Адзіль Абдул-Махдзі

Адзіл Абдул-Махдзі аль-Мунтафікі (араб. عادل عبد المهدي المنتفكي‎‎; нар. 1 студзеня 1942(1942-01-01), Багдад) — іракскі шыіцкі дзяржаўны і палітычны дзеяч, эканаміст. Да нядаўняга часу з’яўляўся адным з найстарэйшых членаў Вярхоўнага ісламскага савета Ірака[1]. У розныя гады займаў пасады міністра нафтавай прамысловасці (2014—2016), фінансаў (2004—2006) і віцэ-прэзідэнта Ірака (2005—2011). З 25 кастрычніка 2018 па 1 снежня 2019 з’яўляўся прэм’ер-міністрам Ірака[2].

Адзіль Абдул-Махдзі
араб. عادل عبد المهدي‎‎
прэм’ер-міністр Ірака[d]
25 кастрычніка 2018 — 7 мая 2020
Папярэднік Хайдэр аль-Абадзі
Пераемнік Мустафа Абдэль Латыф Мушэт
віцэ-прэзідэнт Ірака[d]
7 красавіка 2005 — 11 ліпеня 2011
Папярэднік Rowsch Shaways[d]
Пераемнік Газі Машаль Аджыль аль-Явер
міністр фінансаў Ірака[d]
2 чэрвеня 2004 — 6 красавіка 2005
Папярэднік Kamel al-Kilani[d]
Пераемнік Ali Allawi[d]
Нараджэнне 1 студзеня 1942(1942-01-01) (82 гады)
Бацька Abdul Mahdi Al Muntafiki[d]
Веравызнанне шыіты і іслам
Партыя
Адукацыя
Дзейнасць палітык, эканаміст
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Будучы сынам паважанага шыіцкага святара, які займаў пасаду міністра ў часы манархічнага Ірака, Адзіл Абдул-Махдзі атрымаў сярэднюю адукацыю ў заснаваным амерыканскімі езуітамі элітным Багдадскім каледжы. У 1963 г. атрымаў ступень бакалаўра эканомікі ў Багдадскім універсітэце[3]. Два гады праз пачаў працаваць у якасці трэцяга сакратара міністра замежных спраў Ірака[3]. Працягнуў вывучэнне эканомікі ў Францыі, дзе знаходзіўся ў выгнанні з 1969 года. Працаваў у розных аналітычных цэнтрах, рэдагаваў часопісы на французскай і арабскай мовах.

Палітычная кар’ера правіць

У 1970-х Адзіл Абдул-Махдзі стаў вядучым членам Іракскай камуністычнай партыі (ІКП)[3]. Пасля расколу ІКП на дзве фракцыі — адна з якіх сімпатызавала ваенным урадам, якія кіравалаі Іракам з 1958 года, а другая адпрэчвала любыя формы супрацоўніцтва з анты-прагрэсіўнымі рэжымамі, быў актыўным паслядоўнікам другой фракцыі аж да 1980 года. Да таго часу Абдул-Махдзі прасякнуўся ідэямі ісламскага Ірана і далучыўся да ісламістаў, калі аятала Хамейні фактычна ліквідаваў камуністаў і іншыя апазіцыйныя ліберальныя групы ў Іране. Пасля, адмовіўшыся ад свайго марскісцкага мінулага, распачаў прапаганду ідэй Хамейні ў Францыі, дзе ён жыў у той час. У канчатковым выніку Абдул-Махдзі стаў членам Вярхоўнага савета ісламскай рэвалюцыі ў Іраку, апазіцыйнай партыяй у выгнанні, створанай Іранам у Тэгеране ў 1982 годзе, у якую ўваходзілі пераважна іракскія эмігранты[4].

У 2006 годзе, сыходзячы з пасады віцэ-прэзідэнта Ірака, Абдул-Махдзі беспаспяхова балатаваўся на пасаду прэм’ер-міністра Ірака ад Нацыянальнай іракскай кааліцыі (НВК) супраць дзеючага Ібрахіма аль-Джафара, прайграўшы з розніцай у адзін голас. Ён лічыўся прэтэндэнтам на пасаду старшыні ўрада і пазней, аж да таго часу, пакуль кандыдатам ад НВК не стаў Нуры аль-Малікі. Пасля ён зноў быў пераабраны на пасаду аднаго з віцэ-прэзідэнтаў Ірака і пайшоў у адстаўку толькі ў 2011 годзе[5].

