суткі» і καλός — «прыгожы», што звязана з кароткатэрміновым красаваннем большасці відаў, кожная кветка звычайна цвіце адзін дзень.

Апісанне правіць

Красадзён жоўты (Hemerocallis lilioasphodelus). Батанічная ілюстрацыя з кнігі О. В. Тамэ «Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz», 1885

Шматгадовыя травяністыя карэнішчавыя расліны. Лісце прыкаранёвае, двухраднае, доўгае, шырокалінейнае. Кветаносы вышынёю 30—100 см. Лейкападобныя кветкі буйныя, жоўтыя або аранжавыя ў мяцёлчатых ці галоўчатых суквеццях. Плод — трохгранная каробачка.

Пашырэнне правіць

Каля 15 відаў (20^[5]). Пашыраны ва ўмерана цёплых раёнах Еўразіі — ад Еўропы да Кітая, Карэі і Японіі; у Заходняй Еўропе, ЗША, на Каўказе — здзічэлыя. Вырошчваецца са старажытнага часу. Мае больш за 10 тыс. форм і сартоў. На тэрыторыі Беларусі інтрадукаваны красадзён жоўты (Hemerocallis lilioasphodelus), красадзён Мідэндорфа (Hemerocallis middendorffii), красадзён рыжы (Hemerocallis fulva) і красадзён Тунберга (Hemerocallis thunbergii).

Выкарыстанне правіць

Дэкаратыўныя расліны. Вяленыя кветкі ў некаторых краінах ужываюць як прыправу да ежы.

Зноскі

↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».
↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 63. — 160 с. — 2 350 экз.
↑ Напісанне Красадзён, Лілейнік ў адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах., Т. 8. — Мн., 1999, С. 454.
↑ Hemerocallis (англ.) // The Plant List

Літаратура правіць

Пашына Г. В. Красадзён, лілейнік // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 3. Катэнарыя — Недайка / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1984. — 588 с., іл. — 10 000 экз. — С. 65.

Спасылкі правіць

Красоднев — род Hemerocallis: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
Hemerocallis (англ.) // The Plant List

[1] Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.

[2] Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».

[Киселевский-3] Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 63. — 160 с. — 2 350 экз.

[pr-4] Напісанне Красадзён, Лілейнік ў адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах., Т. 8. — Мн., 1999, С. 454.

[ТПЛ-5] Hemerocallis (англ.) // The Plant List

[3]

[4]

[1]

[2]

[5]