Спаржакветныя
Спаржакветныя (Asparagales) — парадак аднадольных раслін. У сістэме класіфікацыі APG II уключаны ў групу манакоты.
Спаржакветныя | ||||||||||||
Asparagus fallax | ||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Міжнародная навуковая назва | ||||||||||||
Сямействы | ||||||||||||
|
Апісанне
правіцьШматгадовыя, мікатрофныя, часам бесхларафільныя наземныя ці, часцей, эпіфітныя, часам ліянавыя травы. Наземныя віды з каранёвымі клубнямі ці карэнішчамі. Эпіфітныя віды маюць паветраныя клубнепадобныя органы (туберыдыі) для запасання вады і спажыўных рэчываў. Сцёблы сімпадыяльна ці, радзей, монападыяльна разгалінаваныя. Лісты чарговыя, часам двухрадныя, рэдка процілеглыя ці кальчакаватыя, простыя і цэльныя, з паралельным жылкаваннем, часта некалькі мясістыя, звычайна з похвавай асновай. У бесхларафільных відаў яны рэдукаваныя да лусак.
Прадстаўнікі парадку
правіцьНайбольш вядомыя харчовыя расліны з гэтага парадку — прадстаўнікі родаў цыбуля і спаржа.
Сярод спаржакветных шмат дэкаратыўных прыгожаквітнеючых раслін, напрыклад, ландыш, нарцыс, амарыліс, архідэі і іншыя.
Хатнія расліны, якія ўваходзяць у гэты парадак: агава, альяс, юка.
Класіфікацыя
правіцьСістэма APG II
правіцьПаводле Сістэме APG II (2003) парадак Спаржакветныя (Asparagales) уключае 25 сямействаў:
- §Alliaceae Batsch ex Borkh. (1797), nom. cons. — Цыбулевыя
- [+Agapanthaceae F.Voigt (1850)]
- [+Amaryllidaceae J.St.-Hil. (1805), nom. cons.] — Амарылісавыя
- §Asparagaceae Juss. (1789), nom. cons. — Спаржавыя
- [+Agavaceae Dumort. (1829), nom. cons.] — Агававыя
- [+Aphyllanthaceae Burnett (1835)]
- [+Hesperocallidaceae Traub (1972)]
- [+Hyacinthaceae Batsch ex Borkh. (1797)] — Гіяцынтавыя
- [+Laxmanniaceae Bubani (1901?02)]
- [+Ruscaceae Spreng. (1826), nom. cons.]
- [+Themidaceae Salisb. (1866)]
- Asteliaceae Dumort. (1829)
- Blandfordiaceae R.Dahlgren & Clifford (1985)
- Boryaceae (Baker) M.W.Chase, Rudall & Conran (1997)
- Doryanthaceae R.Dahlgren & Clifford (1985)
- Hypoxidaceae R.Br. (1814), nom. cons.
- Iridaceae Juss. (1789), nom. cons. — Касачовыя
- Ixioliriaceae Nakai (1943)
- Lanariaceae H.Huber ex R.Dahlgren & A.E.van Wyk (1988)
- Orchidaceae Juss. (1789), nom. cons. — Архідныя
- Tecophilaeaceae Leyb. (1862), nom. cons.
- §Xanthorrhoeaceae Dumort. (1829), nom. cons.
- [+Asphodelaceae Juss. (1789)] — Асфадэлавыя
- [+Hemerocallidaceae R.Br. (1810)]
- Xeronemataceae M.W.Chase, Rudall & M.F.Fay (2001)
- nom. cons. — лац.: nomen conservandum: кансерваваная назва, выкарыстанне якой афіцыйна дазволена, нягледзячы на тое, што яна супярэчыць аднаму ці некалькім палажэнням Міжнароднага кодэкса батанічнай наменклатуры (МКБН)[3];
- [+…] — сямейства, якое можа быць аддзелена ад папярэдняга;
- § — сямейства, склад якога змяніўся ў параўнанні з Сістэмай APG.
Больш раннія сістэмы
правіцьУ сістэме класіфікацыі Кронквіста (1981) парадак Asparagales адсутнічае. Большасць таксонаў, якія ўключаюцца ў гэты парадак у Сістэме APG II, у Сістэме Кронквіста ўваходзіць у парадак Liliales падкласа Liliidae класа Liliopsida.
У сістэме класіфікацыі Тахтаджана (1997) парадак Спаржакветныя (Asparagales) уваходзіць у склад надпарадку Lilianae падкласа Liliidae класа Liliopsida.
Гл. таксама
правіцьЗноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».
- ↑ Джеффри, Чарлз. Биологическая номенклатура: Пер. с англ. — М.: Мир, 1980. — С. 113.
Літаратура
правіць- An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG II. // The Linnean Society of London, Botanical Journal of the Linnean Society. 2003. № 141. — С. 399—436. (англ.)
- Полный текст: pdf Архівавана 16 кастрычніка 2022. • Полный текст: html Архівавана 5 снежня 2012. • Краткий обзор Архівавана 19 верасня 2012. Проверено 24 июля 2008 г.
- Жизнь растений. В 6-ти т. Т. 6. Цветковые растения / Под ред. А. Л. Тахтаджяна. — М.: Просвещение, 1982. — С. 94—203.
Спасылкі
правіць- Спаржакветныя: інфармацыя на сайце APWeb (англ.) (Праверана 20 красавіка 2010)