У 2009 годзе яго целаахоўнікі сталі вінаватымі крывавага рабавання банка ў Багдадзе[6].

У ліпені 2013 года абвясціў аб сваім рашэнні адмовіцца ад пенсійных выплат пасля работы ў якасці віцэ-прэзідэнта[7].

Прэм’ер-міністр Ірака правіць

2 кастрычніка 2018 года прэзідэнт Ірака Бархам Салех назначыў Абдула-Махдзі ў якасці новага прэм'ер-міністра Ірака[1].

25 кастрычніка 2018 года, уступаючы на ​​пасаду кіраўніка ўраду Іраку, Абдул-Махдзі заявіў, што прыярытэтам для краіны ў выбудоўванні адносін са Злучанымі Штатамі і Іранам будзе забеспячэнне ўласных нацыянальных інтарэсаў. Па словах новага прэм’ер-міністра, ён зацікаўлены ў тым, каб засцерагчы Ірак ад любога вонкавага ўмяшання ў яго ўнутраныя справы, няхай гэта будзе суседнія краіны ці якія-небудзь іншыя дзяржавы ў свеце[2].

Пецярых з 14 членаў будучага кабінета міністраў Абдул-Махдзі выбраў з 15 тысяч паступілых анлайн-заявак на спецыяльны інтэрнэт-сэрвіс, з дапамогай якога ўсе прэтэндэнты на міністэрскія партфелі маглі падаць свае рэзюмэ. Жадаючыя заняць пасаду міністра павінны былі ўказаць, членамі якой палітычнай партыі яны з’яўляюцца і якое міністэрства разлічваюць ўзначаліць[8].

1 снежня 2019 года Адзіль Абдул-Махдзі сышоў з паста прэм’ер-міністра на фоне пратэстаў, у якіх загінулі каля 400 чалавек[9].

Замахі правіць

26 лютага 2007 года Абдул-Махдзі перажыў замах, у выніку якога загінула дзесяць чалавек. Да гэтага ён станавіўся мішэнню як мінімум двойчы[10].

Зноскі

  1. а б Гуревич, Артём. Стали известны имена нового президента и премьера Ирака. Главой государства стал Бархам Салих, премьер-министром – Адель Абдул-Махди(недаступная спасылка). Golos-Ameriki.Ru. Голос Америки (4 кастрычніка 2018). Архівавана з першакрыніцы 1 лістапада 2018. Праверана 4 кастрычніка 2018.
  2. а б Новый премьер Ирака: Багдад займёт прагматичную позицию между Ираном и США. EADaily.com. EurAsia Daily (26 кастрычніка 2018). Праверана 26 кастрычніка 2018.
  3. а б в Abdul-Mahdi: The man tasked with forming Iraq’s new government. Rudaw (3 кастрычніка 2018). Праверана 4 October 2018.
  4. Ismail 2008, p. 239.
  5. Hamza Hendawi; Qassim Abdul Zahra (10 December 2006). "Talks Under Way to Replace Iraq PM". The Washington Post. Baghdad. AP. Праверана 27 December 2012.
  6. In Bank Killings, Highs and Lows of Iraq Justice. The New York Times (2 верасня 2009). Праверана 4 October 2018.
  7. Hussein, Ahmed.. Adil Abdul Mahdi gives up his pensions. Iraqi News (30 ліпеня 2013). Праверана 3 October 2018.
  8. Iraq's PM picks five ministers from online applications (англ.). BBC.com. ВВС (8 лістапада 2018). Праверана 8 лістапада 2018.
  9. Протестующие в Ираке добились своего. Премьер ушел в отставку
  10. Sly, Liz (27 February 2007). "VP survives assassination try in Iraq". Chicago Tribune. Baghdad. Праверана 27 December 2012.

Літаратура правіць

Спасылкі правіць